Neiker euskal zentro teknologikoak Europako Root2Res proiektuan parte hartzen du, Europako eta Afrikako 13 herrialdetako beste 21 erakunderekin batera, eta laboreek klima-aldaketaren aurrean duten erresistentzia optimizatzea du helburu, laboreen sustraiak aztertuz eta hobetuz. Horretarako, zentroak sistema iragarleak diseinatuko ditu, landareen sustraiek lurzoruarekin nola elkarreragiten duten hobeto ulertzen laguntzeko, labore erresilienteagoak sortzeko.
“Klima-aldaketak gogor eragiten die nekazaritza-sistemei, elikagaien ekoizpena bermatzeko erronka berriei aurre egin behar baitiete”, dio zentroak. “Tenperaturaren eta prezipitazio irregularren aldaketek eragina dute laboreen egonkortasunean eta errendimenduan. Egoera horri erantzuteko eta nekazaritza-ekoizpenaren erresilientzia ziurtatzeko, ezinbestekoa da baldintza berri horietara egokitzeko gai diren laboreak garatzea“.
Eta Neikerrek aplikatuko duen sistema, proiektuan paper nabarmena duena, matematikan oinarritzen da: labore barietate desberdinek baldintza klimatiko desberdinei ematen dieten erantzuna aurreikusteko ereduak garatuko ditu, sustraiak aztertuz eta hobetuz. “Eredu hauek landareen sustraiek lurzoruarekin nola elkarreragiten duten hobeto ulertzen saiatuko dira. Nola banatzen diren, lurzoruan askatzen dituzten substantzia kimikoen inpaktua eta lurrean dauden mikroorganismoek beren hazkundean duten eragina aztertuko dituzte”.
Neikerren Ikerbasqueko ikertzailea eta zentroko proiektuaren arduraduna den Lionel Dupuyren arabera, adibide bat litzateke “ura eta mantenugaiak xurgatzeko zein sustrai mota diren eraginkorrenak zehaztea, sustraiek askatutako substantzia kimikoek lurzoruaren osasunari nola eragiten dioten jakitea eta landareen hazkunderako zein mikroorganismo diren onuragarriak zehaztea”. Proiektuak hainbat irtenbide ere emango ditu, hala nola sustraiak aztertzeko tresna aurreratuak sortzea. Fenotipoa ere sartuko da, sustraien ezaugarri fisikoak eta funtzionalak, teknika genetikoak eta simulazio-ereduak aztertzeko.
SPRI Taldeak euskal enpresen I+G bultzatzen du tresnekin, aktiboekin, laguntzekin, lantalde eta aliantzekin, ikerketa sustatzeko eta teknologia berriak sortzeko. Elkartek, Emaitek edo Hazitek bezalako I+Grako laguntza programak kontsulta itzazu.
