Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Beatriz Artolazabalek gaur goizean aurkeztu du Gorroto arrazista, xenofobo, antigitano eta LGTBIfobikoko gertakarien aurrean tokian-tokian jarduteko gida.
Biltzen Kulturen arteko Integrazio eta Bizikidetzarako Euskal Zerbitzuak prestatu du dokumentua, eta, sailburuaren hitzetan, “tamaina, baliabide edo biztanleriari dagokionez errealitate oso desberdinak dituzten udalerriei erantzunak ematea du helburu. Udal bakoitzaren egitekoa izango da, egoki iritziz gero, gidaren edukia edo haren zati bat bere errealitatera egokitzea. Horretarako, Eusko Jaurlaritzaren laguntza izango dute”. Horretarako, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak toki-erakundeen eskura jartzen ditu eskura dituen baliabideak, Giza Eskubideen, Biktimen eta Aniztasunaren Zuzendaritzaren bidez; Biltzen eta Berdindu zerbitzuak; Biktimari Laguntzeko Zerbitzua eta Eraberean sarea.
“Testuinguru legal konplexu batean” eta “eraikitzen ari garen honetan” kokatzen denez, gida hau “dokumentu bizi gisa”, Artolazabalen hitzetan. “Prest dago berrikusi eta eragile instituzional eta sozialekin kontrastatzeko”.
Diogenes Sabanak, Biltzeneko programen arduradunak eta Eraberean sarearen batzorde juridikoaren arduradunak azaldu duen bezala, gida honen helburua da “toki-erakundeen, bereziki udalen, jarduera instituzionala bideratzea, arazo arrazista, xenofobo, antigitano eta LGTBIren aurrean udalerrian egin izana, eremu publikoan nahiz pribatuan; ekintza horrek biktimarengan eta bizikidetza komunitarioan izan dituen ondorioei erantzun egokia eta proportzionala emateko”.
Gidak, Sabanak zehaztu duenez, funtsezko kontzeptuei, jarduera-printzipioei eta ekintza-proposamen zehatzei buruzko informazioa ematen du. Helburua da “informatzea, sentsibilizatzea, kontzientziatzea, prebenitzea eta, batez ere, arreta, laguntza eta orientazioa ematea gorrotozko gertaera edo delituen biktimei”.
“Gida hau -gaineratu du Beatriz Artolazabalek- tresna erabilgarria izango delakoan gaude, tokiko erakundeek beren lurraldeetan gerta daitezkeen gorroto-gertakariei aurre egiteko ez ezik, sentsibilizazio- eta prebentzio-prozesuak ezartzeko ere.
Jarduteko printzipioak eta proposatutako ekintzak
Gidan jasotako jarduera-printzipioen artean, biktima beti erdigunean jartzeko deia nabarmentzen da, tratu egokia, konfidentzialtasuna, argitasuna, azkartasuna eta autonomiarekiko errespetua bermatzeko, eta, horrez gain, biktima bigarren mailan ez nabarmentzeko. Sarean lan egitearen, printzipio demokratikoetara egokitzearen edo erakundeen erantzunean proportzionaltasunaren alde ere egiten du gidak.
Proposatutako jardueren artean hauek daude: arreta, informazioa eta orientazioa; larrialdien arabera, osasun-zentro batera edo Ertzaintzara bideratzea; gizartea sentsibilizatzea eta salatzea larritasunaren arabera; informazio eta sentsibilizazio publikoa komunikabideen bidez edo gertakarien erregistro estatistikoaren bidez.
Artolazabalen hitzetan, egoera larriagotzen lagun dezaketen arrazoi koiunturalak edo zirkunstantzialak egon arren, gorrotozko gertaera eta delituak “egiturazko arazoa da, gorrotozko diskurtsoen hazkunde nabarmena agerian uzten duena. Diskurtso arrazistak, xenofoboak, homofoboak edo ijito herriaren aurkakoak, besteak beste, gizartean modu arriskutsuan sartzen ari direnak. Laburbilduz, bizikidetza hausten dutenak”.
Diskriminazioa zenbakitan
Sailburuak Ikuspegik egindako Neurtu 2021 txosten berriaren ondorioetako batzuk partekatu ditu, eta, esan duenez, “gure susmoak berresten dituzte”.
Azterlan horrek Euskadiko herritarrek aniztasunaren eta diskriminazioaren inguruan dituzten pertzepzioak eta jarrerak jasotzen ditu, eta ondorioztatzen du inkestatuen erdiek baino gehiagok adierazi dutela norbaiti buruzko iruzkin negatiboak edo zurrumurruak entzun edota ikusi dituztela, sexu-orientazioa edota sexu edo genero identitatea dela eta, baita iseka, txantxak, txisteak, imitazioak edo keinu iraingarriak ere. Herritarren % 42,5ek irainak entzun edo ikusi dituela adierazi du. % 17,9k dio mehatxuak ikusi dituela. Eta % 13,5ek diote badakitela LGTBI kolektiboko kideen aurkako eraso fisikoei buruz.
Beatriz Artolazabalek adierazi duenez, datu horiek erakusten dute beharrezkoa dela “diskriminazioa eta gorroto-gertakariak edo -delituak ikusaraztea eta salatzea; beste behin ere, hezkuntzaren eta sentsibilizazioaren aldeko apustua egitea, eta biktimei laguntza bermatzea”.
“Gauden une historiko eta politiko konplexuan”, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak ohartarazi du, “erregistratutako istiluek eta gorroto-delituek agerian uzten dute oraindik bide luzea dagoela egiteko eremu horretan, eta erne egon behar gara. Erronka horrek erakundeen, gizarte-erakundeen eta herritarren konpromisoa eta lan bateratua eskatzen du”, adierazi du.
Artolazabalek ildo horretatik, Eusko Jaurlaritzak abian jarritako gorroto-delituen aurkako kanpaina aipatu du, Maitasuna kutsatu egiten da, gorrotoa salatu egiten da lelopean. “Gorrotozko diskurtsoen, erasoen eta indarkeriaren aurrean aukera bakarra dago: jardutea”, ondorioztatu du.
Bai Gorroto arrazista, xenofobo, antigitano eta LGTBIfobikoko gertakarien aurrean tokian-tokian jarduteko gida, bai kanpaina osatzen duten ikus-entzunezko materialak eskuragarri daude Irekian
