Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Beatriz Artolazabalek frankismoaren biktimek egia jakiteko duten eskubidea aldarrikatu du

0

Eusko Jaurlaritzak eta Eibarko Udalak Roberto Pérez Jáuregui, poliziaren legez kanpoko indarkeriaren biktima, gogoratu eta ohoratu dute gaur Eibarren, familiarekin batera egindako ekitaldi batean, haren heriotzaren 51. urteurrena dela eta. Ekitaldi hau Eusko Jaurlaritzak terrorismoaren eta indarkeriaren biktimak omentzeko eta gogoratzeko egiten dituen ospakizunen barruan kokatzen da, gertakarien 50. urteurrenean, baina oraingo honetan pandemiaren ondoriozko egoerak eragin du ekitaldia efemeridea bete eta urtebetera egitea.

Beatriz Artolazabalek, Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak, gogorarazi du diktadura frankistaren garaiko gertakaria dela eta Zuzenbidezko Estatuak ez zuela zuzendu. Roberto Pérez Jáuregui biktima gisa aitortu zen Eusko Jaurlaritzaren ekainaren 12ko 107/2012 Dekretuaren bidez, hil zela 43 urte igaro zirenean.

Sailburuak aitortu du erakundeen aintzatespenak berandu iritsi zirela, eta osatu gabe egin zutela; izan ere, “Robertoren kasuan ez dago egiarik, ez baita inoiz sakoneko ikerketarik egin; mende erdi geroago, ez da gertatutakoa erabat argitu”. “Roberto Pérezek eta bere familiak egia jakiteko duten eskubidea gauzatzea eskatzen dugu, eta egia horrek esan nahi du Estatuak ahalik eta bide gehien berraktibatu behar dituela”.

Ildo horretan, Artolazabal Estatuari zuzendu zaio, Sekretu Ofizialen Legea indargabetzea eskatzeko eta, era berean, Estatuak gai horretan lege bat izan dezala eskatzeko, estatu demokratikoen legearekin homologatu daitekeena. “Estatuari begiratzen diogu, eskubideen urraketak are larriagoak direlako, indarra modu ez-legitimoan erabiltzearen ondorio badira edo Estatuaren izenean gertatzen badira”, adierazi du.

Beatriz Artolazabalek Roberto Pérezen egia jakiteko eskubidea aldarrikatu du. “Egia esan, horrek esan nahi du ez dela zigorgabetasuna, eta bai, autokritika eta erantzukizunak hartzea; egia esan, lau haizetara aldarrikatu behar dut bidegabea izan zela”.

Jon Iraolak, Eibarko alkateak, bere herritarra gogoratu du, bere heriotzaren bidegabekeria gogoraraziz eta, gainera, demokraziaren eta askatasunaren aldeko borrokan konprometitutako pertsona dela azpimarratu du.

Ekitaldian, Beatriz Artolazabal sailburuak eta Jon Iraola Eibarko alkateak oroigarri bat eta lore sorta bat eman dizkiote Pérez Jáuregui familiari. Ondoan izan dituzte, José Antonio Rodríguez Ranz, Giza Eskubide, Memoria eta Lankidetzako sailburuordea; Aintzane Ezenarro, Gogora-Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuko zuzendaria; Mónica Hernando, Giza Eskubideen, Biktimen eta Aniztasunerako zuzendaria.

Ordezkari horiekin batera izan dira, baita ere, Eibarko Udaleko udalbatzako kideak; Ane Beitia, Ion Gambra eta Miren Gallastegi, Gogorako Zuzendaritza Kontseiluko kideak; Eneko Andueza, PSE-EEko idazkari nagusia eta Josu Ibargutxi, Eibarko Memoria Taldeko kidea

Pérez Jáureguiren familia babestuz bertan izan dira halaber poliziaren eta terrorismoaren zenbait biktima ere, haien artean: Lino Zapirain eta José Félix Marías, bidegabeko polizia indarkeriaren biktimak; Alberto Muñagorri eta Albino Machado, ETAren biktimak; Iñaki García Arrizabalaga, ETAko biktima baten semea; José Miguel Gómez Elósegui, ETAko biktima baten anaia eta Carlota Arginberri, ETAko biktima batek iloba.

Roberto Pérez Jáureguiren kasua

Roberto Pérez Jáuregui 2013ko abenduan aitortu zen giza eskubideen urraketen biktimatzat, Eusko Jaurlaritzaren ekainaren 12ko 107/2012 Dekretuaren babesean. Dekretu horrek Euskadin bizi izandako motibazio politikoko indarkeriaren testuinguruan 1960tik 1978ra bitartean gertatutako urraketa horiek onartzen ditu.

Roberto Pérez Jáuregui 1970eko abenduaren 8an hil zen, Donostiako ospitalean, 21 urte zituela, kaleko jantzitako polizia batek tiro egin ondoren. Roberto Burgosko gerra-kontseiluaren aurkako protesta-manifestazioan parte hartzen ari zen, Eibarren, 1970eko abenduaren 4an. Tiro egin zioten, eta larri zaurituta eraman zuten ospitalera, eta lau egun geroago hil zen, abenduaren 8an.

Pandemiak eragindako egoerak eragin du ekitaldi hau Perez Jauregiren heriotzaren 50. urteurrena bete eta urtebetera egitea. Eusko Jaurlaritzak terrorismoaren eta indarkeriaren biktimak gogoratzeko eta ohoratzeko egiten dituen ospakizunen barruan kokatzen da ekitaldia, gertakarien 50. urteurrenean.

2021ean egingo den horrelako hirugarren ekitaldia da, eta aurretik Javier Batarrita eta Jose Miguel Andueza poliziaren legez kanpoko indarkeriaren biktimen omenezko ekitaldiak izan dira.