Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak ia 682 milioi euroko (681.975.007 euro) aurrekontua izango du 2024an, eta horietatik ia heren bat, 210 milioi, familiei eta kolektibo ahulenei zuzenean laguntzeko erabiliko da. Osorik hartuta, departamentuko kontuek% 5,76ko igoera izango dute, indarra duen ekitaldiaren aldean. Halaxe azaldu du gaur Nerea Melgosa sailburuak Eusko Legebiltzarreko Ekonomia, Ogasun eta Aurrekontu Batzordean.
Sailburuak gaur esan duenez, 210 milioi horiek Gizarte Larrialdietarako Laguntzetara bideratutako 41,5 milioi euroen batura dira (udaletxeetan banatzen dira, baina behar dituzten pertsona eta familiengana iristen dira); Familien eta Haurren Zuzendaritzak ematen dituen zaintza-, jaiotza- eta adiskidetze-laguntzetara, eta datorren urtean ezarriko diren energia- eta elikadura-laguntzetara (168,5 milioi euro).
Nerea Melgosak nabarmendu duenez, “intersekzionalitatea eta talde ahulenentzako arreta” dira kontu berri horien ardatza, eta euskal herritarren premiei arreta ematea dute helburu, besteak beste, hainbat arlotan: espetxe-kudeaketa, giza eskubideak, biktimentzako laguntza, oroimenerako politika publikoak eta gizartearen aniztasuna sustatzea.
Gaurko agerraldian, sailburuak adierazi du Euskal Autonomia Erkidegoko 2024. urteko Aurrekontu Orokor berriekin zuzentzen duen sailak zeharkako lau ikuspegi izango dituela: herritarrengan eragin zuzena duten laguntzak, Hirugarren Sektore Sozialari laguntza, bizitza osoko zainketen politika eta indarkeria matxistaren aurkako borroka.
Melgosak bere sailak euskal hirugarren gizarte-sektoreari ematen dion laguntza aipatu du, zuzentzen duen “arlo guztietan konstantea”. Datorren urtean, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politika Sailak 127,3 milioi eurorekin lagunduko die erakunde horiei, eta lankidetza publiko eta sozialeko bi formularen bidez egingo du: irabazi asmorik gabeko gizarte entitateek kudeatzen dituzten zerbitzu publikoak eta diru-laguntzak. Melgosak azpimarratu du lankidetza hori “arlo publikoaren kudeaketa eraginkorraren” sinonimo dela.
Sailburuak zaintza ahalbidetzen duten ekintzak, programak, zerbitzuak eta laguntzak ere aipatu ditu. “Legegintzaldi honetan, eta sailen konfigurazio horrekin, zainketak zeharkakoak dira: gizarte-zerbitzuetan, eremu soziosanitarioan, sozioedukatiboan edo soziolaboralean eragiten dute”, esan du. Sailaren arabera, 173 milioi euro baino gehiago bideratuko dira horretara 2024an, eta hori baliagarria izango da zaintza publiko eta komunitarioko eredurako trantsizio-politikak bultzatzen jarraitzeko.
Melgosak adibide batzuk eskaini ditu, hala nola seme-alabak dituzten familientzako laguntzak indartzea; haurtzaroko eta nerabezaroko gizarte- eta hezkuntza-sarea; familia-laguntzako sarerik gabeko gazteak helduarora igarotzeko laguntza; eta adineko autonomoekiko politikak, baita pertsona hauskorrak eta mendetasun-egoeran daudenak ere. Horretarako, lehentasuna emango zaio komunitateko arretari, hainbat ekimenen bidez, hala nola zaintza eta zerbitzuetako tokiko ekosistemak, hala nola telelaguntza, bai eta kontziliazioa eta gizonen eta emakumeen erantzunkidetasuna edo familia zaintzaileei laguntzea ere.
Eta kudeaketari dagokionez, historia soziosanitarioa, Gizarte Zerbitzuei buruzko Informaziorako Euskal Sistema eta Behatokia, edo Bizitzari eta Zaintzari buruzko Mugaz gaindiko Europako Poloa (Next Care) bultzatu izana nabarmendu du.
Indarkeria matxistaren aurkako borroka sailburuak nabarmendu duen beste atal bat da. Zeregin hori ez da Emakunde – Emakumearen Euskal Erakundearen lana soilik, “ezta gutxiago ere”. “Emakumeenganako indarkeriarik gabeko gizarte baterantz lan egitea eta indarkeria matxistaren biktimei laguntza ematea gure arlo guztietan eragina duena da”.
Borroka horretara bideratutako baliabideak 12 milioi eurotan zenbatu ondoren, Berdintasunerako sailburuak nabarmendu du Emakundek, Gizarte Zerbitzuen, Giza Eskubideen, Lankidetzaren eta Justiziaren arloek eta espetxeen kudeaketak indarkeria matxistaren aurkako borrokan eragin handia dutela.
Sailburuak SATEVI (514.081 euro), emakumeen aurkako indarkeria matxistari buruzko inkesta (259.545 euro), genero-indarkeriaren biktima diren emakumeentzako laguntza ekonomikoak (1,6 milioi euro) eta familia barruko eta sexu-askatasunaren aurkako familia-indarkeriaren delituen biktimentzako berehalako laguntza juridikoa (2,3 milioi) nabarmendu ditu.