Bihar sei hilabete beteko dira Errusiak Ukraina inbaditu zuenetik. Herrialde horretatik lekualdatutako 3.587 pertsonak nazioarteko aldi baterako babesa eskatu dute orain arte Euskadiko komisarietan, eta baldintza hori beharrezkoa da EBn legez sartzeko eta bizileku- eta lan-baimena lortzeko.
Bizkaian (1.512), Gipuzkoan (1.473) eta Araban (602) babesa aurkitu duten 2.148 heldu eta 1.439 haur eta nerabe daude haien artean.
Ukrainatik datozen errefuxiatuak hartzeko Jarraipen Mahaiaren azken bileran erregistratutako datu ofizialak dira. Mahaiak zifra horiek berrikusi eta eguneratu egingo ditu asteazken honetan egingo den bileran. Uztailaren 28an, azken bilera egin zen egunean, 878 pertsona joan ziren Gurutze Gorriak kudeatzen duen Eusko Jaurlaritzaren hasierako harrera- eta orientazio-zerbitzura; guztira 589 heldu, haien artean 473 emakume eta 116 gizon, eta 289 adingabe.
Lurralde historikoka, Eusko Jaurlaritzaren harrera- eta orientazio-zerbitzuak 368 pertsonari eman die arreta Bizkaian, 286 Gipuzkoan eta 224 Araban.
Datu ofizial horien arabera, 381 pertsonak (229 helduk eta 152 adingabek) plaza bat betetzen zuten uztailaren amaieran lehen harrerako zerbitzuan, Nazioarteko eta Aldi Baterako Babeserako Harrera Sistemaren barruan: 240 Bizkaian, 56 Gipuzkoan eta 85 Araban.
Data horretara arte, 1518 pertsonak eskatu zuten Osakidetzan ABOLA osasun-txartela (Aldi Baterako Osasun Laguntzaren Agiria), eta 1245 pertsonak eskatu zuten OTI osasun-txartela (Osasun Txartel Indibiduala). 2763 pertsonak, beraz, osasun-estaldura bermatuta dute Euskadin.
Ikasturtearen amaieran 769 haur eta nerabe zeuden euskal hezkuntza-sisteman matrikulatuta: 360 Gipuzkoan, 271 Bizkaian eta 138 Araban. Aldi berean, Ukrainatik etorritako 411 helduk Hizkuntza Eskola Ofizialetan eta Helduentzako Hezkuntza Zentroetan matrikulatzea eskatu zuten; 267 Gipuzkoan, 108 Bizkaian eta 36k Araban.
Bestalde, Azken Sarea Indartzen-Ukraina programaren bidez jasotako eta izapidetutako diru-laguntzak 1.232.113,81 eurokoak dira guztira. 942 eskaera jaso eta izapidetu dira, eta 903 dira laguntza jaso duten bizikidetza-unitateak.
Era berean, Loturak programak, Ukrainako pertsona eta familia errefuxiatuak barne hartzen dituen euskal harrera-sare bat antolatzeko ekimenak, 291 familia-harrera izapidetu ditu; Ukrainako 42 familiari laguntza eman die; 204 prestakuntza eta topaketa bultzatu ditu familia harreragileekin eta 37 prestakuntza eta topaketa egin ditu hartutako familiekin; eta 103 bilera tokiko beste elkarte eta eragile batzuekin.
Bestalde, Berritze programak, laguntza psikosozial espezializatua ematen duenak, guztira 450 pertsonari eman die arreta; haietatik 148 babes-estatutua zuten pertsonak ziren, eta 302 pertsona harreragileak. Programa hori Ukrainan gerraren ondorioz lekualdatutako pertsona eta familiei eta harreragileei zuzenduta dago.
Eusko Jaurlaritzako ordezkariek azaldu dutenez, zifra ofizialik ez badago ere, “Ukrainara itzuli diren pertsonak ere badaudela badakigu, baina baita Ukrainara itzuli eta, bertan bizi den egoera ikusita, Euskadira itzultzea erabaki dutenak”. Era berean, komunitateen artean errefuxiatuen mugimendu asko gertatzen ari direla egiaztatu da.
Hasiera batean, Eusko Jaurlaritzak emandako laguntzak 6 hilabeterako aurreikusita zeuden, baina bileran azaldu dutenaren arabera, prestazio horiek “baliteke abenduaren 31ra arte kobratzen jarraitzea”. Hala ere, argitu du Eusko Jaurlaritzak aktibatutako laguntzak desagertu egingo direla Espainiako Gobernuak iragarritakoak bideratzen direnean. Laguntza horiek autonomia-erkidegoei zuzeneko diru-laguntzak ematea arautzen duen abuztuaren 1eko 673/2022 Errege Dekretuan jasota daude, Ukrainan gatazkak eragindako aldi baterako babes-erregimenaren onuradunei zuzeneko laguntza ekonomikoa emateko, baldin eta baliabide ekonomiko nahikorik ez badute.
Erakunde arteko Mahaiaren bilera
Iñigo Urkullu Lehendakariak Ukraniako inbasioaren ondorioz lekualdatutako pertsonei jarraipena egiteko Mahaia deituko du asteazken honetan, abuztuaren 24an, bilera egiteko, Lehendakaritzan.
Bileraren ondoren ez da adierazpenik egingo.
