Ainhoa Lete da Donostiako Bunt Planet ETEaren sortzaileetako bat eta zuzendari nagusia. ETE horren negozioaren esparru garrantzitsuenak dira, besteak beste ingeniaritza, digitalizazioa eta teknologia apurtzaileenak. Hogei urtetik gorako esperientzia bildu du sektorean, eta gai izan da goi-mailako kualifikaziodun hogei bat profesionalez osatutako talde bat eratzeko, bai eta nazioarteko bokazioa indartzeko, enpresaren proiektu guztien % 80 atzerrian garatzen baitira gaur egun. Giltzarri horiei esker, enpresaren fundatzaileak aitortza bat jaso berri du bere proiektuaren konpromiso sozial eta berritzaileagatik, zeina jasangarritasunaren eta ingurumenarekiko errespetuaren inguruko politika errealetan zentratzen baita nagusiki.
Zein aitortza jaso duzue?
Zuzendaritza-kargu eta Exekutiboen Fundazio Konfederazioak (CEDE) “Ekintzailetzaren Saria” eman zigun Adimen Artifizialean eta Big Data-n oinarrituriko software bat garatzeagatik hornikuntza-sareetako galerak detektatu eta lokalizatzeko.
Sari horren bidez aitorpena egiten zaio proiektu honen ikuspegi apurtzaile, berritzaile eta sozialki arduratsuari. Horrela ikusten duzue zuen burua?
Bai, zalantzarik gabe. Enpresa gisa, gure helburua da planeta hobetzea teknologia baliatuz. Horretarako, oso baliotsua den baliabide bat zaintzen dugu, ura, zeinak balio ekonomiko handia izateaz gain, sekulako balio soziala baitu. Hasieran, ur edangarriaren sareetako ur galerez arduratzen ginen gehienbat, baina orain saneamendu-sareko anomaliak ere aztertzen ditugu edo uraren kalitateak izan ditzakeen arazoak, eta biki digital bat ere sortu dugu, gure bezeroek aukera izan dezaten askotariko eszenatokiak simulatu eta erabakiak errazago hartzeko.
Adimen Artifiziala aplikatzen duzue banaketa-sarearen inefizientziak detektatzeko… Nola azaltzen da hori?
Adimen Artifizialari esker posible da, besteak beste inefizientziak edo anomaliak detektatzea. Sistemak egoera arrunt edo eraginkor bat identifikatzen ikasten du eta, hala, ihes bat gertatzen denean, gai da detektatu eta lokalizatzeko. Halaber, teknologia hori erabiltzen dugu urari gehitu behar zaion kloroaren banaketa optimizatu eta uraren zaporea hobetzeko. Edo jakiteko zein diren ordezkatu beharreko hodiak.
Zuen aspaldiko helburuetako bat da munduko lider bihurtzea nitxo horretan. Lortu duzue?
Oraindik ez gara liderrak merkatu-kuotari dagokionez, baina zalantzarik gabe liderrak gara berrikuntza arloan. Eta horren erakusgarri, munduko enpresa puntakoenetako batek, Siemens-ek, gure teknologia aukeratu du uraren sektorerako eskaintzen dituen konponbide digitalen portfolioa osatzeko. Gainera, gure bezeroak dira sektoreko mundu mailako liderrak.
Nori interesatzen zaio teknologia hau? Eta zein dira eskaintzen dituen abantailak?
Gure teknologiarekin galerak % 50 murriztu daitezke. Murrizketa hori erdiestea oso garrantzitsua da bezeroentzat, hau da, ur zerbitzua ematen duten enpresentzat. Gure bezeroek ezin dute onartu inolako inefizientziarik ur galerei dagokienez, eta gai izan behar dute eszenatoki desberdinak simulatzeko eta horien araberako erabakiak hartzeko. Gure biki digitalak aukera ematen die hori egiteko, euren ur-sarearen kopia digital bat bezalakoa baita.
Galdu egiten al da gure hodietan barrena dabilen uraren % 25?
Gaur egun hori baino apur bat gehiago. Duela gutxi eginiko azterlan batek kalkulatu du mundu mailan uraren % 30 galtzen dela batez beste, eta egoera okerrera doa, azpiegiturak zahartzen ari direlako eta ez direlako berritzen ari nahi bezain azkar. 2006an ur-galerek 14 bilioi dolarreko galera ekonomikoa eragin zuten, eta kalkulatzen da 2022an diru galera hori 39 bilioira iritsiko dela. Ia hirukoiztu egin da.
Zenbatekoak dira galera horiek urte batean, adibidez?
Urtean 126 bilioi metro kubiko inguru galtzen dira munduan. Pentsa ezazu etxe batean 120 metro kubiko inguru kontsumitzen direla urtean, beraz, galtzen den urarekin mila milioi etxe baino gehiago hornitu ahal izango lirateke. Uste dugu gure tresnetako batekin (BuntBrain) posible dela galera horiek erdira murriztea.
Ura doakoa izateak eta, hortaz, merkatu baliorik ez izateak badu eragina zabarkeriaren antz handia duen jarrera horretan?
Ura oso merkea da, esaterako, energiagatik ordaintzen dugunarekin alderatuta. Horregatik uste dugu datozen urteetan uraren prezioak igo egin beharko lukeela, kalitatezko zerbitzu bat bermatzeko beharrezkoak diren inbertsioak egin ahal izateko.
Bunt Planet 2000. urtean sortu zen lau ingeniari industrialen eskutik, eta aitortza ugari eta emaitza onak lortu ditu harrezkero, aktibo on bat bilakatzera iritsi delarik. Zuk nahiko zenukeen tokian al dago enpresa?
Bete ditugu gure amets batzuk: punta-puntako produktu propio bat garatu dugu eta, gainera, nazioartekotu egin gara, gure teknologia 18 herrialdetan ezarri baitugu. Baina oraindik badaukagu bidea egiteko, besteak beste Estatu Batuetako merkatura iritsi nahi dugu, oraindik ez baikara sartu, eta han egon nahi dugu.
Aldaketaz betetako garai hauetan, zure ustez zein da enpresa batek egin dezakeen akats larriena?
Autokonplazentzian erortzea, pentsatzea ezin duela ezer hobetu.
Eta ziurgabetasun une honetan, zer esango zenuke iraun ala berrituren artean aukeratu beharraz?
Guk beti aukeratu dugu berritzea. Gure DNAn dago. Eta gero, geure burua berrasmatzea. Guretzat funtsezkoa da, horixe da ehundik gora urteko enpresen arrakastaren gakoa, eta guretzat horiexek dira ispilu onena.
22 urte hauetan bi krisi oso gogor jasan dituzue, eta bitxia bada ere, horietako baten ostean jauzi egin zenuten Uraren sektorera, alegia, gainerakoengandik bereizteko aukera eman dizuen sektorera… Zein ikasgai atera duzue egoera zailenetatik?
Ate bat ixten denean askotan leiho bat irekitzen dela. Edo ikusi gabeko leiho bat deskubritzen dela, lehendik zabalik zegoena.
