Nerea Melgosak, Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak, gaur gogorarazi duenez, Gogora – Memoriaren, Bizikidetzaren eta Giza Eskubideen Institutuak, “Giza Eskubideen eta Oraintsuko Memoriaren (1960-2018) Udal Txostenak egiteko oinarriak eta irizpideak” izeneko txostena argitaratu zuen 2018an. “Dokumentua indarrean jarraitzen du, eta argi eta garbi definitzen du Eusko Jaurlaritzaren jarrera”, sailburaren arabera.
Jarraitu beharreko oinarriak eta irizpideak ezartzen dituen dokumentu hau oinarrizko bi printzipiotik abiatzen da: batetik, terrorismoa, indarkeria eta giza eskubideen urraketak zalantzarik gabe salatzeko aldez aurreko adierazpen argia behar da beti; eta, bestetik, txosten horiek aurkeztean, funtsezkoa da biktimak berriz biktimizatuko dituzten gaizki-ulertuak saihestea.
Txostenak, halaber, adierazten du memoria-txostenetan giza eskubideen urraketa larrien nazioarteko estandarrekin bat ez datozen gertaerak sartzeak argi eta garbi bereizitako esparruak ezarri behar dituela informazioari, tratamenduari eta balorazioari dagokienez. Beraz, ezin da antzeko tratamendurik eman bizitzeko eskubidea urratzeak nazioarteko zuzenbidearen arabera giza eskubideen urraketatzat jo ezin daitezkeen gertakarien eraginpean dauden pertsonen kasuetan.
Indarkeria-ekintzak, biktimak eta biktima-eragileak nahastea, informazio-gabeziak, balorazio justifikatzaileak edo adierazpen garbirik ez izatea baztertu beharreko jarraibideak dira memoria kritikoa eta eraikitzailea eraikitzeko orduan, dokumentu honen arabera.
