Lehiaren Euskal Agintaritzaren Kontseiluak laugarren urteko txostena egin du MLBNk baimendutako kontzentrazio-eragiketei buruz, non euskal enpresak tartean egon diren.
Lehiaren Euskal Agintaritzaren ustez, kontzentrazio batek autonomia-erkidego jakin batean duen eragina ebazten den fasetik independentea denez, dagokion agintaritza autonomikoari helarazi beharko litzaioke, prozeduraren bi faseetako edozeinetan txosten bat egin dezan.
Lehiaren Euskal Agintaritzaren (LEA/AVC) Kontseiluak txosten bat onartu du MBLNk baimendutako kontzentrazio-eragiketei buruz, azken urtean euskal enpresak inplikatu dituztenak. Erakunde honek horrelako txosten bat egin duen laugarren urtea da jarraian, eta guztira zortzi kontzentrazio-eragiketa jaso ditu.
Lehiaren politikaren esparruan, enpresa-kontzentrazioak kontrolatzen dira, eragiketa horien ondorioz merkatuen lehia-egitura ahuldu ez dadin. Izan ere, bai Europan, bai Espainian, aurretiazko kontrol bat dago, eta kontrol hori aldez aurretik jakinaraztea eskatzen du, eragindako enpresen negozio-bolumenaren edo merkatu-kuotaren atalase jakin batzuk gainditzen dituztenean. Eragiketa, oro har, etenda geratuko da lehia-agintaritzak baimena eman arte, baldintzekin edo gabe.
Testuinguru horretan, LEA/AVCk MBLNk onartutako kontzentrazio-eragiketen jarraipena egiten du urtero, Euskadin kokatutako enpresei zer neurritan eragiten dieten kuantifikatzeko eta, ondorioz, erakundeak kontzentrazio horien ondorioak lehiaren ikuspegitik aztertzea komeni den baloratzeko.
Zortzi kontzentrazio Euskadin
Txosten horretan, laugarrena LEA/AVC 2019an urteko jarraipena egiten hasi zenetik, zortzi kontzentrazio-eragiketa jaso dira, azken urtean Euskadin kokatutako enpresen partaidetzarekin, 2021eko uztailaren 1etik 2022ko ekainaren 30era. Kasuak MLBNri jakinarazi zitzaizkion, Lehiaren Defentsari buruzko Legean (LDL) legez ezarritako atalaseak gainditzen zirelako.
Gainera, kasu guztietan kontrol esklusiboko eskurapenak dira: bost kontzentraziotan euskal enpresa izan da eskuratutakoa, eta hiru kasutan euskal enpresa izan da eskuratzailea.
Lehen aldia izan da MLBNk LEA/AVCri kontzentrazio-eragiketa baten bigarren fasean txosten bat eskatzen diona, zehazki C/1151/20: MEMORA/REKALDE/IRACHE kontzentrazio-prozeduran. Txosten hori erabakigarria izan zen hileta-enpresa horien kontzentrazioa burutzea ahalbidetu zuten konpromisoak hartzeko. Hala ere, legeriak autonomia-erkidegoetako agintarien kontsulta-esku-hartze mugatua baino ez du jasotzen bigarren fasean baimentzen diren eragiketetan.
2014tik, MLBNk 735 kontzentrazio-eragiketa baimendu ditu guztira, LDLk aurreikusitako atalaseak gainditu baitira. Eragiketa guztietatik bederatzi bakarrik baimendu dira bigarren fasean. Izan ere, Rekalde enpresarena da bigarren fasean baimendutako euskal eragiketa bakarra. Kasuen % 58,3an, kontzentrazioak merkatu-kuotaren atalasea gainditu delako aztertu dira, eta % 27,8an, berriz, negozio-bolumenaren atalasea gainditu da. Horregatik, LEA/AVCk txostenean adierazten du “kontzentrazio-eragiketa batek autonomia-erkidego jakin baten eremuan duen eragina independentea dela eragiketa hori ebazten den prozedura-fasetik, eta, beraz, Kontseilu honen iritziz, dagokion agintaritza autonomikoari helarazi beharko litzaioke, txosten bat egin ahal izan dezan prozeduraren bi faseetako edozeinetan”.
Euskal enpresen partaidetza 2014tik baimendutako 72 eragiketatan gertatu da guztira, hau da, kontzentrazioen % 9,79an Euskadin kokatutako enpresek hartu dute parte, bai erositako enpresa gisa, bai eskuratzaile gisa. Kasu gehienetan (42) euskal enpresa baten kontrol esklusiboa eskuratu zen. 20 kasutan euskal enpresa izan da eskuratzailea
Txosten osoa eskuragarri dago esteka honetan.
Lehiaren Euskal Agintaritzari buruz
Lehiaren Euskal Agintaritza, Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Sailaren esku dagoen administrazio izaerako erakunde autonomoa da, eta autonomia organikoa eta funtzionala du bere eginkizunak betetzeko Euskal Autonomia Erkidegoan. Bere helburu orokorra merkatuko lehia askearen eta gardentasunaren baldintzak sustatzea, bermatzea eta hobetzea da, Euskal Autonomia Erkidegoan egiten diren jarduketa ekonomikoei dagokienez.
