Iñigo Urkullu lehendakariak eta Iparraldeko Komunitateko presidenteak, Jean-René Etchegarayk, gaur bi lurraldeen arteko lankidetza indartu dute iragaitzazko pertsona migratzaileei laguntzeko, ia goiz osoan iraun duen topaketa baten bidez. Ekitaldian zehar, bi agintariek Eusko Jaurlaritzak mugako herrian dituen baliabideak bisitatu dituzte, eta Iragaitzazko Pertsona Migratzaileei Premiazko Arreta Emateko Erakunde arteko Mahaiaren bilerara joan dira. Bilera horretan Iparraldeko ordezkari bat bertan sartuko dela jakinarazi da.
Hala, Urkullu eta Etchegarayk berretsi egin dute joan den azaroan sinatu zuten adierazpen instituzionalaren edukia. Adierazpen horren bidez, mugan bizi den migrazio-krisiaren aurrean “konpromiso humanitarioa” adierazi zuten. Are gehiago, Ukrainaren inbasiotik ihes egiten duten pertsonen etengabeko fluxua dagoela une honetan.
Hori dela eta, jardunaldiaren hasieran Santiago Zubia izan da topagunea; karga sinboliko handiko gunea, bi lurraldeen arteko muga eta Europako erdialderako bidaian egunero dozenaka migratzailek egin nahi duten bidea irudikatzen baitu. Horregatik, omenaldi txiki bat egin zaie Bidasoa ibaian hildako pertsonei eta gerretatik ihesi doazenei, eta aipamen berezia egin zaie Ukrainako herritarrei.
“Zubi honetara etorri gara, mundu osoko jende askoren joan-etorriaren sinbolo, hainbeste zubi eta mugatan. Gerratik, pobreziatik eta indarkeriatik ihes egiten duten pertsonak; bizitza hobea bilatzen dutenak; aukera bat izateko borrokatzen direnak” esan du lehendakariak, eta biktima guztientzat oroitzapen-hitzak izan ditu. “Euskadiko eta Europa osoko terrorismoaren biktimekiko gure oroitzapena, aintzatespena eta elkartasuna adierazten ditugu. Gogoan daukagu Errusiak Ukrainari egindako inbasioa, pertsona errugabeak erasotzen dituelako, eta laguntza, babesa eta harrera bilatzen duten milaka pertsonen ihesa eragiten duelako”, gaineratu du.
Hitzaldia amaitzeko, Urkulluk herritarrei eskatu die ez dezatela “desberdina dena beldurrez” begiratu. “Eraiki dezagun Euskadi askotarikoa, bidezkoa, solidarioa, aukeraz eta itxaropenez betetako lurraldea; Euskadi atsegina eta oroimenez betea”, amaitu da.
Bestalde, Jean-René Etchegarayk Santiago zubiaren garrantzi sinbolikoa ere azpimarratu du. “Gizakia, pasibotasun koldarra izanagatik, ez du bere buruaz ahaztu behar. Balio moralez ahazteak gure bizikidetza ahultzera eramango gintuzke, gure kontratu soziala degradatzera. Horiek ahazteak gaur egun gogoratzen ditugun bezalako egoera tragikoak berpiztera eramango gintuzke”, nabarmendu duenez.
Euskal Herri Elkargoko presidenteak argi eta garbi adierazi du migratzaileei “giza duintasunarekin eta legearen errespetuarekin lotutako eskubideak” ez zaizkiela kendu behar. “Frantziak, 2018ko uztailean, senidetasuna konstituzio-eskubide gisa onartu zuen. Gure esku luzatua Konstituzioaren arabera sagaratua dago”.
Garikoitz Gonzalezek zuzendutako Irungo txistulari-bandaren musikarekin, lore-eskaintza bat egin dute Euskadin bizi diren Ukrainako bi emakumek, Oñatin bizi diren Saharaz hegoaldeko bi errefuxiatuk, Zehar- Errefuxiatuekin, eta Gerrako bi euskal haurrek (Jose Luis Etxebarria Santamarina eta Begoña Legarreta-Etxebarria). Agur Jaunak notekin amaitu da omenaldia.
Urkullu lehendakaria eta Etchegaray presidentea izan dira beren ordezkaritzetako buru, eta Eusko Jaurlaritzak Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Beatriz Artolazabalek, Gizarte Politiketako sailburuorde Lide Amilibiak eta Migrazio eta Asiloko zuzendari Xabier Legarretak ere parte hartu dute.
Euskal Herri Elkargoaren ordezkaritza Joseba Erremundeguy sailburuak, Han Vo zuzendariak, Baionako Udaleko David Tollis-ek eta Acción Social y Solidaridad-eko zuzendari nagusi Jean-Jacques Manterolak ordezkatu dute.
Santiagoko zubian izan dira, halaber, Marian Elorza, Eusko Jaurlaritzako Kanpo Harremanetarako idazkari nagusia; José Antonio Santano, Irungo alkatea; Kote Ezenarro, Hendaiako alkatea; Maite Peña, Gipuzkoako Gizarte Politiketako foru diputatua; Iñaki Berriozabal, Ertzaintza; Peio Aierbe, SOS Arrazismo Gipuzkoakoa; eta Arantza Chacon, Errefuxiatuen presidentea.
Baliabideak bisitatzea
Santiagoko zubiaren ekitaldiaren ondoren, Eusko Jaurlaritzaren titulartasun osoa duen baliabide berria bisitatu dute. Baliabide berri horrek balioko du iragaitzazko pertsona migratzaileen eskariari erantzuteko, Hilanderasko zentroak dituen ehun plaza baino gehiagora iristen direnean. Hala ere, leku hori izango da, oraindik ere, etorri berrientzako erreferentzia-puntua.
Baliabide berriak 150 plaza ditu eta hainbat gelatan banatuta dago: logelak, dutxak eta komunak, sukaldea eta jantokia. Gainera, Hilanderasen bezala, armairuak eta karga-puntu ugari izango dituzte mugikorretarako eta beste gailu elektroniko batzuetarako. Pabellón 55 izango du izena.
Horrela, Irungo Udalak erromesen aterpetxea berreskuratu ahal izango du, azken bi urteetan indartu dena, eta orain, egoera soziosanitarioa normalizatzean, jatorrizko jarduerari berriro heldu diona.
Une honetan, eta Ukrainatik datozen pertsonak hartzeko aukeraren aurrean, Eusko Jaurlaritzak baliabide berri horretan hartuko ditu Euskadira lehen instantzia batean iristen diren ukrainarrak, beste harrera-zentro batzuetara bideratu aurretik.
Ondoren, Hilanderasko baliabidera joan dira, eta han Gurutze Gorriko arduradunekin eta han atseden hartzen ari ziren erabiltzaileekin hitz egin dute.
Hirugarren sektoreko erakundeek eta eragileek osatutako Iragaitzazko Pertsona Migratzaileen Presako Harrera Koordinatzeko Erakunde arteko Mahaiaren bilerarekin amaitu da bilera. Eusko Jaurlaritzak jakinarazi du Joseba Erremundeguy Iparraldeko ordezkaritzan sartu dela, bi lurraldeen arteko lankidetzaren ondorioz.
Mahaiaren bilera hasi aurretik, Urkullu lehendakaria bertaratutakoei hitz egin die, azaroan sinatutako adierazpen instituzionalaren berri emateko, eta esan die “borondatez jarraituko dugula iragaitzazko migratzaileen eta nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonen tratamendu duin eta gizatiarra emateko”.
