- Azpiegitura berriek eremu berdeak, zuhaitzak eta landaredi berritua, atsedenerako eta aisialdirako guneak eta zerbitzu publikoen modernizazio osoa barne hartzen dituzte, hala nola edateko uraren hornidura, euri-uren eta ur zikinen sareak, eta argiztapena. Goi-tentsioko aireko linea ere lurperatu egin dute, auzoak segurtasun eta estetika handiagoa izan dezan.
- Mireia Elkoroiribe, Durangoko alkatea: «Obra hau estrategikoa da Durango hiri berdeago, jasangarriago eta integratuago bihurtzeko. Ingurunea edertzeaz gain, herritarren arteko belaunaldien arteko lankidetza sustatzen duten espazio publikoak proposatzen ditugu».
- Hiri-agendako sailburuorde Miguel Ángel Páezek Eusko Jaurlaritzak bizi-kalitatea hobetzeko duen konpromisoa azpimarratu zuen. Ekintza hori 1.250.000 eurorekin finantzatu du Jaurlaritzak, eta 400.000 euro baino gehiagorekin Next Generation Europako Funtsek.
Durangoko Udalak, Eusko Jaurlaritzak eta proiektuan parte hartzen duten herritarrek Aramotz auzoan berritutako espazio guztia ireki dute berriro, birgaitze lanen ondoren. Egindako proiektuak erabat eraldatu du urbanizazioa, auzoa pertsona guztientzat irisgarri bihurtuz eta Larrinagatxu errekaren eta etxebizitzen inguruan hainbat egonleku sortuz. Azpiegitura berriek eremu berdeak, zuhaitzak eta landaredi berritua, atsedenerako eta aisialdirako guneak eta zerbitzu publikoen modernizazio osoa barne hartzen dituzte, hala nola edateko uraren hornidura, euri-uren eta ur zikinen sareak, eta argiztapena. Goi-tentsioko aireko linea ere lurperatu egin dute, auzoak segurtasun eta estetika handiagoa izan dezan.
Irekiera ekitaldian parte hartu dute Mireia Elkoroiribe alkateak, Jesica Ruiz alkateordeak, udalbatzako kideek eta Miguel Angel Paez Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintzako eta Hiri Agendako sailburuordeak. Auzoko hainbat bizilagun ere bertan izan dira.
Urbanizazioak Aramotz eta Durangoko bizilagunen bizi-kalitatea hobetzeaz gain, uholde-arriskua ere murrizten du, etxeetako etxabeetatik igarotzen zen kanala desbideratuz. Hala ere, Aramotz 1etik 13ra bitarteko barruko patioa itxita egongo da jendearentzat, etxebizitzen igogailu berrien obrak amaitu arte (2025aren hasierarako aurreikusita dago), urte bereko udaberrirako aurreikusitako barruko patioaren urbanizazioarekin.
Udalen eta auzoen arteko lankidetza
Proiektu hau bi atal nagusitan garatu da: Durangoko Udalak gauzatutako auzoaren berrurbanizazioa eta 128 etxebizitza eta sei lokaletan eraginkortasun energetikoa eta irisgarritasuna handitzeko bizilagunak egiten ari diren hobekuntzak, 13.000 metro koadro inguruko area hartuz.
- Udalak honako lan hauek egiten ditu:
- Larrinagatxu errekaren berbideratzea, 2024ko otsailean handitua.
- Kaleak eta hego-mendebaldeko plaza berrurbanizatzea eta oinezkoentzat bihurtzea.
- Erdiko patioa berreskuratzea eta ur-lorategi bat sortzea.
- Zoladura eta instalazioak berritzea.
- Lorezaintza eta hiri-altzariak hobetzea.
Proiektua, ‘Aramotz Berritu’ izenaz ezaguna, 2016 eta 2017 artean egindako azterlanen ondoren sortu zen, eta auzoaren iraunkortasuna eta erresilientzia hobetzea du helburu. Mireia Elkoroiribek, Durangoko alkateak, biziberritze horren garrantzia azpimarratu du: «Aramotz auzoaren eta bere inguruaren eraberritzea beharrezkoa zen, eta azken urteotan auzoko erakunde zein bizilagunek egin duten lanari esker, gaur egun urrats handi hau eman dezakegu». Eta ez da edozein urrats; izan ere, berrurbanizazio-proiektua birnaturalizatzeko eta uraren zikloa kudeatzeko irtenbide berritzaileak txertatzean oinarritzen da, eta erabat lotuta dago auzoaren iraunkortasuna eta erresilientzia hobetzearekin.
