Bilboko Udal Artxiboak, Udalaren dokumentu-ondarea zaindu eta zaintzeaz arduratzen denak, 2006ko transferentzien normalizaziotik transferitutako dokumentazio-partidarik handiena jaso zuen 2019an.
Bilboko Udalak sortutako eta jasotako dokumentuak biltzea, antolatzea, kontserbatzea eta zabaltzea helburu duen zentro honek 284,5 metro lineal dokumentatu zituen iaz; kopuru hori Iberdrola Dorrearen bi halako da, eta, horri esker, Udal Artxiboak 8.000 metro inguruko dokumentazioa du orain.
Azken ekitaldian gehitu den kontu-saila 13 dokumenturi dagokie. Horien artean, 1983-2019 aldiko Aste Nagusiko eta Bilboko Inauterietako 70 kartel original nabarmentzen dira, Euskal Museoan gordailu gisa zeudenak. Era berean, Udal Artxibora hainbat dokumentu bidali dira, hala nola, Udal Osoko bilkuren akta mekanografiatuak 1936tik 1988ra bitartean, edo hezkuntza udal unitateak hainbat udal eraikin eta egituratan, eskoletan batez ere 1879 eta 1994 bitartean egindako eraikuntzari, eraberritzeari eta bestelako obrei buruz bidalitako dokumentazioa.
ARGAZKI-ARTXIBOA
2019an, 380.000 irudi baino gehiagoko fototekako 57.000 argazki baino gehiago deskribatu ditu Artxiboak, eta 2.357 erregistro deskribatzaile egin dira.
Egindako emanaldien artean, Bilboko Udalaren Fondoaren barruan, Alfonso XIII.a erregeak Bilbora eta inguruko beste herri batzuetara egindako bisitaren argazki-albuma osatzen duten argazkien banakako deskribapena nabarmentzen da, 1902ko irailean kanpoko portuko azken harria jarri zela eta; XIX. mendearen amaierako eta XX. mendearen lehen hamarkadetako Bilboko eta inguruko hainbat eraikin eta ingurutako argazkien deskribapena, Bizkaiko hiriburuko hirugarren Karlistaldia biltzen duten irudiak edo XIX. mendearen azken erdiko eta XX. mendearen lehen erdiko Bilboko postal zaharren deskribapena, herritar batek digitalizatzeko lagatakoak. Izan ere, Bilboko bizilagunek ere lagundu diote Udal Artxiboari material fotografikoa ematen, jatorrizkoak ematen edo erreprodukzio digitalerako lagatzen.
ZAINTZA ETA DIGITALIZAZIOA
Kontserbazioaren arloan, artxiboak fondoak digitalizatzen jarraitzen du, hobeto kontserbatuko direla bermatzeko. Digitalizatutako dokumentuen bolumena %23 hazi da 2018arekin alderatuta.
Zenbait dokumentu digitalizatzea funtsezkoa da dokumentu horien kontserbazioa bermatzeko, kontsulta fisikorik ez egiteko eta kontsulta digitala errazteko. Ildo horretatik, urtean zehar, 42.000 dokumentu inguru digitalizatu dira, eta aldez aurretik zaharberritu dira kontserbazio-egoeraren arabera. Hemen daude, besteak beste, La Gaceta del Norte Fondoaren 774 argazkiak, hainbat gairi buruzkoak. Egunkari horrek bildu zituen irudi grafikoetan interesa zuten erabiltzaileen eskaerei erantzuten diete, eta tokiko, estatuko eta nazioarteko gertaera nagusiak islatzen dituzte. Horrez gain, 189 eraikuntza-proiektu daude, eta horietatik 19 Ricardo Bastida arkitekto bilbotarraren fondoari dagozkio.
ZERBITZUAK: KONTSULTA, ERREPRODUKZIOA, HEDAPENA
2019an, Artxiboak 3.833 informazio-eskaera eta dokumentuen kontsulta jaso eta kudeatu ditu, hau da, 2018an baino ia %3 gehiago.
Gainera, datuek adierazten dute Bilboko Udal Artxiboak interesa pizten duela herritarren artean. Artxiboari informazioa eskatzean, gero eta gehiago dira kanpoko erabiltzaileak edo herritarrak udal-administrazioan bertan, eta horrek adierazten du zerbitzu hori hobeto ezagutzen dela gizartean. Hala, jasotako kontsulten erdiak baino gehiago (%68,43) kanpoko erabiltzaileek egin dituzte. Gainera, 8.380 mailegu egin dira, eta Bilboko Udalaren dokumentu-fondoak erregistratu ditu mailegu gehien.
Bilboko bizilagunek gero eta interes handiagoa dute erakundean, eta material erreprografiatua %19 handitu da, bai paperean bai euskarri digitalean eskaerak igo direlako.
Udal Artxiboko webguneko datuek ere adierazten dute erabiltzaileek zerbitzua baloratzen dutela, 11.500 aldiz baino gehiagotan bisitatu baitute.
Joan den 2019an, webgune honen edukiak handitu egin ziren, Bilboko Udalbatzak 1799an eta 1999tik 2001era hartutako erabakien deskribapena barne. Akordio horien bidez, erabiltzaile guztiei aukera ematen zaie jatorrizko akta-liburuak on line kontsultatzeko formatu digitalean, bai eta gai, toponimo, onomastiko eta entitateen aurkibideekin lagundutako eduki-bilaketak egiteko ere, 200 urtetik gorako espazio kronologikoa betez (1799-2001).
