Euskadik, oraingoz, 1.154 milioi euro bereganatu ditu MRRren Europako funtsetatik, eta bi eskualde-proiektu aurkeztu ditu adimen artifizialaren eta zibersegurtasunaren arloan
Pedro Azpiazu Ekonomia eta Ogasun sailburuak agerraldia egin du gaur Eusko Legebiltzarrean, MRR Europako funtsak Euskadira iritsi direla jakinarazteko. Izan ere, oraingoz, 1.154m €xurgatzea lortu du, % 84,2 Eusko Jaurlaritzaren bidez eta gainerako % 15,8a Estatuaren zuzeneko kudeaketaren bidez. Gainera, iragarri du Eusko Jaurlaritzak bi proiektu aurkeztu dizkiola RETECH ekimenari, 32,6M €-koak, adimen artifizialean eta zibersegurtasunean oinarrituak. RETECHen helburua eraldaketa eta espezializazio digitalera bideratutako eskualde-proiektuak antolatzea da.
Iñaki Barredo Europako Ekonomia eta Funtsetako sailburuordearekin, Juan Alberdi Kohesio Politikako eta Europako Funtsetako zuzendariarekin eta Yurdana Burgoa Kabineteko zuzendariarekin batera, Azpiazu sailburuak berriro azpimarratu du 2022a eta, bereziki, 2023a funtsezko urteak izango direla MRR funtsak gauzatzeko.
Next Generation funtsak aukera gisa ikusi ditugu beti, eta are gehiago gatazka beliko batek bidegurutze berri batean jarri gaituenean, adierazi du. Europako Batzordeak REPower EU Plana jarriko du abian, energia-krisiari aurre egiteko proiektu eta erreforma energetiko egokienak identifikatuz, nazioan, eskualdean eta EBn. Testuinguru horretan, Euskadik bere proposamena egingo du, Euskadi Next programan jada jasota dauden inbertsioak eta detektatu diren beste batzuk identifikatuz, energia-koiunturari aurre egiteko eta karbono-neutraltasunerako trantsizio azkar batean aktiboki laguntzeko.
Era berean, Azpiazuk azaldu du Eusko Jaurlaritzak oraindik ez diola erantzunik eman Nadia Calviño lehendakariordeari irailaren 14an bidalitako proposamenari, Espainiako Berreskuratze Planaren eranskinerako ekarpenekin. Bertan, EAEko erakunde- eta finantza-sarea baliatu ahal izatea eskatzen zen, eraldaketa ekonomikoko proiektu pribatuei finantzaketa nahikoa emateko eta, horrela, Europako funtsen erabilerari arintasuna eta erritmoa emateko; eta PROIEKTU PUBLIKOETARAKO MRR BONUA artikulatzea, zorpetzean zenbatuko ez zena.
EUSKO JAURLARITZAREN MRR KUDEAKETA
Autonomia-erkidegoei banatutako 19.609,69 milioi euroetatik, konferentzia sektorialaren bidez edo zuzeneko emakidaren bidez, Euskadiri 972M €esleitu zaizkio guztira – % 4,95 –. Horietatik, 805M €sektoreko batzarren bidez eta 167 €zuzeneko emakidaren bidez.
Espainiako Berreskuratze Planean sartuta dauden eta autonomia-erkidegoen parte-hartzerik izan ez duten Eusko Jaurlaritzak garatu beharreko ekimenen % 20an zailtasunak sortzen ari dira, Administrazio Zentralak proiektuak diseinatzean egindako akatsen ondorioz; izan ere, horietan ez dira kontuan hartu Euskal Autonomia Erkidegoaren beharrak eta eskaerak. Horrek agerian uzten du Berreskuratze Planaren diseinuan parte hartzeko gure eskaeraren garrantzia, autonomia-erkidegoen errealitatera egokitzeko, Azpiazuk ohartarazi duenez.
EGOERA KUDEATZEKO MRR
Egindako azterketaren eta jarraipenaren arabera, Euskadin 150,49M €banatu dira Estatuak ebatzitako deialdien bidez, hau da, bide horretatik zirkulatzen duten guztien % 4,8. Horrez gain, euskal eragile publiko eta pribatuek 31,76M €jaso dituzte zuzeneko esleipen bidez. Guztira, Euskadik 182,25M €hartu ditu, Estatuak zuzenean kudeatutako guztiaren % 4,2.
