Komunikazio ekintza bat jarri du abian, ‘Betetzea zure bermea da’ lelopean, bai eta iruzurraren aurkako postontzi bat ere, Euskal Enplegu Zerbitzu Publikoak aurten lehen aldiz martxan jartzen duen ekintza eta Laguntza, Ikuskaritza eta Kontrolerako Urteko Planaren barruan dagoena
Lanbide – Euskal Enplegu Zerbitzu Publikoak publizitate-kanpaina bat abiaraziko du astearte honetatik aurrera, ‘Betetzea zure bermea da’ lelopean, diru-sarrerak bermatzeko prestazioak eskuratzeko arauak borondatez betetzeari buruz kontzientziatzeko. Gainera, Laguntza, Ikuskaritza eta Kontrolerako Urteko Planaren (PAAIC) esparruan, iruzurraren aurkako tresnei bultzada ematen zaie, ikuskaritza-unitate espezializatuago eta koordinatuago batekin, baita DBEaren eta EBaren iruzurrezko erabilera salatzeko herritarren postontzi batekin ere.
Alfonso Gurpegui Enplegu eta Gizarteratze sailburuordeak, Francisco Pedraza Lanbide – Euskal Enplegu Zerbitzu Publikoko zuzendari nagusiak eta Sara Buesa Lanbideko Prestazio eta Gizarteratze zuzendariak ‘Betetzea zure bermea da’ kanpaina aurkeztu dute astelehen honetan. Kanpaina honen helburua da iruzurra saihestea eta Inklusiorako eta Diru-sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemako prestazio ekonomikoak eskuratzeko eta mantentzeko betebeharrak borondatez betetzearen sustapena.
Kanpaina astearte honetatik aurrera egongo da indarrean, 15 egunez, hainbat hedabide eta euskarritan, eta Lanbidek aurten garatutako Urteko Planaren (PAAIC) parte da. Iragarkiak eta kartelak Euskadiko hiri-altzarietan, komunikabideetan eta garraioetan ikusi ahal izango dira, eta Lanbideri informazio egiazkoa eta eguneratua emateko, prestakuntza-ikastaroetara joateko eta gizarteratzeko eta laneratzeko konpromisoa hartzeko eskatzen dute.
Herritarren lankidetza
PAAICen beste jardueretako bat, kanpainarekin lotura zuzena duena, Lanbideren webgunean tresna berri bat abiaraztea da, gizarte-prestazioen kobrantzan justizia eta gardentasuna bermatzeko. Iruzurrezko egoerak detektatzeko beste herrialde batzuetan edo Eusko Jaurlaritzako beste sail batzuetan abian jarritako ekimenen antzera, Lanbidek Iruzurraren aurkako Komunikazioen Postontzia jarri du abian. Kanal honek aukera ematen die herritarrei, modu anonimo eta konfidentzialean, Diru-sarrerak Bermatzeko Errentaren (DBE) eta Bizitzeko Gutxieneko Diru-sarreraren (BGD) prestazioak kobratzeko jardun irregularren edozein susmo jakinarazteko.
Postontzi hau sortzeak Lanbidek baliabide publikoen etikarekin eta babesarekin duen konpromisoa islatzen du, benetan behar dutenek funts sozialak behar bezala erabil ditzaten bilatzeko. Horrela, herritarrek modu erraz eta seguruan lagundu dezakete. Online inprimaki bat bete eta balizko ez-betetze kasuari buruzko oinarrizko informazioa eman besterik ez da egin behar, dokumentu gehigarriak aurkezteko aukerarekin. Komunikazio horien konfidentzialtasuna erabat bermatuta dago.
Sistema honen bidez, orain arte herritarrek modu anonimoan Lanbideri hainbat bidetatik eta modu desantolatuan helarazten zioten informazio-bilketa bideratu nahi da. Orain arte bezala, jasotako salaketak sakon aztertuko dituzte, postontziak salaketa formalik aurkeztea ez dakarren arren. Salaketa ofizialak erregistratzeko interesa duten pertsonek Lanbideren egoitza elektronikoan egin dezakete.
Ikuskapen koordinatua
Neurri hauez gain, Lanbideko Kontrol Unitateak sistematikoki zaintzen ditu prestazioak eta hauek eskuratzeko baldintzak, gero eta tresna espezializatuagoak eta koordinatuagoak erabiliz. Atal honek, 2023ko abendutik, berariazko ikuskapen-unitate bat du, 19 ikuskatzailek osatua. Unitate honen lana bulegoetatik bertatik garatzen diren kontrol-funtzioetara biltzen da, eta Inklusiorako eta Diru Sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemaren Legean aurreikusitako betebeharrak behar bezala betetzen direla zaintzen dute. Orain arte 5.426 txosten berrikusi dira, 2023ko ekitaldian erantzukizunpeko adierazpen bidez egindako emakiden guztizkoari dagozkionak, eta hamalau kontrol-prozedura izapidetzen hasi dira, prestazioa azkendu eta bi urteko epean eskatzeko debekua eragin dezaketenak.
Gainera, Kontrol Unitatea egunero harremanetan dago polizia-kidegoekin, eta aurten 18 kasu bideratu ditu hauek ikertzeko, eta hainbat erakunderekin lankidetzan ari da etengabe, hala nola Lan Ikuskaritzarekin edo Ministerio Fiskalarekin. Horrez gain, hainbat administraziorekin (udal-erroldak, Ogasuna edo Gizarte Segurantza) espediente guztien datuak gurutzatzen ditu, onuradunen lan-bizitza edo kotizazio-oinarriak ezagutzeko.
Laguntza, prebentzioa eta ikuskapena
Inklusiorako eta Diru Sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemaren Legearen helburuetako bat da DBErako sarbidea ahalik eta gehien orokortzea, prestazioa eskuratzeko aukera sinplifikatzea —laguntza behar duten pertsona guztiek jaso ahal izan dezaten— eta prozedurak arin eta zorroztasun handiz kudeatzea, premia-egoerak egiaztatzean. Horretarako, administrazio eskudunetik zuzenean lortzen dira datuak, eskatzaileek aurkeztu beharrik izan gabe, eta zorrotz kontrolatzen da baldintzak eta betebeharrak betetzen diren.
IDBSren legetik Laguntza, Ikuskaritza eta Kontrol Plana 2024 eta Lanbideko Kontrol Unitatea sortu dira, hiru arlotan jarduten duena: pertsonei laguntza eta laguntasuna ematea, betetzearen sustapena, eta ikuskaritza eta kontrola.
Betetzearen sustapenaren eta ez-betetzearen prebentzioaren eremuan kokatzen da gaur aurkezten den ‘Betetzea zure bermea da’ kanpaina, “Askoz gehiago emateko sortua” izeneko beste publizitate-ekintza baten jarraipena dena. 2023ko irailean aktibatu zen, IDBSren lege berriaren ezaugarriei buruzko informazioa emateko.
Laguntza arloari dagokionez, honako jarduera hauek nabarmentzen dira: Enplegu Bulego Lokaletan esku hartzeko eta zerbitzuak emateko eredu berria ezartzea (Hobetzen programa), KZGuneko laguntza-zerbitzua gaitasun digitalen prestazioei eta prestakuntzari lotutako izapide telematikoak egiteko, edo hirugarren sektoreko hainbat erakunderekin jarduera-hitzarmena Inklusiorako eta Diru-sarrerak Bermatzeko Euskal Sistemaren prestazioekin lotutako prozeduretan transakzio elektronikoak egiteko.
