Eusko Jaurlaritzako Kanpo Harremanetarako idazkariak lehendakaritza baliatzea eskatu zuen parte hartzeko bideak jartzeko, hizkuntza koofizialak bultzatzeko eta makroeskualde atlantikoa sortzeko.
Elorzak Estatu anitz baten errealitatea proiektatzeko eskatu zion Espainiako gobernuari, bertan errealitate nazional desberdinak bizi baikara. Halaber, autonomia-erkidegoen parte-hartzea Batasuneko kontseiluetan, estatuko ministerioek osatutakoetan. Erkidegoek 4 kontseilutan hartzen dute parte, baina ez dago biderik bozeramailetza egiteko, ezta Estatuarenetik bereizitako ahotsa izateko ere, beren eskumeneko gaietan. Oraindik parte-hartzerik ez dutenen artean Lehiakortasunarena dago, eredu industrialaren eta ekonomikoaren trantsiziorako erabakigarria baita, eta Euskadi behartzen du erabakietan zeharkako kontaktuen bidez parte hartzera.
Euskadiren kasuan, aldarrikapen historiko nabarmenena Ekonomia eta Finantza Kontseiluaren osoko bilkuretan parte hartzea da oraindik ere (eta ez prestaketetan foru-ogasunak ordezkatuz soilik), Ecofin, Euskadik autonomia fiskala eta Kontzertu Ekonomikoa baititu. Ertzaintza polizia propioa denez, Eusko Jaurlaritzak uste du Justizia eta Herrizaingo Gaietarako Kontseiluan zuzenean parte hartu behar duela, eta ez Ministerioaren ardurapeko edukien aurretiko eta ondorengo txosten baten bidez.
Eskari horiek formalki adierazi ziren 2022ko uztailean Leioan egindako EBko gaiei buruzko konferentzian (CARUE). Horrelako irtenbideen ezaugarri izango zen konstituzionaltasuna eta herritarrekiko hurbiltasuna, argudiatu zuenez. Baita adierazi zuen egungo parte-hartze eredua beste estatu deszentralizatu batzuetan indarrean dagoenetik oso urrun dagoela.
Elorzak hori negoziatzeko eskatu zuen 1995ean sortutako Europako Gaietarako Bitariko Batzordean, 13 urte ingurutan bildu ez dena.
Bien bitartean, gobernu zentralak Europako etorkizuneko bileretako egoitzen banaketa sustatu du, eta Eusko Jaurlaritzak proposatutako batzuk onartu ditu, hala nola Lehiakortasunerako Kontseilu Informalarena (Bilbo) eta 27 estatuen ordezkari iraunkorren Coreper-ena (Donostian).
Legegintza-aldaketak egiten dituzten Europako komiteen artean, dauden 300etik bi heren baino gehiago partaidetzarako itxita daude, baita erkidegoen eskumenei heltzen dietelarik ere. Elorzak horietan parte hartzea defendatu zuen, eta eskumen legegileak dituzten lurraldeetarako eskualde elkartuaren estatusa aztertzea. Hizkuntza koofizialen presentzia handitzearen alde ere egin zuen.
Makroeskualde atlantikoari dagokionez, Estatuko gobernuak jarrera onean daudela ematen baitu, Eusko Jaurlaritzak uste du Kontseilu Europarrak agindu bat eman beharko liokeela Batzordeari makroeskualdea sortzeko, gaur egun lehendakaria buru duen arku atlantikoko batzordea oinarri hartuta. Batzorde horretan, EBko fatxada atlantikoko 4 estatuetako lurraldeek parte hartzen dute, eta foro horrek energia, garraio edo klimari buruzko gaiak jorratu ahal lituzkeela nahiko luke Jaurlaritzak, itsasoaz aparte.
