Leandro Azkue Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Saileko arrantzako zuzendaria pozik agertu da Akitaniako Arrantzale Elkarteko arrantzaleak Marine Stewardship Council-MSC estandarraren pean ziurtatutako Atlantikoko hegaluzearen edo atunzuriaren artisau-arrantzan integratu direlako, ingurumena eta itsas baliabideak errespetatzen dituzten arrantza-jardueren jasangarritasuna aitortzeko ebaluazio-prozesu zorrotz baten ondoren.
Akitaniako arrantzaleek kanabera eta kurrikana erabiltzen dituzte hegaluzea arrantzatzeko, eta arraina lehorreratzeko lekuak Capbreton, Donibane Lohizune, Hendaia, Cap Ferret, Baiona eta Mimizan dituzte, baita eta Pasaia ere. Arrain gehiena Donibane Lohizune / Ziburuko, Pasaiako eta Arcachongo lonjetan saltzen da.
Hegaluzearen artisau-arrantza Bizkaiko golkoan eta inguruko uretan egiten da. OPESCANTABRICO, OPEGUI, OPESCAYA eta OPACAN erakundeetako kide diren Kantauriko arrantza-elkarteek ordezkatzen dute. Guztira kanabera erabiltzen duten 43 atunontzi eta kurrikana erabiltzen duten 87 enplegatzen ditu. Flota horrek ingurumena errespetatzen duen arrantza egiten du, arrain espezie desberdinen populazioak zaintzen ditu eta ustekabeko harrapaketak minimizatzen ditu, modu horretan baliabideen jasangarritasunean lagunduz.
51 itsasontzi
Akitania Berriko flota Frantziako bandera daramaten 51 ontzik osatzen dute, eta bi eratako arrantza-aparailuak erabiltzen ditu. 4 itsasontzik beira bizidun kanabera erabiltzen dute (12 metrotik 24 metrora bitarteko luzerakoak) eta 47 itsasontzik kurrikana (8 metrotik 15 metrora bitartekoak). Itsasontzi horiek atuna arrantzatzen dute udan, eta batez ere Bizkaiko golkoko (edo Gaskoniako) Frantziako Eremu Ekonomiko Esklusiboan (EEE) aritzen dira.
Bureau Veritas izan da MSC estandarraren araberako ebaluazioa egiteaz arduratu den erakundea, hegaluzearen populazioak osasun ona duela ziurtatuz, eta Atlantikoko Atuna Kontserbatzeko Nazioarteko Batzordeak (CICAA) zientifikoki ebaluatu du. Bere arrantza-jarduerek ekosistema eta itsas espezieak errespetatzen dituzte, eta erabiltzen dituen arrantza-tresnak oso selektiboak dira, eta ia ez da ustekabeko harrapaketarik egiten.
Auditoreen ustez, bi flotak –Akitaniakoa eta Kantaurikoa– arriskuan, mehatxatuta edo babestuta dauden espezieekin elkarreraginean dauden arrantza-jarduera onenen mailan daude.
Leandro Azkuek zehaztu duenez, “erabilitako arrantza-aparailuek –kanabera eta lerroa– ez dute itsas hondoarekin elkarreragiten. Kudeaketa-sistema fidagarria eta gardena da, eta erantzuteko gaitasuna du. Akitania Berriko arrantzaleek hainbat mailatako kudeaketa-sistema baten esparruan egiten dute arrantzan: nazioartean, CICAAren eta Europako Batzordearen kudeaketapean; Estatuan, Frantziako Itsas gaietako, arrantzako eta akuikulturako zuzendaritza nagusiaren (DGAMPA) pean; eta baita elkarte mailan ere, afiliatuei araudia zorrotz aplikatzen lagunduz eta kudeaketa-neurri osagarriak abian jarriz.
Akitaniako hegaluzearen edo atunzuriaren arrantzak arrantzan egiteko jarduerak hobetzeko konpromisoa hartuta du, epe luzera jasangarritasuna bermatzeko. Gipuzkoako eta Bizkaiko arrantza-ziurtagiri berean sartzeko, Frantziakoari baldintza bakarra jarri zaio: 2024tik aurrera kudeaketa-helburu espezifikoak aplikatzea, espezie osagarriekiko eta PAPekiko elkarreraginei buruzko informazio-maila hobetzeko. Ziurtagiri horrek eragin positiboa du arrantzaren eta kontsumitzailearen mailan; izan ere, MSC ziurtagiriak bermatzen du jarduera jasangarriak eta arduratsuak jarraitzeko arrantzaleen konpromisoa.
Ondorioz, Gipuzkoako ontziek sinatutako MSC ziurtagiriarekin bat egitean, Akitania Berriko Arrantzaleen Elkarteak garrantzi handia hartzen du Europa mailan. David Milly Akitaniako Arrantzaleen Elkartearen zuzendariaren ustez: “ziurtagiri hau arrantza jasangarria bermatzeko gure etengabeko ahaleginen lehenengo aitorpena da. Harro gaude Espainiako lankideekin dugun lankidetzaz eta atunaren arrantzaren etorkizunarekin Akitanian hartutako konpromisoaz”.
Adibide ona
Caroline Gamblin Frantziako MSC arrantzaren arduradunaren iritziz “Frantziako eta Espainiako arrantza horren ziurtapena jasangarritasunaren aldeko nazioarteko lankidetzaren adibide laudagarria da. Erakusten du arrantzaleek elkarrekin lan egin dezaketela itsasoko baliabideak babesteko, etengabeko hobekuntza-prozesu batean”.
Miren Garmendia OPEGUIren zuzendariak adierazten zuen “atunzuriak ez du mugen berri, eta Bizkaiko Golkoko Frantziako eta Espainiako arrantzaleak ere ari dira mugak gainditzen. Denbora daramagu elkarrekin lanean, partekatzen ditugun arrantza-lekuen kudeaketa jasangarriaren alde. Frantziako gure lankideak arrantza garrantzitsu honen MSC ziurtapenean sartu izana da horren adibidea. Pozik gaude atxikimendu horrekin. Lankidetza estuan jarraituko dugu arrantza horren etorkizunaren alde lanean, eta horrek, zalantzarik gabe, bertan elkarreragiten duten eragile gutien aldetik kudeaketa jasangarria egitea eskatzen du.
Akitania Berriko Arrantzaleen Elkarteak ehun bat arrantza-enpresa hartzen ditu, eta urtean 13.000 tona arrain lehorreratzen dituzte eta 40 milioi euro eragiten dituzte.
Legatzarekin eta zapoarekin batera, hegaluzea edo atunzuria da elkarteko arraste-ontzi pelagikoek, kanabera, kurrikana eta tretza erabiltzen duten ontziek gehien arrantzatzen dituzten hiru kuotadun espezietako bat. Elkarte horren xedea da, Arrantza Politika Bateratuaren, kontserbazio-politiken eta merkatuen Erakunde Bateratuaren esparruan, honako helburu hauek lortzea: itsas baliabideen ustiapen bideragarria eta jasangarria sustatzea; arrantza-produktuak merkaturatzeko baldintzak hobetzea; afiliatuak ordezkatzea tokian tokian, Estatuan eta Europan; eta arrantzaleen proiektuak babestea interes kolektiboak errespetatuz.
Marine Stewardship Council (MSC) irabazi-asmorik gabeko nazioarteko erakundea da, eta arrantza jasangarriaren eta arrantza-produktuen zaintza-katean mundu osoan onartutako estandarrak ezartzen ditu. Bere ziurtapen-programan parte hartzen duen arrantzak itsasoan egiten diren munduko harrapaketen % 19 dira.
