Beatriz Artolazabal, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburua, Eusko Legebiltzarreko Giza Eskubideen, Berdintasunaren eta Justiziaren Batzordera joan da gaur, berak eskatuta, 2022-2028 Justiziako Plan Estrategikoa azaltzeko. Dokumentu horretan, epaileek, fiskaltzak eta abokatutzak adostasun handia izan dute, besteak beste. Sailaren hurrengo zazpi urteetarako ibilbide orria da, eta horretarako 10 ildo estrategiko, 25 programa eta 75 proiektu prestatu dira.
Planaren lehen helburuetako bat pertsona guztientzat hurbila izatea da, Artolazabalek zehaztu duen bezala; horregatik, lehenengo jarduera-ildoak Justizia Ezaguna izena jaso du, eta Justizia Zerbitzua zer den eta nola ematen den ez jakitearen erronkari erantzuten saiatzen da.
“Euskal gizarteak bere Justizia Administrazioa, egitura eta funtzionamendua ezagutu eta beharrezko zerbitzu gisa onartzeko helburua dugu”, esan du Artolazabalek. Gainera, ekintza batzuk ere zerrendatu ditu, hala nola kanpo-komunikazioko plan bat garatzea edo hezkuntza-sistemarekin akordioak lortzea, curriculumean justizia-administrazioaren funtzionamenduari buruzko edukiak sar ditzan. “Epe luzeagora, karpeta judizial bat izatea aurreikusten da”, azaldu du sailburuak, “interesdunek beren gaiak nola doazen jakin dezaten”.
Artolazabalek azaldu du Justiziako Plan Estrategikoak pertsona ahulenak izan behar dituela ardatz. “Sistema judizialak biktimekiko arreta indartzea nahi dugu”, esan du gaur Legebiltzarrean. “Legearen aurreko berdintasun-printzipioa egia izatea nahi dugu, egon daitezkeen desberdintasunak ezabatuz”. Erronka horri erantzuteko, talde ahulenei laguntzeko berariazko programak egitea proposatzen da, hala nola genero-indarkeriaren biktimei, emakumeei, adin txikikoei, migratzaileei…; orientazio-sistema bat ezartzea eta ezgaitasuna duten pertsonei arreta berezia eskaintzea.
Egoitza Judizialen Planari dagokionez, Mapfre eraikina martxan jartzeko epeez hitz egin du Artolazabalek. “Urte honen amaieran emango digute obren proiektua. Asmoa da lanak 2023an lizitatzea eta esleitzea, exekuzioa amaituta egotea eta eraikina 2025erako okupatzea”, sailburuak iragarri duenez. Ildo estrategiko honen helburua da eraikin judizialak, instalazioak eta baliabide materialak izatea, zerbitzuaren beharrei erantzuteko eta bere funtzioari erantzuteko. “Eraikin seguruagoak, irisgarriagoak, jasangarriagoak, funtzionalagoak eta erosoagoak lortzeko lan egiten dugu”, jakinarazi zuen sailburuak.
Plan Estrategikoaren 5. ildoa Justizia Digitalari dagokio. “Aipatu nahiko nuke espediente judizial elektronikoa ezartzen ari garela, hau da, euskal justiziaren oraingo eta etorkizuneko funtzionamendu egokirako giltzarrietako bat”, adierazi du Artolazabalek bere lehenengo txandan.
Gaur egun, espediente elektronikoa Administrazioarekiko Auzien eta Lan Arloko jurisdikzio osoan dago ezarrita. Era berean, Vitoria-Gasteiz, Amurrio, Azpeitia, Eibar, Bergara, Irun eta Tolosako epaitegietako agindu zibil eta penaletara iritsi da. “Aurreikusitako epeak betetzen ari gara, eta asmo handiko ezarpen konplexu hori 2023ko martxoan bukatzea espero dugu”, azpimarratu du sailburuak.
Gainerako ildoek gai hauek dituzte ardatz: prestakuntza; kalitatea eta eraginkortasuna; Justizia ulergarriagoa, azkarragoa eta aurresangarriagoa lortzea, ahozko eta idatzizko komunikazioa eta prozedurak bizkortzea, besteak beste; Justizia Errestauratiboaren bidez gatazkak konpontzea; eta, azkenik, prozesu judizialeko berrikuntza, “atzeratuta dauden baina egiteko dituen erreforma batzuetan”, sailburuak onartu duenez.
Artolazabalek 2022-2028 Plan Estrategikoaren garapenean inplikatutako agenteen ahalegina aitortu du, eta aipamen berezia egin dio María Jesús San Joseri, Justizia sailburua izan zenari (“harekin hasi ziren plan honen lanak”).
