Nafarroako Liburutegiak Nafarroako Kultura eta Arteen Kontseiluaren bilera hartu du. Bertan, Rebeca Esnaola Kultura eta Kirol kontseilariak iazko gastuen balantzea egin du, eta 2023rako erronkak eta helburuak azaldu ditu.
Kontseilariak emandako datuen harira, 2022an zehar, 426 onuradunek jaso omen zuten Kultura Zuzendaritza Nagusia – Vianako Printzea Erakundearen laguntzaren bat, diru-laguntzen 32 deialditan totalean 6,2 milioi euro banatu baitzituen. Datuen banakapenari helduz, laguntzak banatu zitzaizkien101 enpresa eta autonomoei, 218 toki enpresei eta 107 elkarte eta fundazioei. Gainera, jakinarazi du aurrekontuaren % 95a exekutatu dela, aurreko urteetan bezala.
Esnaolak Kulturaren legealdian aurrekontuaren igoeraren errepaso bat egin du; 2019ko 32,9 milioitatik 2023rako kontuetan onartu diren 39,8 milioitara pasatzeko tartean. Eta gogorarazi du, laster, Donejakue Bidean kultura intereseko eraikinak birgaitzeko funts europarretatik datozen 4,2 milioi inguru erantsiko direla. Beraz, 2023ko totala 44 milioi eurokoa izango da, eta horrek % 11ko aurrekontuaren igoera bat suposatzen du aurreko urtearekiko eta % 34koa legealdi honetan egundaino iragandako epearekiko.
Kontseilariak aipatu ditu, azken urteko mugarrien artean, programen lurralde hedadura, kasu Lizarraldeako Bibliobusa, “Catorce Más Allá” erakusketa, edo egoitzen hedapena, Eriberriko Jaialdia, Landarte, “Con los pies en las nubes”, edota Lizarrako Antzinako Musikaren Astea bezalako zikloetan. Bestalde, 72-22 Iruñeko Topaketa ospakizunaz aritu da, bi urtez behin ospatzeko asmoa azalduz; Irulegiren Eskutik eginiko aurkikuntza eta hedapena; Iruñako Tugadunaren erakusketa Nafarroako Museoan; edota lankidetza publiko – pribatua Navarra Film Industry edota Navarra Music Commision bezalako eremuetan, musika eta ikus-entzunezko esparruen sustapen profesionala egite aldera.
2023rako helburuak
Esnaola kontseilariak, bidez batez, bilera aprobetxatu du Kultura Zuzendaritza Nagusia – Vianako Printzea Erakundearen 2023rako helburuak ezagutzera emateko, hain zuzen abenduan Nafarroako Parlamentuak ontzat emandako aurrekontuetan nahiz Espainiako Gobernuak autonomia erkidegoetan banatzen dituen Berreskurapen eta Erresilientzia Mekanismoaren (BEM) funts europarretan islatutakoak.
Esnaolak azaldu du Kultura Ekintzako zerbitzuak, aurten, lurraldean programa propioak eta lankidetzakoak finkatu eta hobetu dituela, toki entitateetarako laguntza % 6 hedatuz, herritarrekiko eskaintza eta Nafarroko sektorearen kontratazioa hobetzeko eta hedatzeko asmoz; eta % 7 hedatu duela ikus-entzuneko arlorako ekarpena.
Museoen zerbitzua aurrera doa lurraldean hedatu eta presente egoteko bere zereginean, horrela, erakusketak eta kultura programazioa garatzeko aurrekontuan % 17,6 gehiago emango zaizkio, kontseilariak esan duenez; bere esanetan aurrekontuek bere baitan bi partida berri dituzte Nafarroako folklorea garatzeko. Bestalde, 100.000 euro erantsi dira 72-22 Iruñeko Topaketak programaren memoria editorial, audiobisual eta artistikoaren lanetarako.
CNCAren aburuz, liburutegi publikoetarako partidak hedatu dira hobekuntzak egiteko ekipamenduetan, katalogazioan eta funts dokumentaletan, edota liburua eta irakurketa sustatzera zuzendutako jarduerak hedatzeko asmotan; eta sistema informatikoak hobetu dira herritarrei zerbitzu hobea eskaintzeko. Bestalde, 20.000 euroko partida bat sortu da Bibliobus proiektua lurraldearekin egokitzeko.
Artxiboen zerbitzurako, Esnaolak azaldu duenez, erakusketak eta hedapeneko jarduerak ugaritzea aurreikusten da -110.000 euro artekoa-, eta Nafarroako Arte Eszenikoen nahiz Musikakoen partida % 60ko hedadurarekin hobetuko da; horrez gain, toki entitateetako artxiboekin eginiko lana sendotuko da, bere hedapen jarduerak diruz laguntzeko partida berri baten bidez.
Historia Ondarea arduratuko da Nafarroako Gobernuaren edo toki erakundeen jabegoko nahiz titulartasun publikoko monumentu eta eraikin historiko artistikoen kontserbazioa, birgaikuntza, egokitzapena eta babesa zaintzeaz, totalean 3,1 milioi euroko balioagatik. Zerbitzu honek, kontseilariaren esanetan, % 16,6 hedatuko omen du Nafarroako ondare historikoaren sustapena.
Kultura Zuzendaritza Nagusia – Vianako Printzea Erakundeak 50.000 euroko partida aurreikusi du Kulturaren Plan Estrategiko berria, zeinen indarraldia 2023an amaituko den, elaboratzeko lanak abiarazteko. Eta oroitarazi da departamentutik finantzaketa eta lankidetza mantenduko direla NICDO, Baluarte Fundazioa, Uharteko Arte Garaikideko Zentroa, edo Oteiza Museoarekin.
Bileran zehar kulturaren arloko hiru nobedade fiskal aipatu dira: arte eszenikoen nahiz zuzeneko musika ikuskizunetarako pizgarri berria, kenkari aldaketak zinema ekoizpen nahiz ikus-entzunezko sorten inbertsiotarako hala nola aldaketa ezberdinak Jarduera Ekonomikoen gaineko Zergaren arloan, alegia kulturako lanbide ezberdinak eragiten dituztenak, kasu idazleak, gidoilariak, kudeatzaileak, bitartekariak edo konpositoreak.
Funts europarren harira, Esnaola kontseilariak hala nola Ignacio Apezteguía zuzendari nagusiak jakitera eman dutenez, 3,3 milioi euro balioagatik horiekin lotutako Kultura Ministeriotik datozen lerro guztiak jada abian dira. Zehazki lotura dute landa-eremuko proiektuekin, kultura bizkortzaileekin, ekipamenduen babesarekin (eszenatokiak eta zinema-aretoak), liburutegien hornikuntzarekin, artxiboen digitalizazioarekin nahiz ondarean eginiko esku-hartzeekin, esaterako Vianako Ekizako dorrea leheneratzea.
Gainera, Nafarroako museoa eta Leireko Monasterioa birgaitzeko lanean ari dira, hain zuzen Turismo Ministeriotik datozen 4,2 milioi eurorekin. Era berean, departamentua ministerio honetako deialdi batera aurkeztekotan dabil erabilera turistikoa duen ondare historikoaren lehiakortasunerako eta dinamizaziorako milioi bat euro inguru lortzeko,.
Iaz abian jarritako lan-ildoari jarraiki, Kultura Zuzendaritza Nagusia – Vianako Printzea Erakundearen webgunean diru-laguntzen deialdien egutegia argitaratuko da eta 2023an izenpetuko dituen hitzarmen nominatiboen zerrenda erantsiko du.