Zifra horren eta Estatuko Gobernuak berriki eskainitakoaren (389m €) arteko alde nabarmena Eusko Jaurlaritzak ibilgailu elektriko konektatuaren eta osasun-arloko abangoardiako ibilgailuaren PERTEen behin-behineko ebazpenak kontabilizatu ez izanaren ondorio da, behin-behineko datuak baitira, behin betiko ebazpenaren mende daudenak, eta esleipendun potentzialek onartzen dituztelako ematen zaizkien dirulaguntzak eta maileguak eta horien baldintzak.
Ekonomia eta Ogasuneko sailburuak behin eta berriz esan du oso garrantzitsuak direla onartutako 11 PERTESak, eta funtsezkoa litzatekeela euskal ekonomiarentzat horietara bideratutako 33.000M €baino gehiago ahalik eta azkarren mobilizatzea garrantzi estrategiko, arraste-ahalmen eta ekonomiaren eraldaketa-ahalmen handieneko proiektuei lekua eta finantzaketa-aukera emateko.
Berriro diogu prest gaudela Espainiako Gobernuarekin lankidetzan aritzeko, PERTESen kudeaketa eta gauzatzea bizkortzeko, gure enpresei eta eragile zientifiko-teknologikoei laguntza eta laguntza eskainiz, beren proiektuak deialdietara egokitu eta aurkez ditzaten.
MRR EUSKAL TOKI ERAKUNDEETAN
Euskal toki-erakundeek xurgatutako zenbatekoa 122M €-tik gorakoa da gaur egun (lehen aipatutako 182,25M €-ko zuzeneko kudeaketaren zifran sartuta). 187 udalerrik jaso dute dirua, eta, jakina, hiriburuek metatzen dute horien ehuneko handiena: % 74,7 (Bilbok % 30,9, Donostiak % 29,2 eta Vitoria-Gasteizek % 14,6). Lurraldeka, Bizkaiko 78 udalerrik funts guztien % 42,5 jaso dute, Gipuzkoako 73k % 40,3 eta Arabako 36k % 17,2
Helmugak bat datoz udal-eskumenekin, eta lotuta daude hirietan mugikortasun jasangarria, segurua eta konektatua bultzatzearekin ( % 65,4), turismo-sektorearen modernizazioarekin eta lehiakortasunarekin ( % 26,2), hiri-enpresa txiki eta ertainak bultzatzearekin ( % 4,8), konektagarritasun digitalarekin, zibersegurtasuna bultzatzearekin eta 5Ga zabaltzearekin ( % 2,9), hiri-birgaitze eta -berroneratzearekin ( % 0,7) eta lanbide-heziketa bultzatzearekin ( % 0,1).
RETECH proiektuak
RETECH programa (Espezializazio Teknologikoko Lurralde Sareak) Ekonomia Gaietarako eta Eraldaketa Digitalerako Ministerioaren ekimen bat da, eta joan den uztailaren 8an aurkeztu zen. Eraldaketa eta espezializazio digitalera bideratutako eskualde-proiektuak artikulatzea du helburu; bi autonomia-erkidego gehiagorekin parte hartu behar da, eta parte hartzen den proiektuetako bat bakarrik gidatu behar da.
Calviño lehendakariordeak uztailean lehendakariari helarazi zion gutunean programa horren berri eman zen, eta abuztuaren hasieran, Eusko Jaurlaritzak bere proposamenak aurkezteko gonbidapen publikoa jaso zuen. Joan den urriaren 14an Eusko Jaurlaritzak bi ekimen aurkeztu zituen:
Adimen artifiziala eta industria. Euskadi da buru, eta Madrilgo Erkidegoak eta Galiziak parte hartzen dute. Adimen artifizial aplikatua industrian erabiltzeko kasuak garatzea du helburu, enpresen eskaerari erantzuteko. Euskadirako proiektuaren aurrekontu osoa 18,6M €-koa da, eta Estatuak 12,5M €finantzatuko lituzke horietatik.
Zibersegurtasuna Gaztela eta Leongo Juntak zuzentzen du, eta, Euskadiz gain, Andaluziak ere parte hartzen du. Proiektuaren helburua da zibersegurtasuneko ekosistema bultzatzea eta indartzea, eskualdeko zibersegurtasuneko nodoen sare koordinatuan lan eginez. Euskadirako aurkeztutako aurrekontua 14 M €-koa da, eta Estatuak 10,5 M €jarriko lituzke.
Ebazpena urtea amaitu baino lehen jakinaraziko da.
