- Zerbitzu honetako eta Osakidetzako Obstetriziako profesionalek tratu txarren biktima diren emakume haurdunek pairatzen duten zaurgarritasun bereziko unea nabarmendu dute
- SATEVI zerbitzuak orientazioa eta laguntza eskaintzen die indarkeria egoeran dauden emakumeei, inguruko pertsonei eta profesionalei; emaginei, esaterako
Bilbo, 2023/04/26
900 840 111 telefono-zerbitzuak, indarkeriaren biktima diren emakumeei telefono bidezko arreta ematen dienak, SATEVIk, 200dik gora emakume haurdun artatu ditu, 2006an martxan jarri zenetik; zehazki, 231 emakume, bikotekideek edo bikotekide ohiek eragindako indarkeria matxistaren biktimak. Hala ere, adingabeak ardurapean dituzten emakume horietako askok haurdunaldian indarkeria-egoerak bizi izan dituztela kontatu diete geroago 900840111 telefono-zenbakiaren profesionalei.
2022an, SATEVIren telefono-zerbitzuak indarkeria matxistaren biktima izan diren 22 emakume haurdun artatu ditu; 2021ean, berriz, antzeko zifrak aurkeztu zituen, 23 arretarekin.
“Zaurgarritasun bereziko unea da”, azaldu dute gaur Nerea Melgosa Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak; Oiane Zarate 900 840 111 zerbitzuaren koordinatzaileak; eta Irene Carrera Osakidetzako emaginak eta Bilbo-Basurtoko ESIko berdintasun-arduradunak.
“Egoera normalean haurdunaldiak irauten duen 40 asteetan, alarma-seinaleak daude, eta emakumeek indarkeria matxista jasaten dutenean aktibatzen dira”, adierazi du Melgosa sailburuak, eta une horretan emaginek duten zeregina azpimarratu du, “emakume haurdunek gehien bisitatzen dituzten profesionalak direlako”. “Emakume hauek kontatzen dituzten bizipenek eta errepikatzen direla ikusten ditugun ereduek zaurgarritasun bereziko une batez hitz egitera bultzatzen gaituzte”, adierazi du.
“Haurdunaldia tratu txarrak ematen dituzten gizonek emakumeen gainean kontrol handiagoa duten unea da, emakumeen barruan beraiena den zerbait daramatela sentitzen dutelako”, adierazi du Nerea Melgosak. “Emaginen kontsultetan hautematen den zerbait da. Izan ere, bertan egoterakoan, dena kontrolatu nahi dute: haurdunaldian zer jan dezaketen, egin dezaketeena, zenbat gizendu diren, zein bitamina-osagarri hartu behar dituzten, hurrengo hitzorduen egunak… dena”.
Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak azpimarratu nahi izan du seme-alaba horiek, nonatoak izan arren, “indarkeria matxistaren biktima direla”. Eta horri dagokionez, adierazi du 2022an SATEVIk artatu zituen 1.379 emakume biktimetatik %55, zehazki 766, adingabeko seme-alabak zituzten amak zirela. “Guztira, 1.190 adingabe baino gehiago zeuden babesik gabe, eta zuzeneko indarkeria jasateko arriskuan zeuden. Izan ere, berriro diot, haiek ere biktimak dira”, azaldu du.
2022ko memoriako beste datu batzuk
Melgosak azaldu duenez, 1.379 emakume biktima horietatik 65ek bakarrik deitu zuten 900 840 111 telefonora tratu txarren egoeran urtebete baino gutxiago pairatu ondoren. Ez dira % 5era iristen. Besteek urteak daramatzate haien biktima izaten.
Gainera, SATEVIren urteko memoriatik ateratzen diren datuen arabera, artatutako hamar emakumetik bederatzi bikotekideak edo bikotekide ohiak eragindako indarkeria matxistaren biktimak dira. Gainerakoek sexu-askatasunaren edo familia barruko genero-indarkeriaren aurkako biktimak dira.
Bikotekideen edo bikotekide ohien biktima diren emakume artatuen %100ean tratu txar psikologikoa bakarrik edo beste tratu txar batzuekin batera hautematen da. “Hori indarkeriaren berezko eta ohiko ezaugarria da, biktimen menderatzea, kaltea eta kontrola lortzeko ematen den lehenengo tratu txarra baita”, azaldu du Melgosak.
Harremanak aurrera egin ahala, agresibitatea handitu ahala, indarkeria-gertaeren kopurua handitu egiten da, eta beste tratu txar mota batzuk ager daitezke: fisikoa, sexuala eta/edo ekonomikoa. Honela:
- Arreta jasotzen duten 10 emakumetik 5ek, gainera, indarkeria fisikoa jasaten dute.
- 10 emakumetik 3k indarkeria ekonomikoa jasaten dute.
- Eta 10 emakumetik 1ek sexu-indarkeria jasaten du, bikotekidearen barruan identifikatzen zaila den eraso-mota bat.
“Ukitze edo bortxaketez gain, sexu- eta ugalketa-eskubideen urraketa edo ezkontza bortxatuak ere sexu-indarkeria dira. Emakume bat abortatzera edo hori galaraztera behartzea ere kategoria honetan sartzen da”, esan du Nerea Melgosak.
SATEVI
Eusko Jaurlaritzak gogorarazi du 900 840 111 telefono-zerbitzua 24 orduz eta urteko 365 egunetan irekita dagoela; berehalakoa, anonimoa, konfidentziala eta doakoa dela, eta ez duela arrastorik uzten telefono-fakturan. Gainera, entzumen-ezgaitasuna duten pertsonei edota hizketa desgaitasuna dutenei zerbitzua erabiltzeko aukera ematen dien online mekanismo bat du, zeinu-mintzairako interpreteek artatutako bideo-interpretazioko kanal baten bidez, eta berrogeita hamar hizkuntza baino gehiago hitz egiten dituzten emakumeak artatzeko.
900 840 111 telefono-zenbakian, batez ere, profesionalak, psikologoak, hezitzaileak eta gizarte-langileak daude. Zerbitzu hori emakumeen aurkako indarkeriaren biktima guztiei zuzenduta dago, zentzurik zabalenean, izan ere, ez die bakarrik laguntzen emakumeek bikotekidearen edo bikotekide ohiaren aldetik jasaten duten indarkeriari.
Gainera, gogoratu behar da 900 840 111 zenbakiak biktima guztiak artatzen dituela, haien egoera administratibo erregularra edo irregularra, erroldatzea edo erasotzailearekin harremanik duten ala ez kontuan hartu gabe.
Azkenik, Nerea Melgosak 900 840 111 telefonora deitzeko eskatu die “alarma-seinaleak identifikatzen dituzten emakume guztiei”. “Telefonoaren beste aldean laguntza aurkituko duzue. Telefono horretan, emozioei eusten laguntzen duten profesionalak daude, orientazioa eta informazioa eskaintzen dutenak, krisi- eta larrialdi-egoerak artatzen dituztenak, eta beste zerbitzu batzuetara bideratzen eta haiekin koordinatzen direnak. Batez ere, laguntza emango duten lan-talde bat aurkituko duzue bertan”, ondorioztatu du sailburuak.