Munduan kaosa eragin duen pandemia baten ondorioz urte zailak igaro ondoren, Mahaia osatzen duten kooperatiba industrialen 2021eko ekitaldiko datu ekonomikoak bildu ditu Lea-Artibai eta Busturialdeako Kooperatiben Mahaia Elkarteak, euren inguruari egiten dioten ekarpena ezagutzeko. Txostenetik ateratako datuek erakusten dute Burdinola, Cikautxo, Eika, Fagor Arrasate, Kide eta Maierrek eragin handia dutela Lea-Artibai eta Busturialdeako gizartean eta ekonomian.
- Lanpostuak 2.123, hauetatik 763 emakumeak dira, % 36.
- Bazkideak 1.800 (% 84,78), hauetatik 549 emakumeak dira, % 30,5.
- I+D+B gastua (salmentekiko) azken urtean 11 milioi eurokoa izan da (10.943.621,80€), % 2,13.
- Fakturazioa 513.785.061€
- Eskualdeko produkzio zentroetan egindako inbertsioa ia 25 milioi eurokoa izan da (24.767.270€)
- Formakuntzara bideratutako ordu kopurua: 24.201
Nazioartekotzea azpimarratu beharreko beste alderdietako bat da, Mahaia osatzen duten kooperatiba industrialek 20 lantegi baitituzte nazioartean: Txekiar Errepublika, Eslovakia, Errumania, Txina, India, Mexiko, Polonia, Alemania, Erresuma Batua, Italia eta Indian kokatuta. Gainera, 2021ean salmentetan egin zituzten 500 milioi euroetatik % 87,26 esportazio-salmentak izan ziren.
Eskualdeetan errotuta
Txostenak, gainera, industria-enpresa horiek Lea-Artibai eta Busturialdea eskualdeetan duten eragina frogatzen duten beste datu batzuk aurkezten ditu, bai eta ingurunearekiko duten lotura ere. 2021ean, kooperatibek 15 milioi euro baino gehiago bideratu zituzten bi eskualdeetako enpresen produktuak eta zerbitzuak kontratatzera, eta beste 1,4 milioi euro inguruko garapen ekonomiko eta sozialerako KOFIP funtsetara. Kooperatibetan euskararen presentzia ere oso esanguratsua da, izan ere, industria enpresa horietako langileen % 90ak euskara ezagutzen du, eta datu horrek berebiziko garrantzia du euskararen aldeko apustu handia egiten duten erakunde horientzat, bai euskararen plan eta batzordeen bitartez, eta baita elkarrekin antolatzen dituzten euskararekin lotutako jardueren bitartez. Hala erakusten dute erakunde horietako batzuek lortutako BIKAIN ziurtagiriek eta Lauaxeta eta Abadia sariek.
Ingurumenarekiko konpromisoa
Berotze globala errealitate bat da, eta haren ondorioak ikus daitezke jada; horregatik, Burdinola, Cikautxo, Eika, Fagor Arrasate, Kide eta Maierrek, ISO 14001 Ingurumen Kudeaketaren ziurtagiria dute, industria-enpresa horiek ingurumenarekiko duten konpromisoa frogatzen duena.
ISO 14001:2015 arauaren eskakizunak erakunde bakoitzaren lan-inguruneak, garatzen duen industria-prozesuak eta bere prozesuek ingurumenari eragiten diotela onartzeko konpromiso-mailak baldintzatzen dituzte.
Lea-Artibai y Busturialdeko Kooperatiben Mahaia Elkartea
Burdinola, Cikautxo, Eika, Fagor Arrasate, Kide eta Maier kooperatiba industrialez gain, Laboral Kutxa ere Kooperatiben Mahaiko kide da.
2003an, erakunde horiek indarrak batzea erabaki zuten, talde-lanari ekiteko helburuarekin, eta 2008an Kooperatiben Mahaia Elkartea sortu zuten, Leartibai Fundazioaren laguntzarekin, lankidetza-mahai hori dinamizatzeko.
Urte hauetan zehar, Mahaiak 61 kooperatiba berri sortzen lagundu du Lea-Artibai, Busturialdea, Durangaldea eta Debabarrena eskualdeetan, eta horietako 38k, guztira, ia 400.000 euroko zuzkidura ekonomikoa jaso dute hasierako inbertsioak finantzatzeko.
Hala ere, kooperatiba berriak sustatzeaz gain, 2017an Mahaiak urratsa berri bat ematea erabaki zuen, ordura arte egiten zuten ekarpena areagotu eta TALENTATU proiektua abiarazi zuten, bi eskualdeen eraldaketa soziala bultzatzeko asmoz. Egitasmo honen ardatz nagusia eskualdeetan talentua sortzea, erakartzea eta mantentzea da: ikasleen artean STEAM ikasgaiak sustatzea (Science, Technology, Engineering, Art, Mathematics), eskualdea ezagutaraztea, nortasun-sentimendua lantzea, inguruko industria-sareari buruzko informazioa ematea eta enpresek lanbide-profilei dagokionez dituzten talentu-beharrak azaltzea.
Horretarako, eskualde horietako 25 ikastetxetako 2.000 ikasle baino gehiagok (Lehen Hezkuntza, Bigarren Hezkuntza, Batxilergoa eta Lanbide Heziketa) jarduera ugari egiten dituzte ikasturtean zehar: kooperatibetara eta enpresetara bisitak, kooperatibetako bazkideen bisitak ikasgeletara, hitzaldiak, kooperatibetan egun bateko egonaldiak, udalerrien arteko trukeak, erronkak ebaztea, inguruko emakume zientzialariei bideo-elkarrizketak, Zientzia eta Teknologiaren Eguna, etab.