«Lan hau estrategikoa da Durango hiri berdeago, jasangarriago eta integratuago bihurtzeko. Ingurua edertzeaz gain, herritarren arteko belaunaldien arteko lankidetza sustatzen duten espazio publikoak proposatzen ditugu. Gure ustez, gune horiek gizarte-ehuna indartzen eta komunitate batuagoa eta parte-hartzaileagoa sortzen lagunduko dute, adin guztietako pertsonek modu aktiboan partekatu eta lankidetzan aritu ahal izan dezaten, ingurune lagunkoi, jasangarri eta irisgarri batean», dio Elkoroiribek.
Auzoko bizi-kalitatearekiko konpromisoa
Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agenda Sailarekin lankidetzan garatu da proiektua, eta naturan oinarritutako irtenbideak (SbN) txertatu ditu, natura udalerrian integratzeko eta klima-aldaketaren eta beste ingurumen-erronka batzuen inpaktuak arintzeko.
Naturan Oinarritutako Soluzioak (SbN) kontzeptu berri bat dira, eta ekosistemetan eta horiek ematen dituzten zerbitzuetan oinarritzen diren ekintza guztiak hartzen ditu bere baitan, gizartearen hainbat erronkari erantzuteko, hala nola klima-aldaketari edo hondamendi-arriskuari. Bere hitzaldian, Miguel Ángel Páezek nabarmendu du «aurkeztutako esperientzia eraldatzaileek helburu komun bat dutela: natura udalerrian integratzea, klimaren aldaketek eragindako inpaktuak arintzeko estrategia gisa, eta helburu hori ezin hobeto lerrokatzen da gure sailetik defendatzen dugun filosofiarekin. Gainera, lan horiei esker, eskualdeko herritarren bizi-kalitatea hobetzen laguntzen dugu nabarmen».
Sailburuordeak azpimarratu duenez, gaurkoa auzoaren birgaitze integralerako beste urrats bat da, 16 ataritan banatutako 96 etxebizitzari mesede egingo diena, eta etorkizuneko jarduketekin jarraituko duena, hala nola eraikinen eraginkortasun energetikoaren eta irisgarritasunaren hobekuntzekin. Prozesu horretan guztian, sailburuordeak auzoan irekitako Opengela bulegoaren lana nabarmendu nahi izan du. Bulego horrek lanak eta dirulaguntzen banaketa koordinatu eta informatu ditu.
Páezek ziurtatu duenez, Aramotzeko proiektu integrala ezin hobeto errotzen da Lurralde Plangintzaren eta Hiri Agendaren Sailburuordetzaren helburuetan, eta «horiekin inplikatu nahi dugu auzoen bizi-kalitatea hobetzen hirigintzaren mailan, baina baita zuzenean finantzatu ere etxebizitzen irisgarritasuna eta eraginkortasuna hobetu nahi duten bizilagunen komunitateak, jarduketa puntualen bidez. Onura nabariak dituzten ekintza zuzenak eta praktikoak, Eusko Jaurlaritzaren eskutik, Opengelaren auzoko bulegoak eskaintzen duen informazioaren eta gertuko arretaren bidez».
2.200.000 eurotik gorako aurrekontua
Proiektuak 2.207.198,35 euroko aurrekontua du, Eusko Jaurlaritzaren dirulaguntzekin eta Next funtsekin finantzatua, hiri-berroneratzera eta eraikinak birgaitzera bideratuak. Kopuru horretatik, Etxebizitza eta Hiri Agenda Sailaren 1.250.000 euro uraren zikloa birnaturalizatzeko eta kudeatzeko soluzioetara bideratu dira, eta Europako Funtsen 423.720 euro, berriz, ingurunearen urbanizazioa hobetzera. Gainerakoa udal aurrekontuekin finantzatzen da.
Aramotz osorik birgaitzea urrats garrantzitsua da Durangoko bizi-kalitatea modernizatzeko eta hobetzeko bidean. Udalaren, Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agenda Sailaren eta bizilagunen konpromisoa nabarmendu behar da, etorkizun jasangarriagoa eta guztiontzat irisgarriagoa lortzeko.
