- Sinatzaileak 2030 Agenda Euskadi Foroaren Guneak eremuan parte hartzen duten gizarte-eragileak dira.
- Akordioaren oinarria «2030 Agenda Euskadi Kontratu Sozial baterako» adierazpena da, bost konpromiso eta bost inplikazio praktiko dituena.
- Inplikazio horietako bat erakunde bakoitzaren barruan «Enpresetan eta erakundeetan 2030 Agenda garatzeko gida» pixkanaka aplikatzea da.
- Lehendakariak azpimarratu duenez, ekimen hau «Aliantzak, 17. GJHaren aplikazio zehatza da, errealitate praktikora eta tokian tokiko errealitatera eramanda«.
- «2030 Agenda mundu zibilizatu baten itxaropena da, pobrezia, berdintasuna edo klima-aldaketaren amaiera moduko erronkei aurre egiteko gai dena».
Gasteizko Artium Museoan, gaur, GJHen aldeko Euskal Aliantza aurkeztu da. Aliantza hori 55 erakundek sinatu dute, 2030 Agenda garatzen laguntzeko. Ekitaldian izan dira Iñigo Urkullu Renteria Lehendakaria, Jonan Fernandez Trantsizio Sozialaren eta 2030 Agendaren idazkari nagusia, Pedro Azpiazu Ekonomia eta Ogasuneko sailburua, Gotzone Sagardui, Osasun sailburua, eta Nerea Melgosa Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburua. Erakunde sinatzaileen ordezkari askok ere parte hartu dute ekitaldian.
Bi dokumentu
Ekitaldian zehar, bi dokumentu ezagutarazi dira. Lehenik eta behin, «2030 Agenda Euskadi Kontratu Sozial baterako» Adierazpena, zeinaren gainean egituratzen den GJHen aldeko Euskal Aliantza, eta 50 euskal gizarte-eragileren babesa duena. Eta, bigarrenik, «Enpresetan eta erakundeetan 2030 Agenda garatzeko gida».
«2030 Agenda Euskadi Kontratu Sozial baterako» Adierazpenak bost konpromiso finkatzen ditu, eta horietatik bost inplikazio praktiko eratortzen dira. Hauek dira, laburbilduta:
-Gizarte-erakundeen arteko lankidetza indartzea, bai eta erakunde horien eta erakundeen artekoa ere.
-GJHak ezartzea enpresen eta erakundeen barne-kudeaketan eta -funtzionamenduan.
-2030 Agenda zabaltzea eta sustatzea, eta herritarren parte-hartzea eta inplikazioa sustatzea.
-Elkartasun- eta jasangarritasun-printzipioak bultzatzea, 2030 Agendaren oinarri gisa.
-Euskal esperientzia modelizatzea eta nazioartean hartu-emana erraztea.
Bigarren ardatzari dagokionez, «Enpresetan eta erakundeetan 2030 Agenda garatzeko gida» aurkeztu da. Gida honek aukera ematen die erakunde mota guztiei beren barne-kudeaketan GJHekiko konpromisoa txertatzeko aukera hiru fase posibletan: hurbiltze-fasea, hasiera-fasea eta sakontze-fasea.
Gida honek galdera hau planteatzen du: «Zergatik da garrantzitsua enpresen eta erakundeen konpromisoa 2030 Agendarekin?». Hiru argumentu dituen erantzuna ematen du. «Lehenik eta behin, erantzukizunagatik eta elkartasunagatik. Munduak, planetak, ingurumenak eta pertsona eta kolektibo behartsuenek behar dute. Bigarrenik, inteligentziagatik. Hain konplexua eta zalantzazkoa den garai honetan, erronka globalei eta tokikoei aurre egin ahal izateko, oinarrizko helburuen agenda bera partekatu behar dugu. Eta hirugarrenik, norberaren interesagatik. Enpresa edo erakunde bakoitzaren garapenak, baita laguntza publikoek ere, kudeaketa-eredu arduratsuak, jasangarriak eta solidarioak eskatuko dituzte.
Guneak espazioa
GJHen aldeko Euskal Aliantzaren ekimena eta bi dokumentu horiek urte honetan zehar sortu dira, Trantsizio Sozialaren eta 2030 Agendaren Idazkaritza Nagusiaren eta, 2030 Agenda Euskadi Foroa parte hartzera zabaldutako, Guneak Ekimenaren arteko lankidetzaren bidez.
2030 Agenda Euskadi Foroa GJHen maila anitzeko gobernantza partekaturako erakundearteko eta gizarte mailako euskal egitura da. 2021eko urrian sortu zen. Lehendakaria da buru. Batzorde horretako kide dira Eusko Jaurlaritzako sail guztiak, hiru foru-aldundiak, EUDEL, hiriburuetako udalak, hiru unibertsitateak, hirugarren sektoreko erakundeak eta klusterren eta zentro teknologikoen ordezkariak.
Osoko bilkura bat du, 36 kide dituenaa, batzorde iraunkor bat eta bost lantalde. Egitura horren barruan espazio berri bat sortzea erabaki zen, erakunde gehiagok parte har zezaten eta lankidetza publikoa, pribatua eta gizarte zibilarena biderkatu ahal izateko. Eremu hori Guneak da, eta bertan sortu dira gaur aurkeztu diren Aliantza, Adierazpena eta Gida.
«Lankidetza globalean eta tokikoan egindako ahaleginik handiena eta aurreratuena»
Lehendakariak bere hitzaldian nabarmendu duenez, GJHen aldeko Euskal Aliantza, «2030 Agenda Euskadi Kontratu Sozial baterako» adierazpena eta «Enpresetan eta erakundeetan 2030 Agenda garatzeko gida» hiru ekarpen oso garrantzitsuak dira. «Ez dira hitzak. Ekintzak dira. 17. GJH aliantzak ehuntzeko eta lankidetzan aritzeko berariazko gonbidapena da. Ekintza horiek praktikara eramandako helburu horren aplikazio zehatza adierazten dute».
Adierazi duenez, «ez da erraza lotzen gaituena banatzen gaituen horren aurretik jartzea. Ez da erraza, baina funtsezkoa da». Ildo horretan, gaineratu duenez, «Garapen Jasangarrirako 17 helburuak lortzeko, planetak eta munduak lankidetza-kultura hori behar dute. Euskadik ere behar du, eta gure gizarteko pertsonen orainak eta etorkizunak ere bai».
Gogoeta-ildo horretan, nabarmendu duenez, «55 erakunde ados jartzea, GJHen aldeko Euskal Aliantzak egin duen bezala, lorpen handia da, eta nabarmendu eta aitortu egin behar da. Badakigu zein zaila den akordio txikiak lortzea. Pentsa dezagun munduko herrialde gehienak 17 helbururen inguruan bateratzeak duen konplexutasunean. Hori da 2030 Agenda: Mundu mailako eta tokiko akordio bat”.
Urkulluren iritziz, «2030 Agenda ez da makiltxo magikoa; baina munduko erronka handiei aurre egiteko lankidetza globalean eta tokikoan egindako ahaleginik handiena eta aurreratuena da».
Lehendakariak adierazi duenez, GJHek adierazten dute «mundu zibilizatu baten itxaropena, ezinbesteko eraldaketen alde laguntzeko gai dena, hala nola pobreziaren amaiera, berdintasuna edo klima-aldaketari erantzutea». Amaitzeko, honako hau adierazi du: «Ezer ez da aldatzen ezer aldatzen ez badugu. 2030 Agenda aldaketa- eta itxaropen-agenda bat da. GJHen aldeko Euskal Aliantzak bide eman dio itxaropen horri”.
