Energia-sareen transmisioaren eta banaketaren (T&B) arloko arau-aldaketek eta erregulazio berriek eremu ezin hobea sortzen dute euskal enpresen nazioarteko garapenerako.
Testuinguru horretan, euskal enpresak nazioartekotzeko eta SPRI Taldean sartuta dagoen Basque Trade & Investment (BT&I) sozietateak, bere T&B Behatokiaren beste edizio bat abiarazi du, sektorean gaur egun maila globalean dagoen dinamika aztertzen duen dokumentu bat.
Analisi hori inbertsio eta neurri arautzaileen ezarpenean oinarritzen da, eta energia-arloan munduko hamar herrialde dinamikoenen jarraipen zehatza egiten du (Turkia, AEB, Brasil, Australia, Txina, Korea, Indonesia, Vietnam, India eta Japonia), sare elektrikoen segurtasuna modernizatu eta handitu nahi duten Europako sei herrialde nagusiekin batera (Alemania, Frantzia, Erresuma Batua, Espainia, Italia eta Polonia). Zerbitzuak hainbat merkatu globaletara zabaldu nahi dituzten enpresei baliozko informazioa ematea da helburua.
Inbertsio estrategikoak eta arau-aldaketak
Behatokiaren edizio berri honetan, Estatu Batuak herrialde estrategikoen zerrendaren buru dira, eta Biden Administrazioak 3.460 milioi dolarreko (3.204 milioi euro) inbertsioa iragarri du sare elektrikoa modernizatzeko.
Era berean, Europako Batzordeak sare elektrikoen hedapena bizkortzeko ekintza-plan bat aurkeztu du, Europar Batasuneko eskualdeetan energia berriztagarriak ezartzea zailtzen duten oztopoak ezabatzeko..
Australia bezalako beste herrialde batzuk ere aukeren merkatutzat hartzen dira analisian; izan ere, horien planen artean 1.800 milioi dolar (1.666 milioi euro) inbertitzea dago aurreikusita, beren sare elektrikoan hobekuntzak garatzeko. Dokumentuan jasotzen den bezala, Indiak ere hartu du joera hori, eta, herrialde ozeanikoarekin batera, “transmisio- eta banaketa-azpiegiturak indartzeko planak onartu dituzte, energia-trantsiziorako bultzadaren zati gisa”.
Proiektu eta enkante elektrikoak
Analisian, era kuantitatiboan, Estatu Batuak nabarmentzen dira; izan ere, Estatu Batuak 2.533 proiektu ditu transmisio elektrikoko lineak eraikitzeari, hedatzeari edo modernizatzeari lotuta, eta horien atzetik daude Indonesia (898), India (849) eta Italia (590).
Gainera, EE.UU. azpiestazioei lotutako proiektuen zerrendan ere nagusi da, 2.072 ekimenekin azpiegiturak indartu eta zabaltzeko, T&D sektorerako merkatu estrategiko gisa duen jarrera sendotuz.
Enkanteei dagokienez, Behatokiak jarduera handitu egin dela adierazi du, eta transmisio eta banaketa elektrikoarekin zerikusia duten proiektuen garapenean lehia eta eraginkortasuna sustatzeko konpromiso orokorra islatu du. Zehazki, azken 6 hilabeteetan 5 proiektu esleitu dira, horietako 2 EE.UUri eta beste hirurak Brasili. Horrez gain, energia berriztagarriei soilik zuzendutako beste 22 ekimen jarri dira martxan; horien artean, 7 Frantziari esleitu zaizkio eta 5 Alemaniari.
Inbertsio orokorrak
Halaber, dokumentuak jasotzen du “2023ko bigarren seihilekoa sektoreko eragile nagusiek T&Bn egindako inbertsio garrantzitsuen aldia izan zela”. Mugarri garrantzitsuenen artean, Brasilgo ISA Cteep enpresa elektrikoak 2.800 milioi euro baino gehiagoko inbertsioa proiektutatu zuen 2028 arte transmisio elektrikoko proiektuetan.
