Lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enpleguko sailburu Mikel Torresek «egonkortasunaren agertoki makroekonomikoa» aipatu du datorren urterako hazkunde-aurreikuspenen aurkezpenean.
Mikel Torresek, Lehendakariorde eta Ekonomia, Lan eta Enpleguko sailburuak, Eusko Jaurlaritzaren 2024rako eta 2025erako aurreikuspen ekonomikoak plazaratu ditu gaur. Aurreikuspen horien arabera, % 1,9 eta % 2,1 haziko dira, hurrenez hurren. Datorren urterako, gainera, enplegua sortzen jarraitzea aurreikusten da, zehazki, lanaldi osoko 15.000 lanpostu baliokide, hau da, % 1,5eko igoera, eta langabezia-tasa % 7an kokatzea. 2026an, tasa hori % 6,8ra jaitsiko da. Datu horiek «hazkunde-erritmoaren egonkortasunaren agertoki makroekonomikoa» proiektatzen dute, azaldu du Torresek,
Lehendakariordeak, Ekonomiako eta Europako Funtsetako sailburuorde Iñaki Ruizekin batera, Euskal Ekonomiaren hirugarren hiruhilekoko txostena aurkeztu du. Txosten horrek, egungo egoera ekonomikoa aztertzeaz gain, Jaurlaritzaren aurreikuspen ekonomikoak eguneratzeko eta datorren urteko aurrekontuak diseinatzeko oinarri izango den egoera makroekonomikoa zehazteko balio du.
Txosten horren arabera, Euskal Ekonomia % 1,8 hazi zen 2024ko bigarren hiruhilekoan, aurreko urteko aldi beraren aldean, Ekonomia Zuzendaritzak aldi horretarako egindako aurreikuspenetik oso hurbil ( % 1,9), baina «euroguneko emaitzak nabarmen gaindituz (% 0,6)», azpimarratu du Torresek.
Beste faktore batzuen artean, datu horiek honako honi egotzi dizkio: «Europako herrialde nagusietako batzuek erakusten duten ahultasuna, Euskadiko industria-sektorea eragiten ari dena, Europako industriaren jarduera-faltaren ondorioz». «Gure ekosistema industrialak lotura estua du ekipamendu-ondasunekin eta automobilgintzaren sektorearekin, eta ez gara hain mendekoak sektore turistikoarekin. Hori dela eta, Espainiaren portaera onetik urrun gaude; izan ere, Espainiak harrituta jarraitzen du bigarren seihilekoan % 3,1eko BPGarekin, Euro eremukoa baino askoz handiagoa «, zehaztu du.
Lan-merkatuari dagokionez, Mikel Torresek azpimarratu duenez, «enplegua % 1,9 hazi zen bigarren hiruhilekoan, aurtengo aurreikuspena baino hamarren bat gehiago. «Azken urteetako zifrarik handiena da, eta 2023ko aldi bererako zenbatetsitakoak baino 18.300 enplegu gehiago dira, eta enplegu horiei soldata-baldintzen hobekuntza eta genero-arrakalaren murrizketa gehitu zaizkie», azpimarratu du.
Ildo horretan, Iñaki Ruiz sailburuordeak adierazi duenez, «hitzarmenetan sinatutako soldatak inflazioaren gainetik igo ziren, eta horrek aukera eman zien euskal langile guztiei erosteko ahalmena berreskuratzeko». Zehazki, indarreko hitzarmenak dituzten EAEko langileek jasotako soldata-igoerak % 3,4ra iritsi ziren, eta % 4,0ra, berriz, indarreko urtean zehar sinatutako hitzarmenak dituzten langileentzat. Beste datu positibo bat nabarmendu du: «gero eta handiagoa da hitzarmen kolektiboek babestutako landunen kopurua ( % 60 inguru), eta horrek esan nahi du zazpi puntu baino gehiagoko igoera izan dela aurreko urteko aldi berarekin alderatuta, orduan % 52,9 izan baitzen».
