Europa garbiago eta lehiakorrago baterako EBko Ekonomia Zirkularreko Ekintza Plan berrian, ibilgailuak nabarmentzen dira baliabideen kontsumo handia eta ekonomia zirkularraren printzipioak aplikatzeko ahalmen handia duten sektoreetako bat bezala. Testuinguru horretan, duela urte eta erdi sortu zen LEVIS proiektu europarra, zazpi herrialdetako hamahiru industria- eta ikerketa-bazkidek osatutako ekimena, ibilgailu elektrikoetarako osagai arinduak garatzea helburu duena, hain zuzen ere ekodiseinuko eta ekonomia zirkularreko ikuspegiak erabiliz.
Leartiker euskal zentro teknologikoa, BRTA aliantzako kidea, proiektu honetan inplikatutako eragileetako bat da, eta osagaien diseinuaren eta fabrikazioaren garapenaren arduraduna, baita bateriaren moduluaren karkasaren fabrikazioaren arduraduna ere. “Konexio-barra eta monitorizazioa integratzen dituen polimero birziklatuko egitura batean oinarritutako osagaia da, bateriaren funtzionamendu egokia bermatzeko”, Markina-Xemeingo (Bizkaia) zentro teknologikotik azaldu dutenez. Azpiosagai honetan, Leartikerrek Frantziako Mersen Electrical Power eta CEA-Liten eta Italiako Privé (Progettazione Ricerca Ingegnerizzazione Veicoli Elettrici) enpresekin lan egiten du. Era berean, direkzio-zutabearen euskarria garatzen ere laguntzen du, TOFASekin (Turkia) eta AIMEN Zentro Teknologikoarekin (Espainia) batera.
“LEVISen urte eta erdi baino gehiago igaro ondoren, industriei etorkizuneko ibilgailu elektrikoen osagai arinak, errentagarriak eta iraunkorrak diseinatu eta ekoizteko aukera emango dieten zutabe teknologikoak garatzeko bide onean gaude”, azpimarratu du José Ramón Valdés LEVIS proiektuaren koordinatzaileak. Izan ere, proiektuaren azken helburua osagai berritzaile horiek merkatuan sartzea da. Osagai horiek ingurumen-inpaktua murrizteaz gain, zuzenean lagun dezakete ibilgailuaren eraginkortasuna hobetzen, kilometro bakoitzeko kontsumitutako kWh-ei eta ibilgailuaren autonomiari dagokionez.
Soluzio multimaterialak
Horretarako, diseinu ekologiko eta zirkular baten ikuspegia diseinu-fasetik osagaien balio-bizitzaren amaieraraino aplikatzen da. Ildo horretan, metalekin integratutako karbono-zuntzezko konposatu termoplastikoetan oinarritutako soluzio multimaterialen erabilera probatzen ari dira. “Beren propietate mekaniko espezifiko apartei esker, metalekin ondo konbinatutako konposatu horiek egokiak dira aplikazio arinetarako”, partzuergoak ziurtatu duenez.
Horrela, bada, aurrerapen horien konbinazioari esker, arinak izateaz gain, errentagarriak eta ekologikoak izango diren osagaiak lortzea espero da, prestazio mekanikoak, egitura-osotasuna eta fidagarritasuna arriskuan jarri gabe. Haien balio-bizitza ere hobetuko dela espero da. Era berean, garatutako osagaien bizitza-amaierarako berrerabiltzeko eta birziklatzeko hainbat estrategia lantzen ari gara.
Proiektuaren aurrerapen guztien onura eta lehiakortasuna hiru kasu errealetan erakutsiko da: esekidura kontrolatzeko beso bat, bateriaren euskarri multzo bat eta autoaren zeharkako habe bat. 2024aren hasieran prest izatea espero da.
SPRI Taldea RIS 3 Euskadi estrategia abian jartzen duen eragileetako bat da, energiaren, fabrikazio aurreratuaren, bio-osasunaren eta nanozientziaren arloetan espezializazio adimenduna bultzatzeko.
