IV Enplegu Kongresuaren ondorioek kalitatezko enpleguaren beharra jasotzen dute, ez bakarrik enpresen lehiakortasunerako faktore gisa, baizik eta energia- eta ingurumen-trantsizio hirukoitzari, demografikoari eta digitalari ekiteko eragile nagusietako bat izan daiteke. Horretarako, enplegu-zerbitzu publikoak lideratu beharreko politika berritzaileen aldeko apustua egiten da, haren izaera juridikoari buruzko hausnarketari ere zabal dakion, eraginkortasun handiagoa lortzeko.
Enpleguaren arloan diharduten erakunde-maila guztiek eta gizarte-eragileek parte hartu zuten lehen egunean, Kongresuko bigarren saioan, batez ere, berrikuntzan oinarritu dira Jaime Lopez Cossio Munduko Bankuko aholkulari adituarekin, epe luzeko estrategietan, Sara Baliña Espainiako Gobernuko Lehendakaritzako Prospekzio eta Estrategia Bulego Nazionaleko zuzendariordearekin, ekintzailetza-moduetan eta enplegu-zerbitzu publikoen funtzioan. Horren ondoren, ondorioen mahai bati ekin zaio, eta bertan bat etorri da esatean egungo une historikoan, inoiz ez bezalako krisi batetik irtetean eta eraldaketa handien erdian, kalitatezko enplegua lehiakortasunaren eragile izan daitekeela etorkizuneko erronkei aurre egiteko prest dagoen ekonomia iraunkor baterako.
Horretarako, eremu guztietan politika berritzaileak ezartzeko beharra nabarmendu da, sortzen diren arazoei erantzun desberdinak eskaintzen dizkieten eta enplegu-zerbitzu publikoei zuzenean eragiten dieten programa pilotuak barne. Ildo horretan, adierazi da momentuak eztabaida guztiak irekitzea eskatzen duela, baita zerbitzu horien izaera juridikoarena ere. Gai hori Lanbide Hobetzen proiektuan ere planteatu da. Proiektu hori Administrazio Kontseiluak onartu zuen joan den astean, eta zerbitzu horretan lan egiten dutenen inplikazioa beharko da.
Enpleguaren Euskal Sistemaren Legea
Ondorioen artean dago, halaber, Euskadin lege bat behar dela sistema antolatzeko eta politika aktiboak berritzeko, emaitzetara, pertsonetara eta enpresetara bideratuz. Horri buruz hitz egin du Enplegu eta Gizarteratzeko sailburuorde Alfonso Gurpeguik, eta orain arte Enpleguaren Euskal Sistemaren lehen Legea idazteko egindako lana laburbildu du, duela hamar urte Euskadik politika aktiboen gaineko eskumenak bere gain hartu zituenetik dagoen arau-hutsunea betetzeko. Horren ondorioz, erakunde, eskualdeko garapen-agentzia, kluster, zientzia eta teknologiako sare edo hirugarren sektore hori eta enpresak berak izan dira.
Gobernantza kooperatiboaren beharra da, hain zuzen ere, azken hilabeteetan elkarrizketatu diren 150 eragile instituzional, sozial eta ekonomikoen eskari garrantzitsuenetako bat. Erantzunetan, bat egiten dute gaur egungo administrazio-konplexutasunari eta planteatzen diren eskaerei berandu erantzuteari dagokienez, eta eraginkortasunaren gainetik dagoen ikusgarritasun-ahaleginari egozten diote. Arlo horretan eskatzen dituzte lidergo-erreferentziak, eta Idoia Mendia lehendakariordeak horretarako konpromisoa hartu zuen inaugurazioan, baita zerbitzuen eskaintza sinplifikatzeko ere.
Elkarrizketek duela urtebete hasitako parte-hartze prozesua amaitzen dute, 2022an Legebiltzarrera iritsi behar duen Legeari ekarpenak gehitzeko, eta herritarrek eskubide berri bat izatea ere baloratzen dute, hau da, lan-bizitzan zehar prestakuntza izatea ekonomiaren behar aldakorretara egokitzeko. Eskubide hori zuhurtziaz ikusten da, batez ere gure inguruan oso erreferentzia gutxi dituen esperientzia delako, baina gehiengoaren iritziz, prestakuntza-premien aurrean, enplegu-politika aktiboen azeleragailua izango da.
Asko partekatzen den beste gaietako bat da enplegu-zerbitzu publikoak hurbiltasun handiagoa izan behar duela enpresetatik, haien prestakuntza-beharretatik, abian diren trantsizioen eskakizunetara egokitzeko. Ildo horretan, dagoeneko ezarri dira programa berritzaileak, eta datorren urtetik aurrera, gainera, enpresa horietara hurbilduko den unitate espezifiko bat izango dute, behar horiek antzemateko eta enplegua eskatzen dutenekin eta prestakuntza egokiarekin harremanetan jartzeko.