EUSKAL EKONOMIARAKO HIRUHILEKOKO AURREIKUSPENAK (2024ko iraila)
| 2024 | 2024 | 2025 | 2025 | |||||
| III | IV | I | II | III | IV | |||
| BPG | 1,8 | 1,9 | 1,9 | 1,9 | 2,0 | 2,1 | 2,1 | 2,1 |
| Azken kontsumoko gastua | 2,0 | 1,7 | 1,9 | 1,6 | 2,2 | 2,2 | 2,1 | 2,0 |
| Etxeko kontsumoaren gastua | 1,8 | 1,6 | 1,8 | 1,5 | 2,3 | 2,3 | 2,1 | 2,1 |
| AAPPen kontsumo-gastua | 2,6 | 1,9 | 2,3 | 1,8 | 2,1 | 1,8 | 1,9 | 1,9 |
| Kapital-eraketa gordina | 1,6 | 1,9 | 1,9 | 2,0 | 2,2 | 2,4 | 2,6 | 2,3 |
| Barne-eskariaren ekarpena | 1,9 | 1,7 | 1,9 | 1,7 | 2,2 | 2,3 | 2,2 | 2,1 |
| Kanpoko saldoaren ekarpena | -0,1 | 0,2 | 0,0 | 0,2 | -0,2 | -0,1 | -0,1 | 0,0 |
| Lehen sektorea | -2,5 | -3,0 | 0,9 | -4,3 | -5,8 | 2,7 | -1,4 | -3,6 |
| Industria eta energia | 0,3 | 0,6 | 0,6 | 1,6 | 1,9 | 1,5 | 1,3 | 1,6 |
| Eraikuntza | 1,4 | 1,7 | 1,6 | 1,9 | 2,2 | 2,6 | 2,7 | 2,4 |
| Zerbitzuak | 2,4 | 2,3 | 2,3 | 2,0 | 2,2 | 2,3 | 2,4 | 2,2 |
| Balio erantsi gordina | 1,8 | 1,8 | 1,9 | 1,9 | 2,0 | 2,1 | 2,1 | 2,0 |
| Produktuen gaineko zergak | 2,2 | 2,5 | 2,2 | 2,2 | 1,9 | 2,2 | 2,2 | 2,1 |
| BPG nominala | 4,6 | 4,8 | 4,9 | 4,6 | 4,2 | 4,3 | 4,2 | 4,3 |
| BPG deflatorea | 2,7 | 2,8 | 2,9 | 2,6 | 2,2 | 2,1 | 2,0 | 2,2 |
| Lanaldi osoko lanpostuak | 1,5 | 1,6 | 1,7 | 1,5 | 1,5 | 1,6 | 1,5 | 1,5 |
| Pertsona landunak (BJA) | 1,5 | 1,5 | 1,7 | 1,2 | 1,3 | 1,0 | 1,0 | 0,8 |
| Langabezia-tasa | 7,2 | 7,3 | 7,5 | 7,5 | 6,9 | 6,8 | 6,9 | 6,8 |
Aurreikusitako hazkundearen ezaugarriei dagokienez, sailburuordeak nabarmendu du barne-eskarian oinarrituko dela, 2,1 puntu emango baitizkio BPGri, «eta kanpokoak, berriz, hazkundearen hamarren bat eskas emango du».
Iñaki Ruizek azpimarratu duenez, gaur egungo egoeran datorren urtean kapital-eraketa gordina suspertuko da ( % 2,3), eta, era berean, honako hau adierazi du: «familien eta administrazio publikoen kontsumoa % 2,0 inguru haziko da, ekonomia osoaren hazkundearen ildo beretik». «Interes-tasen murrizketa onuragarria izango da bi magnitude ekonomikoentzat; izan ere, enpresen finantzaketa-kostuak murriztuko ditu, errentagarritasun handiagoko proiektu berriei ekiteko aukera emango du, eta familiei kreditua eskuratzen lagunduko die, bai etxebizitzarako, bai kontsumorako», gaineratu du.
Azkenik, eskaintzari dagokionez, adierazi du egungo koadro makroekonomikoa zerbitzuen sendotasunean oinarritzen dela oraindik ere, baina Industria baten babes gehigarriarekin, zeina berraktibatu egingo baita Europan espero den hobekuntzagatik eta interes-tasak murrizteagatik. Mota-jaitsiera horrek ere mesede egingo dio eraikuntzari, eta etxebizitzen eraikuntza sustatzea espero da «, amaitu du.
