Kanpaina martxoaren 14tik 27ra egingo da, Uraren Nazioarteko Egunarekin batera.
Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen sailburuak URA-Uraren Euskal Agentziak sustatutako Ez dago ura baino indartsuagorik kanpaina aurkeztu du gaur Bilboko Itsasmuseum-en. Kanpaina martxoaren 14tik 27ra uhinaraziko da, Uraren Nazioarteko Egunarekin batera. Kanpainaren aurkezpenean, sailburuak Uraren Euskal Agentziako zuzendari Antonio Aiz, Ingurumen Jasangarritasuneko sailburuorde Amaia Barredo eta bertan parte hartu duten bi preskriptore izan ditu: Maialen Chorraut piraguista, urrea, zilarra eta brontze olinpikoa, eta Urko Aristi kazetaria, EITB Irratiko zuzendari ohia eta ETBko Eguraldia saioko aurkezle historikoa.
Ospe handiko pertsona ospetsuek aurpegi-irudia utzi diote URAri, Euskadiko biztanleriak gaur egun duen arrisku natural garrantzitsuenaz kontzientziatzeko. Hauek dira: Elena Arzak — 3 Michelin izar, 2012ko Munduko Chef emakume onena —, Cristina Iglesias — Eskultorea, Sari Nazionala, Arte Ederretako Urrezko Domina eta Urrezko Danborra —, Chorraut eta Aristi berak, Oihana Gaincerain sagardogilea — Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako presidentea — eta Norberto Emazabel arrantzalea — Hondarribiko Kofradiako presidentea —.
Sailburuak azaldu duenez, herritarrak sentsibilizatzeko kanpaina bat da, ur-goraldien errepikapen naturalaren eraginari egokitzeko eta arintzeko beharrari buruzkoa; hau da, lurraldean biztanleriak jasaten duen arrisku natural garrantzitsuenari buruzkoa. Are gehiago klima-aldaketaren egoeretan, arrisku hori gero eta ohikoagoa eta muturrekoagoa izango baita.
Horri dagokionez, gogora ekarri du Euskadin 250.000 pertsona daudela 500 urteko errepikatze-denborako uholdeak errepikatzeko arrisku zuzena dutenak, baita ekonomia eta jarduera ugari ere, 450 km-ko ibai-tarteen inguruetan, ur-goraldien eragina esanguratsuagoa den tokietan.
Tapiaren arabera, “uraren ondoan bizi, hazi eta eboluzionatu duen herria gara, beste inork baino gehiago irabazi diogu urari. Baina inoiz ez gara orain bezain arriskuan egon dena galtzeko. Gero eta garrantzitsuagoa da urarekin bizikidetza positiboa lortzeko lan egitea, planifikatzean, prebenitzean, defentsa-lanak egitean eta kontzientziatzean oinarrituta. Inor baino indartsuagoak garelako uraren kontra. Baina ez gara bera baino indartsuagoak”.
Kanpainaren helburua informazioa ematea eta sentsibilizatzea da; uholde-arrisku nabarmena duten eremuak daudela ohartaraztea, eta horietan elementu hauskorrak (biztanleria eta/edo jarduera ekonomikoa) daudela.
Laburbilduz, Euskadiko urpean gera daitezkeen tarte nagusiak 458 km-ko ibai-ibarrean daude. Urtean 1.975 biztanleko batez besteko biztanleriari eragiten dion fenomenoa da, eta urtean 90 milioi euro inguruko galerak eragiten ditu.
Uholdeen kudeaketak paraleloan jarduteko lau ardatz behar ditu, kanpainaren mezuak egituratzen dituztenak:
Batetik, planifikatzea. Gure arroetan uholdeek duten portaera gero eta hobeto ezagutzea, gero eta zehaztasun handiagoz, horren araberako erabakiak hartzeko. Ezagutza horrek honako hauei buruzko informazioa eman behar du: uren, lurralde-antolamenduaren edo hirigintzaren arloko sektore-araudiari buruzkoa; uholde-arriskua duten eremuetan finkatutako erabilera hauskorren egiturazko defentsei buruzkoa, edo ur-askoko gertakarietan erabakiak hartzeko etengabeko hobekuntzari buruzkoa, babes zibilaren eraginkortasuna are handitzeko.
Bestetik, prebentzioa. Hau da, biztanleek eta ondasunek kalterik jasan ez dezaten prebentzio-lana egitea, uholde-arriskua lurraldearen antolamenduaren eta lurzoruaren erabileren funtsezko irizpide bihurtuz. Askoz ere garestiagoa da uholdeek eragindako kalteak artatzea prebentzio-jardueretan inbertitzea baino. Horren ondorioz, azpiegitura eta instalazio estrategikoak uholdeetatik salbu kokatu behar dira. Biztanleria arrisku baten pean ez jartzeko modurik seguruena: jendartea hori gertatzeko arriskua dagoen lekuetan ez jartzea.
Bestetik, jardutea. Bestela esanda, gaur egun uholde-arriskuko eremuetan finkatuta dauden erabilera hauskorren defentsa, arriskuan dauden hiriguneetan esku hartuz, uholdeen ondoriozko kalteen arriskua zuzentzeko edo arintzeko. Horri dagokionez, URAk 101 milioi euro inbertituko ditu 2022tik 2027ra bitartean Euskadiko uholdeen aurkako defentsan. Halaber, jardun horrek etengabeko hobekuntza dakar uholde handien aurreko prestakuntzan: hau da, iragarpen meteo eta hidrologikoa etengabean zorroztea; ur-goraldien nolakotasunean zer esana duten urtegiak kudeatzea, edota herritarrak ebakuatzeko abisu- eta alerta-sistemak etengabe fintzea, Euskadiko Babes Zibileko Planean jasotako aurreikuspenetan oinarrituta.
Azkenik, kontzientziatzea. Herritarrak sentsibilizatu behar dira, iraganean egindako akatsak ez egiteko beharra ikusarazteko, errealitatea eta ibai-dinamika naturalak herrialdeko herri eta hirien eraikuntzan integratzeko eta herrialdeko administrazio eta ezinbesteko eragileen arteko lerrokaduraren beharra ikusarazteko, urgoraldien errepikapenaren aurrean erresilienteagoak izateko.
