Euskadiko FITUR standaren inaugurazioan parte hartu du, pandemia-krisiaren ondorioak gainditu ondoren euskal sektorea babesteko
Lehendakariorde eta Lan eta Enpleguko sailburu Idoia Mendiak kalitatezko enplegua sendotzea defendatu du turismo-sektoreko jarduera guztietan, legegintzaldi honetan kontratu mugagabeak % 395 igo ondoren, batez ere lan-erreforma onartu zenetik.
Gaur Madrilen hasi den Turismoaren Nazioarteko Azokan (FITUR) Euskadiren standaren inaugurazioan parte hartu ondoren, Javier Hurtado sailburuarekin eta erakundeetako beste ordezkari batzuekin batera, Lehendakariordeak sektore horren bilakaera berrikusi du. Sektoreak desestazionalizazioa jaso du, eta horrek, lan-erreformarekin batera, enpleguaren egonkortasun eta kalitate handiagoa ekarri du.
«Euskadik, gobernuen bultzada publikoarekin eta produkzio-sarearen eta gizarte-eragileen zuzeneko inplikazioarekin, milioi bat pertsona baino gehiago lortu ditu lanean eta eskubideekin. Eta turismoarekin zuzenean edo zeharka lotutako jarduera guztiak pandemia-krisiaren ondoren gainditu izanaren adibide izateaz gain, adierazle ia guztiak hobetu izanaren adibide ere izan dira. Hurtado sailburuak sektorea babesteko eta, ondoren, enplegu hori suspertzeko egindako lana apartekoa izan da. Horietako batzuetan genero-joera ezabatzen aurrera egin behar dugu, baina, batez ere, kalitatezko enpleguaren bide hori sendotu behar dugu «, azpimarratu du Idoia Mendiak.
Bere balorazioan, kontuan hartu du urteko batez besteko afiliazioaren aldakuntza, pandemiaren aurreko egoera ere gainditzen duena. Ostatu- eta ostalaritza-jarduerak, garraioa (era guztietan) eta arte, kultura eta entretenimenduko jarduerak batuta, 2023ko ekitaldiaren amaieran urtean batez beste 104.968 afiliatu izan ziren; 2020an, berriz, 96.441 afiliatu izan ziren, krisi pandemikoak bereziki eragin baitzion sektoreari. Hala ere, pandemiaren aurreko urtearekin konparatuz gero, zifrek ere hobera egin dute, eta, horren ondorioz, jarduera ekonomiko horiek sendotu egin dira Euskadiko enplegua hobetzeko zutabeetako bat gisa.
Lanbide-Enplegu Zerbitzu Publikoak jasotako datuetatik abiatuta, kontratu berrien kopurua kontuan hartuz gero, oro har jaisten dira, sektore guztietan gertatzen den bezala, lan-arloko legeria berriak aldi baterakoak mugatzen dituelako. Kontratu mugagabeak gero eta gehiago direnez eta turismo-jarduera urtean zehar egonkortzen denez, aldi jakin batzuetan kontzentratu beharrean, kontratu gutxiago behar dira. Hala, kontratazioan behin-behinekotasuna % 92tik % 72ra igaro da, hogei puntu gutxiago, eta kontratu mugagabeak % 395 igo dira legegintzaldi honetan, eta % 176 pandemiaren aurreko urtearekin alderatuz gero. Gainera, lanaldi osokoak % 68 gehitu dira.
Konparazioa Euskadiko kontratazio osoarekin egiten bada jarduera guztietan, turismoarekin lotutakoak ehuneko 8 puntu igo dira, eta 2023an sinatutako kontratu guztien % 30 izan ziren.
Krisiak gehien eragin zion jarduera bidaia-agentziena eta erreserba-zerbitzuena izan zen; 2022ko eta 2023ko hazkunde deigarria izan du: % 205eko hobekuntza. Hala ere, kontratu-kopuruari dagokionez, aurreko mailak ez dira berreskuratu, egonkortasun handiagoaren ondorioz, baina bai afiliazioari dagokionez. Arte- eta ikuskizun-jarduerak % 129,5 hazi dira kontratu berrietan, eta afiliatuen kopurua % 20 hobetu da; aireko garraioa (legealdian +% 92 kontratu berri) eta ostatua (+% 81), berriz, berreskuratu egin dira, eta afiliazioko gehieneko historikoetan daude, geldialdi ekonomikoak eta konfinamenduak bereziki eraginda izan ondoren.
Lan-erreformaren ondoren kontratazioen bolumen global txikiagoa kontuan hartuta, serie historikoak adierazten du, gainera, aldaketa ez hain nabarmenak gertatzen direla hilero kontratu berriak sinatzean, Euskadin turismoaren desestazionalizazio progresiboaren ondorioz.
Azkenik, eta genero-joerari dagokionez, sektore osoan gizonen eta emakumeen arteko oreka badago ere, jarduera zehatzetan argi eta garbi maskulinizatuta eta feminizatuta daude jarduerak. Hala, gizonak dira iaz lurreko garraioan kontratatutako pertsonen % 83,2, itsas garraioan kontratatutakoen % 89, aireko garraioan kontratatutakoen % 68, alokairu-jardueretan kontratatutakoen % 79 eta arte- eta ikuskizun-jardueretan kontratatutakoen % 68. Aitzitik, 2023an, emakumeak ostatu-zerbitzuetako kontratu berrien % 66 izan ziren, % 61 janarietan eta edarietan, eta % 71 liburutegietako, artxiboetako, museoetako eta beste kultura-jarduera batzuetako jardueretan.
