Beatriz Artolazabal Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak azaldu duenez, gaur goizean Eusko Legebiltzarrak onartu duen Gazteria Legea “hiru ardatzetan oinarritzen da: gazte-emantzipazioa, 2030erako batez beste 28 urtekoa izateko; gazteria-sistema, prestazio- eta zerbitzu-sarea nerabezaroaurretik eta helduarorako bidean, eta haien parte-hartzea, etapa berri batekin sektore publikoaren eta gazteen arteko harremanean, elkarrizketa egonkorraren, hurbilaren eta zehatzaren bidez”.
Eusko Legebiltzarreko osoko bilkurak EAEko lehen Gazteria Legea onartu du, Euzko Alderdi Jeltzalearen, PSOEn eta Elkarrekin Podemosen aldeko botoaren bidez. Legebiltzarreko izapidetzeak testua aberastu du. Onartutako Legeak aurkeztutako 126 zuzenketetako 106 barne hartzen ditu.
“Aipatutako hiru ardatz horietan gazteria-politiken inguruko adostasun zabalerako bidean aurrera goaz. EAEko gazteriaren egoerak adostasun sozial eta politiko horretan sakontzeko eskatzen du, belaunaldien eta gazteen artean gizarte-kohesioan aurrera egiteko eta, horretarako, aukera-berdintasunean eta zuzentasunean aurrera egiteko”, esan du Artolazabalek.
Artolazabal Sailburuak babesa erakutsi die “talde guztiei, gaur irekitzen den fasean, talde guztiek adostuta EHAAn argitaratu eta hurrengo egunetik aurrera indarrean egongo den Legea zabaltzeko fasean. Badakigu jarduteko beharra eta premia dagoela, belaunaldi hau irabazi eta, gainera, EAEko gizartea gaztetzekoa”.
“Gazteen bizitza-proiektuari berari ekiteko eskubideez dihardugu, eta gazteek emantzipatzeko duten eskubideaz, hegaz egin eta beren bizitza autonomiaz eta autodeterminazioz eraikitzeko eskubideaz. Gazteria-legeen belaunaldi berriaren eskubideen katalogo zabalena duen gazteria-legea da”, esan du Beatriz Artolazabalek.
Lege berriaren bidez, 12 eta 30 urte bitarteko gazteen bizi-baldintzak hobetu nahi dira eta, horretarako, gazteei eskubide kopuru handia aitortu nahi zaie, tresna berri eta zehatzekin, eraginkortasunez balia ditzaten. Gainera, politika bereziak sustatzen ditu lehen aldiz, bai eta 2030erako EAEko Gazteria Estrategia ere, 10 puntu arte areagotzeko emantzipazio-tasa eta 2 urte murrizteko batez besteko adina.
Emantzipazio-politikak
“Lege berriaren emantzipazio-politikak –esan du Artolazabalek– faktore objektiboetan eragiteko diseinatu eta zabaldu dira, hala nola etxebizitzan, enpleguan, kredituan, laguntzetan eta informazioan, bai eta subjektiboetan ere, hala nola zuon familia-etxetik irtetea eta finkatzea baldintzatzen duten aukeretan eta kulturan. Politika horiek elkarrekin ebaluatuko dira, aipatutako helburu zehatzetan oinarrituta, arrakastetatik eta porrotetatik abiatuta elkarrekin ikasteko”.
Eusko Jaurlaritzak, 2021ean, Udalentzako laguntzen Agindua jarri zuen abian, gazte-emantzipazioko politika bereziak sustatu eta ebaluatzeko. Gazteria-sistema sendotzeko tresnek honako hauek barne hartzen dituzte, besteak beste: gazte-informazioa eta -orientazioa; aisia hezigarria, inklusiboa eta parte-hartzailea; gazte-ekipamenduak, aterpetxeen sarea barne; gazte-ekimenen sustapena; gazte-mugikortasuneko programak eta gazte-emantzipaziorako EAEko sarea.
“Gazte-emantzipaziorako EAEko sarean GAZ, Gazteriaren proiektuak Abian jartzeko Zerbitzu bat sartzen da, online zerbitzua eta aurrez aurreko zerbitzuen sarea; horiek guztiak elkarri konektatuta daude, emantzipazioan eta helduarorako bidean laguntzeko. Emantzipazio-prozesuan hura finkatu arte informazioa, orientazioa eta laguntza emateko zerbitzu integrala eta pertsonalizatua da; horretarako, profesionalen ekipo espezializatuak baliatzen dira, eta emantzipazioa sustatzeko interesa duten eragileen ekosistema birtual bat ere barne hartzen du”, azaldu du Sailburuak Eukal Ganberan.
GAZ Ameslariak programarekin konektatuta dago, diasporako gazteak EAEko proiektuekin konektatzea, eustea, erakartzea eta itzultzea sustatzeko. Gainera, beste gazteria-zerbitzu batzuei dagokienez, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak Aisia hezigarria sustatzeko EAEko Estrategia ere badu, gazte-ekipamenduak eraldatzeko eta gazte-ekimenak sustatzeko zenbait eremutan.
Parte-hartzea
Proiektu zehatzen inguruan Euskadiko Gazteriaren Kontseiluarekin harremana sustatzeaz gainera, Artolazabalek Komunikakzioa sustatu nahi du, panel egonkorren sarea, gazteen parte-hartze zuzena sustatzeko politika, zerbitzu eta ekimenak diseinatzean eta abiaraztean.
“Dagoeneko ari gara Legea hiru ardatzetan zabaltzeko lehen urratsak ematen. Laster, sailarteko batzordea eta erakundearteko organoa jarriko dugu abian eta, hala, kide anitzeko gobernamendu-tresnak zabalduko ditugu. Gainera, EAEko Elkarrizketa Zibilerako Mahaiko Haur, Nerabe eta Gazteen Batzordea eratu berri da”, esan du Artolazabalek.
Sailburuak esan duenaren arabera, “hori guztia ez da erraza, eta disko gogorra berrabiarazteko eskatzen du, ohiturak aldatzeko, helburu zehatzekin konpromisoa hartzeko, gazteek administrazioekin duten harremana beste modu batekoa izan dadin ikasteko eta lortzeko. Emantzipatzeko adina murriztea ez da erraza”.
“Gure lana, orain, gazte bakoitzaren bizi-ibilbideetan laguntzea da, arrisku eta ziurgabetasunen testuinguruan. Halaber, elkarrizketa gehiago behar da gazte-ikuspegiarekin, zuzentasunaren eta gizarte-justiziaren inguruan, aukera gutxien dutenak eta etorkizuneko belaunaldiei mundu hobea ixtea erdigune hartuta”, esan du Sailburuak.
Artolazabalek aitortu duenez, “pandemiak pertsona guztien bizitzan izan du eragina, bereziki gazteen bizitzan. Aurreikusitako emantzipazioa atzeratu du edo familia-etxera itzuli beharra ekarri du. Sozializazioan izan du eragina; harremanak eta aisiarako eremuak mugatu ditu. Eta osasun fisikoan eta emozionalean izan du eragina, besteak beste”.
“Historian prestakuntza handiena izan duen EAEko gazteria dugu orain, eta gauza bera gertatzen da adinekoen belaunaldi berriekin. Prestakuntza handiko belaunaldia, prestua, printzipioduna, irekia, anitza, plurala eta aberatsa ezagutza, harreman eta hizkuntzetan, besteak beste. Ekintzailea. Gure herrialdearekin eta munduarekin identifikatua. Kultura demokratikoa eta solidarioa duena”, esan du, amaitzeko, Artolazabalek.