Era berean, Asiako hainbat konpainiak, hala nola State Grid Corp of Chinak, konpromisoa hartu zuten 500.000 milioi yuanetan (65.400 milioi euro) inbertsio handiak egiteko beren sare elektrikoak indartzeko. Ildo beretik, Japonian, Kyushu Electric Power Transmission and Distribution-ek 650.000 milioi yena (4.000 milioi euro) 2027ra bideratzea onartu zuen, sektoreko azpiegiturak hobetzeko.
Europan, berriz, SSEN Transmissionek eta National Grid Electricity enpresek egin zituzten inbertsio nagusiak. Txostenak zehazten duenez, “aurrerapauso handia eman dute Erresuma Batuko ekialdeko kostaldean itsaspeko superautobide elektrikoaren proiektu berri bat garatzeko”.
Mugimendu estrategikoak
BT&I-k, bere Behatokiaren bidez, energia-panoramako eragile garrantzitsuenek 2023ko bigarren erdian egin dituzten mugimendu estrategiko global nabarmenak ere nabarmentzen ditu.
Europa mailan, Iberdrolak hedapen nabarmena iragarri du, Erresuma Batuan 2024 eta 2028 artean 14.000 milioi euro inbertituko duela esanez; Frantziako Électricité de France (EDF) enpresa elektrikoak, berriz, lankidetza-hitzarmen bat sinatu du EVN Group-ekin Vietnamen, elektrizitatearen garraioaren eta banaketaren arloan, eta E.ON alemaniarrak ‘E.ON GPT’ sartu du, adimen artifiziala, trantsizio energetikoa babesteko helburuarekin.
Era berean, Amerikan, Duke Energyk energia-eraginkortasuneko programak sustatu ditu Ipar eta Hego Carolinan, eta, aldi berean, PG&Ek lankidetza formalizatu du Schneiderrekin, Microsoft Azure-n banatutako energia-baliabideak kudeatzeko sistema (DERMS) ezartzeko.
Asiako merkatuan, nabarmena da bertako enpresen nazioarteko hedapena, KEPCOk Dominikar Errepublikan kontratuak sinatu baititu. Gainera, Japonian, NTT Data, Chubu Electric Power eta Chubu Electric Power Grid elkarlanean aritu dira, eskariaren erantzuna erabiliko duen mekanismo bat aztertzeko, banatutako energia-baliabideen eskaera eguzki-energiaren ekoizpena kontrolatuta dagoen orduetara mugituz.
Azpiegitura adimendunak
Sare elektriko adimendunekin lotutako Smart Grids proiektuak, energiaren transmisioa eta banaketa optimizatzeko teknologia aurreratuak integratzen dituztenak, funtsezko oinarri dira azpiegitura elektriko globalaren bilakaeran. Esparru horretan, Estatu Batuak dira mugimendu horren buru, azken 6 urteetan 200 proiektu baino gehiago izan baititu karteran, batez ere ibilgailu elektrikoak kargatzeko azpiegituretan, eta atzetik India egongo litzateke 128 proiekturekin. Zifra horiek dokumentuan islatzen dira, eta herrialde horiek irtenbide teknologiko aurreratuak ezartzeko duten garrantzi estrategikoa azpimarratzen dute.
Gainera, BT&I-k egindako analisiaren arabera, azpiegitura elektrikoan egindako inbertsio globalak iraultza digitala jasaten ari da. 2022an, azpiegitura digitala inbertsioaren %20 izan zen, hau da, 2015eko kopuruaren bikoitza. Gainera, etengabeko hazkundea iragartzen duten proiekzioak kontuan hartuta, 600.000 milioi dolarreko inbertsioa aurreikusten da 2030erako.
Testuinguru horretan, hauek dira joera nagusiak: adimen artifizial sortzailea, Gauzen Internet (IoT) eta Blockchain. Horiek funtsezko zeregina dute sare elektrikoen eraginkortasuna eta jasangarritasuna hobetzeko, eta energiaren sektorearen etorkizuna delineatzen dute.
