Nafarroak Europako esparruan berrikuntza jasangarriaren arloan duen esperientzia eta lidergoa defendatu du, eskualde-garapeneko esperientzia praktiko gisa, Europar Batasuneko beste eskualde batzuekin lankidetzan. Ana Ollo lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilariak Arku Atlantikoko Batzordearen Batzar Nagusian hitz egin du gaur, Sines-Alentejon (Portugal), Navarra Zirkular-etik sortutako proiektu bat Europako Batzordeak hautatu ondoren.
Ollo lehendakariordeak ere adierazpen politikoa babestu du, makroeskualde bat sortzearen alde dagoela berresten duena, eta laster berrituko diren Europako erakundeetako etorkizuneko arduradunei Europako ardatz atlantikoari arreta eskaintzeko deia egin die.
Jakina denez, Nafarroa aukeratu dute ECIV (European Circular Innovation Valley) Europako proiektuaren partzuergoaren koordinatzaile. Asmo handiko ekimena da, Europar Batasunean 27 milioi eurotik gorako finantzazioa izango duen eskualde arteko ekosistema sortzeko. Nafarroaren kasuan, 6.428.500 euroko aurrekontua esleitu da, eta Europako Batzordeak % 50eko finantzaketa eman du. Hori, Europako Berrikuntza Zirkularraren Harana, izan da Nafarroako ordezkaritzak Arku Atlantikoan ofizialki parte hartzeko aukeratu duen gaia, Ollo lehendakariordea buru dela, non Sergio Pérez Kanpo Harremanetarako zuzendari nagusiak ere parte hartu du.
Foru ordezkaritzaren hitzaldia Arku Atlantikoko Batzarraren programaren bigarren egunean izan da. Nafarroa erakunde horren parte da, eta beste eskualde batzuek ere beren ikuspegi geografikotik aztertu dute Berrikuntzako bailara atlantikoaren ikuspegia eraikitzea zer den.
Europako eskualdeen arteko lankidetzarako jardunbide egokiak
Eztabaida horretan, Ollo lehendakariordeak partzuergoa aurkeztu du Navarra Zirkular-en estrategia horren parte gisa. Eskualde-eremuan, Industriako eta Enpresen Trantsizio Ekologiko eta Digitalerako departamentuak bultzatzen du partzuergoa, Nafarroako Gobernuko beste sail batzuekin lankidetzan. «Europako eskualdeen eta berrikuntza iraunkorreko liderren arteko lankidetza-jardunbide egokien adibide bat da, ekonomia zirkularreko berrikuntzako Europako eskualde-ekosistemak mobilizatzea, dinamizatzea eta konektatzea ahalbidetuko duena.
Konektibitate horri esker, jarduera berritzailea eta industria-balio-kate zirkularretan esperimentazioa areagotuko dira, ezagutzak areagotuko dira, finantzaketa publikoa eta inbertsio pribatuak mobilizatuko dira zirkulartasun-berrikuntzarako, eta zirkulartasunarekin lotutako ezagutza-aktibo komunak zein eskualde-politikak eta -estrategiak sortuko dira».
Horrela, Foru Komunitatea, arau berritzaileen eta estrategien bitartez, oso ondo kokatuta dago Europa berdeago, jasangarriago eta berritzaileago baten erronken aurrean.
Europako proiektu hori onartzeak indartu egin du eskualdeen arteko lankidetzan zehaztutako apustu hori. Nafarroak (Industriako eta Enpresen Trantsizio Ekologiko eta Digitalerako departamentuaren -Sodena- eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako departamentuaren bitartez parte hartzen du) sinergiak batu ditu kasu honetan Herbehereekin (Frisia, Groninga eta Drente); Suediarekin (Norra Mellansverige – Dalarna, Värmlandy Gävleborg); Frantziarekin (Normandia); Belgikarekin (Valonia-Ekonomia Zerbitzu Publikoa); Lituaniarekin (Berrikuntza Agentzia); Finlandiarekin (Helsinki – Uusimaa – Eskualde Kontseilua); Bulgariarekin (Berrikuntza Ministerioa) eta Eskoziarekin (Ekonomiaren Garapenerako Agentzia).
Guztira bederatzi herrialdetako bederatzi lurralde dira, eta 17 eskualde batzen dituzte hainbat erakunde publiko eta pribaturen bitartez. Haien elkarlanak eragin biderkatzailea du, eta elkarlaneko berrikuntzako 35 proiektu eta elkarlaneko esperimentazioko 30 proiektu txikiago sor ditzake, 10 industria-sektorerainoko balio-kateetan. Ekimen europar honen parte dira 25 agintari erregional edo nazional baino gehiago, 1.200 enpresa baino gehiago (ETEak barne), 100 unibertsitate eta ikerketa-zentro baino gehiago, eta 50 kluster eta elkarte baino gehiago.
Nafarroak ahots propioa du Europako eskualde-ekosisteman
Partzuergo horren aurkezpenarekin, Ana Ollo lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilariak Sinesen berretsi du «Nafarroa Europako eskualde-ekosisteman ahots propioarekin kokatzeko Gobernuaren apustua. Are gehiago -gaineratu du- proiektua Europar Batasunarentzat eta Nafarroarentzat hain garrantzitsua, egungoa eta estrategikoa den ekonomia zirkularrari buruzkoa delako. Halaber, garapen iraunkorrarekiko eta ingurumenarekiko konpromisoa, balio-kateak sortzen dituen garapen ekonomiko eta sozialarekin bateragarria den helburua. Eta horrek guztiak onurak dakarzkie herritarrei, gizarte- eta lurralde-kohesioari, bai autonomia-mailan, bai Europa-mailan», adierazi du.
Ildo horretan, Ollok garrantzitsutzat jo du «auzolan» instituzional, ekonomiko, sozial eta politiko horrekin jarraitzea, hainbat erakunde, sektore eta entitateren artean lankidetzan aritzeko, hala nola Gobernua bera, enpresa-sarea, unibertsitate-mundua eta beste jakintza-zentro batzuk. «Horrelako ekimenak Europara eramateak dakarren plus eta erronkarekin», azpimarratu du lehendakariordeak. Ollok zuzentzen duen departamentuak, Kanpo Harremanetarako Planaren bidez, gai horri eusten eta laguntzen jarraituko du.
Gogoratu behar da Arku Atlantikoa Nafarroak parte hartzen duen Periferiako eta Itsasoko Eskualdeen Konferentziaren (CRPM) sareko sei batzorde geografikoetako bat dela. Azaroan Saint-Malon (Bretainia frantsesa) egindako aurretiazko batzarrean, makroeskualde gisa instituzionalizatzeko prozesuan aurrerapauso bat ematea aldarrikatu zen, eta apustu hori berretsi egin da orain Portugalen ere, Adierazpen Politikoarekin. Garapen iraunkor eta berritzaile baten ildo estrategikoak jasotzeaz gain, ekaineko berritze-prozesutik, Europako hauteskundeen ondoren, ateratzen diren ordezkariei dei egin zaie Europar Batasunak arreta jar diezaion lurralde-kohesiorako eta lankidetzarako beste ardatz handi horri, hala nola Atlantikoko ardatzari, «Europa justuago, garatuago eta kohesionatuago» bat eraikitzeko zume gisa, Ana Ollo lehendakariordearen hitzetan.
