Etxeko indarkeriaren edo sexuagatiko indarkeriaren biktima diren emakumeentzako informazio- eta arreta-zerbitzuak (SATEVI) ia bikoiztu egin du 2022ko lehen seihilekoan sexu-askatasunaren aurkako delituekin lotutako kontsulten kopurua. 2021eko lehen bi hiruhilekoetan indarkeria mota horri buruz jasotako 20 deien aurrean, 900 840 111 telefonoak 2022ko urtarriletik ekainera bitartean sexu-askatasunaren aurkako delituak jasan dituzten 37 emakume artatu ditu bikotetik edo bikotekide ohitik kanpo.
Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak bultzatutako zerbitzu honek erregistratutako sexu-erasoen ehunekoak gora egin du pixkanaka azken hilabeteetan. Hala, 2021eko lehen hiruhilekoan, askatasun sexualaren aurkako delituen biktima izan ziren 7 emakumeren deiak jaso zituen SATEVIk. Arrazoi berarekin lotutako deien kopurua 13ra igo zen urte horretako bigarren hiruhilekoan. 2022ko lehen hiruhilekoan, dagoeneko 15 emakumek aurkitu zuten arreta 900 840 111 telefono-zenbakian, arrazoi beragatik, eta kopurua 2022ko bigarren hiruhilekoan 22ra igo zen.
SATEVIk joera horrekiko kezka azaldu du, eta azpimarratu du beharrezkoa dela “sentsibilizazio-kanpainekin jarraitzea, eraso-mota horiei buruz hitz egin dadin eta biktimengan eta gizartean kontzientzia handiagoa izateko”. Eta hori, gainera, funtsezkoa da “biktimek edo haien hurbileko pertsonek informazioa, orientazioa, laguntza emozionala eta prozesuan laguntzea eska dezaten. Horrela, tabua sexu-indarkeriarekiko hausten jarraituko da, ikusezin bihurtuta, normalizatuta eta mitoz inguratuta, bai bikotearen esparruan, bai etxetik kanpo”.
Profilak
Erasoaren biktima izan diren emakumeak berak dira, gehienbat, SATEVIrekin harremanetan jarri direnak; hala ere, hurbileko pertsonek egindako deiak ere jaso dira, indarkeria mota horren aurrean emakume horiei laguntzeko eta lanbide-orientazioa eskatzen duten biktimei egindakoak.
Sexu-askatasunaren aurkako delituetan emakumeak erasotzailearekin duen harremanari dagokionez, 2022ko lehen bi hiruhilekoetan gertaera horien berri eman duten emakume gehienek erasotzailea ezagutzen zuten. Ikaskideek edo lanekoek, lagunek, nagusiek edo profesionalek eraso egin zieten, hala nola, erregistratutako adibideren bat aipatzearren, ginekologoak. Era isolatuago batean, inolako loturarik ez zuten gizonek eraso egin zieten emakumeen kontsultak jaso dira.
Sexu-askatasunaren aurkako delituen biktima diren emakumeek egindako kontsulten azterketaren arabera, deiak puntualak izaten dira; hau da, biktimek dei bakarra egiten dute beren egoera azaltzeko, eta gutxitan egiten dute dei bat baino gehiago emakume horiek. Eskaera esplizitua duten deiak izaten dira, laguntza emozional eta psikologikoa edo salaketa jartzeko moduari buruzko informazioa lortzeko.
Zigor Kodeak sexu-askatasunaren aurkako delitutzat hartzen ditu sexu-jazarpena; sexu-erasoa; sexu-abusua; prostituzioa; exhibizionismoa eta adingabeen sexu-esplotazioa.
SATEVI: informazioa, arreta eta laguntza
Etxeko indarkeriaren edo sexuagatiko indarkeriaren biktima diren emakumeentzako informazio- eta arreta-zerbitzuak emakumeen aurkako edozein indarkeria-motarekin lotutako deiak jasotzen ditu.
2022ko lehen bi hiruhilekoetan, SATEVIk 1427 kontsultari erantzun dio guztira. Ia %90 bikotearen edo bikotekide ohiaren indarkeriarekin lotuta zeuden, eta, ondoren, familia barruko genero-indarkeria eta sexu-askatasunaren aurkako delituak.
Informazioa emateaz gain, SATEVI erreferentzia-zerbitzua da genero-indarkeriaren inguruko kontzientziazio eta aurre egiteko prozesuetan laguntzeko. 900 840 111 telefono-linea berehalako, anonimo, konfidentzial eta doakoa da, eta ez du arrastorik uzten telefono-fakturan. Eguneko 24 orduetan egoten da martxan, urteko 365 egunetan, eta profesionalek ematen diote arreta; batez ere, psikologoek, hezitzaileek eta etengabeko prestakuntzan dauden gizarte-langileek.
Zerbitzua entzuteko eta/edo hitz egiteko ezgaitasuna duten pertsonei arreta emateko egokituta dago, zeinu-mintzairako interpreteak dituen bideo-kanal baten bidez.
Bere profesionalek, gainera, berrogeita hamar hizkuntza baino gehiagotan eskaintzen dute arreta.
