- Bilera Bilbon, Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailarekin
- Autonomia Erkidegoan aplikatutako iraupen luzeko zainketarekiko interesa
Esloveniako ordezkari instituzionalen ordezkaritza batek bilera bat egin du gaur goizean Bilbon Eusko Jaurlaritzako Berdintasuna, Justizia eta Gizarte Politikak Saileko zuzendaritza-taldearekin, iraupen luzeko zainketa, adineko, familia eta haurren arreta eta gizarte-zerbitzuak Euskadin nola kudeatzen diren jakiteko.
Besteak beste, hauek zeuden bertan: Irena Kralj, Dolenjska-Bela Krajinako gizarte-zerbitzuetako zuzendaria; Kristina Zadel Skrabolje, Primorsko-Notranjskako zuzendaria; Tjasa Rodman, Juagna Primorskakoa; Patricija Moze, Severna Primorskakoa; Olga Bezensek Lalic, Celjekoa; Rok Zupanc, Zasavjekoa; Sandra Babic, Pomurjekoa; Tatjana Milavec, Sloveniako Gizarte Zerbitzuen Elkarteko idazkari nagusia eta Miran Kerin, Spodnje Podravjeko zuzendaria eta Nazioarteko Lankidetzaren arduraduna. Joan den astean antzeko bilera bat egin zuten A Coruñan Galiziako gizarte zerbitzuekin.
Euskadiko Artxibo Historikoko ekitaldi-aretoan izan da bileran. Bertan, Lide Amilibia sailburuordeak Esloveniako ordezkaritza agurtu du, eta “Europar Batasunaren barruan gizarte-politika propioak eta aurreratuak garatzeko Euskadikoa bezalako autonomia-maila handia” izateko aukera nabarmendu du.
“Euskal Autonomia Erkidegoan sentsibilitate berezia dugu Gizarte Zerbitzuekin zerikusia duten gai guztiekiko. Gure biztanleria Sloveniakoaren antzekoa da: 2,2 milioi biztanle. Gure gobernuaren izaera humanista eta solidarioa da pertsona guztiekiko. Gehien behar dutenekiko. Eskubide Sozialen Europako Zutabearen aldeko gure apustua irmoa da. Bruselatik sortzen diren politika eta zuzentarauekin bat gatoz”, azpimarratu du Amilibiak.
Gizarte Politiketako sailburuordearen arabera, “gure autonomia politikoari esker ekimen eta ekintza asko sustatzen ditugu, betiere Europako Batzordeak ezarritako ildotik. Gure ekintzetako asko aurreratuenak eta aitzindarienak dira. Guztion artean egiten ari garen Europa berri honek -hemen gaude Slovenia eta Euskadi- garrantzitsuena pertsonak direla dioen printzipioan oinarritu behar du. Denok bat gatoz horrekin”.
Amilibia sailburuordearekin batera, Familia eta Haurtzaroko eta Gizarte Zerbitzuetako zuzendari Irune Muguruzak eta Marian Olabarrietak parte hartu dute, baita Justiziako zuzendari Eugenio Artetxek, eta Emilio Solak ere.
Familiak
Irune Muguruzak Familien eta Haurren aldeko Euskal Itunaren eta Seme-alabengatiko Laguntzen Programaren aplikazioa zehaztu du. Programa hori 2023tik dago martxan, eta hiru urtera arteko seme-alaba bakoitzeko 200 euroko hileko txekea aurreikusten du, gehi 100 euro hileko, hirugarren seme-alabatik aurrera hiru eta zazpi urte bitarteko adingabe bakoitzeko. “Ondorengoek % 33ko edo gehiagoko desgaitasuna badute edo mendetasun aitortua badute, bi zenbateko horiek bikoiztu egingo dira, 400 eta 200 euroraino hilean, hurrenez hurren”, Esloveniako ordezkaritzari adierazi dionez.
Esloveniako zuzendariek interesa agertu dute Euskal Autonomia Erkidegoko kenkarien gainean: Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zerga, bi gurasoentzako amatasun- eta aitatasun-bajak, edoskitzeagatiko baimen ordaindua, familia ugarientzako, guraso bakarreko familientzako edo guraso desgaituentzako prestazioa, edo haurrentzako osagarria, seme-alaba bakoitzeko hileko 50 eta 100 euro bitarteko laguntza duena adingabe bakoitzeko, eta errenta baxuko familiek ere eskuratu ahal izango dutena.
Esloveniarentzat interesgarriak diren EAEko gizarte-politiken beste alderdi batzuk honako hauek izan dira: seme-alaben eta familien ongizatea; familia-harrera; tutoretza; adingabearen izapide juridikoa onartzea; familia barruko indarkeria-kasuetan prebentzioa eta esku-hartzea; amatasun- eta aitatasun-lizentziak eta -prestazioa; helduentzako eta familientzako gizarte-laguntza ekonomikoa; familiei etxean laguntzea. Etxeko zaintza edo laguntza pertsonala, besteak beste.
Gizarte zaintzailea
Miran Kerinek, Spodnje Podravjeko Gizarte Politiken bulegoko zuzendariak, Emilio Solak Gizarte Zaintzaileei buruz emandako azalpenen inguruko interesa azaldu du: “Gure bizitzako uneren batean, pertsona guztiak zainduak izan gara, zainduak izango gara eta beste pertsona batzuk zaindu beharko ditugu”, adierazi du Solak.
“Nahi ez den bakardadeari arreta ematea gizarte-zaintzaileen erronka da gainera. Pertsona guztien integrazio eta inplikazio komunitarioa hobetzeak kohesioa eta belaunaldien arteko elkartasuna areagotzen ditu. Etxean zahartzea da zahartzen diren pertsonen gehiengo zabalaren lehentasuna, iraupen luzeko zainketa behar dutenak barne”, azpimarratu du Emilio Solak.
Eslovenia errepublika demokratiko parlamentario bat da, eta gobernuburu bat du -lehen ministroa- eta estatuburua -presidentea-. Parlamentuak aukeratzen ditu lehen ministroa eta ministroak. Esloveniak ez du eskualde edo autonomiarik, baizik eta 212 udalerritan banatuta dago. Egungo Eslovenia 1991ko ekainaren 25ean sortu zen, Jugoslaviatik independizatu zenean.
2020an, Esloveniako ekonomiaren sektore garrantzitsuenak honako hauek izan ziren: industria (% 27,2), handizkako eta txikizkako merkataritza, garraioa, ostalaritza eta jatetxeak (% 19,1) eta administrazio publikoa, defentsa, hezkuntza, osasuna eta gizarte-zerbitzuak (% 18,1).
Erkidego barruko merkataritza Esloveniako esportazioen % 67 da (Alemania % 17, Italia % 9 eta Kroazia % 7), eta erkidegotik kanpoko merkataritza, berriz, Suitzan (% 10) eta Serbian (% 3) kontzentratzen da. Inportazioei dagokienez, % 59 EBko herrialdeetatik datoz (Alemania % 14, Italia % 10 eta Austria % 8), eta Europar Batasunetik kanpokoak, berriz, Turkiatik eta Txinatik (% 6). Sloveniako biztanleria 2.100.000 pertsonakoa da, Euskal Autonomia Erkidegokoaren antzekoa.
Bi ordezkaritzak bat etorri dira Europar Batasuneko kide izateak Erkidegoko zuzentarauen eskualde-mailako aplikazio komunak garatzeko ematen duen aukerarekin.
