Maria Chivite Navascues Nafarroako Lehendakariak Zuzendaritza Publikoaren V. Topaketa ireki du ostiral honetan. Bertan, Nafarroako Gobernuko kideak eta Administrazioko unitateetako zuzendari nagusiak bilduko dira.
Ostiral honetan, Nafarroako Artxibo Orokor eta Errealean, Nafarroako Gobernuko zuzendaritzako kideak bildu dira, eta herritarrei kontuak emateko lehen ekitaldia aurkeztu dute. Gobernuak herritarren aurrean hartutako konpromisoa da, eta, Chivite Lehendakariaren arabera, “eraginkortasuna eta efizientzia eskatzen ditu eta gardentasuna eskatzen du”.
Exekutiboko buruak “benetako Nafarroa” eta Gobernu “eskudunaren eta gai denaren” ekintza defendatu ditu, Erkidegoaren indarguneez jabetzen baita, “baina, batez ere, ahuleziez eta mehatxuez”, horiek baitira bere “kezka nagusia”.
Obra publikoa, inbertsioak zerbitzu publikoetan, fiskalitatea eta etxebizitza
Bere mintzaldian, Chivite Lehendakariak Gobernuak datozen hilabeteetan zehaztuko dituen hainbat proiektu zehaztu ditu. Aipatutakoen artean, nabarmentzekoak dira obra publikoen sustapena, osasun- eta hezkuntza-azpiegituretan egindako inbertsioa eta fiskalitatean egindako erreformak.
Lehen kasuan, María Chivitek iragarri du 2025eko lehen seihilekoan Almandozeko tunel berria eraikitzeko obrak lizitatuko direla, baita N-121A errepidearen zati berri bat ere, tunelen arteko tartea izenekoa. Bi obra hauek 67 milioi euroko aurrekontua dute, eta Belateko tunel berrian dagoeneko egiten ari diren 76 milioi euroko inbertsioari gehitu behar zaizkio. Horrela, 2025 urte erabakigarria izango da N-121A errepidearen eraldaketa integralean eta ezinbesteko komunikazio-arteria horren segurtasunaren hobekuntzan aurrera egiteko; izan ere, gure komunitatea Iruñetik iparralderantz egituratzen du eta zuzenean Europarekin lotzen gaitu.
Gainera, lehendakariak konpromisoa hartu du Lurralde Kohesiorako Departamentuak datorren udaberrian Landabengo trenbide-saihesbidearen lehen obrak lizitatzeko, “ezinbesteko obra baita – nabarmendu du- salgaien trenbide-garraioa bermatzeko, eta, beraz, gure industriarako lehiakortasunerako elementu estrategikoa”.
Azkenik, lehendakariak aipatu du ADIFek Castejon eta Campanas artean exekutatzen duen TAParen plataformaren tarteek 408 milioi euroko obrak egiten ari direla une honetan.
Azpimarratzekoa da Ubidearen 2. Fasea eraikitzeak, hau ere2025erako aurreikusita dago, aukera emango duela giza kontsumorako, ureztatzeko eta industria-kontsumorako ur-beharrak bermatzeko, Erriberako garapen ekonomikoan aurrera egiteko nahiz klima aldaketaren ondorioak arintzeko.
Osasunean inbertitzea izan da bere hitzaldiaren beste indar-ideietako bat. Lehendakariak Osasun Departamentuak jadanik programatuta dituen osasun-azpiegitura berriak aipatu ditu. Zehazki, Atarrabiako, Garesko, Cascanteko, Erripagañako eta Tutera-Mendebaldeko osasun-zentroak eraikitzeko edo eraberritzeko obrak, Tuterako Sofia Erregina Ospitaleko farmazia berria, ZIUren eraberritzea eta Lizarrako Garcia Orcoyen Ospitaleko larrialdiak aipatu ditu; eta Iruñean Loaren Unitate berria eta ZIU Pediatrikoa aurreikusten dira Nafarroako Unibertsitate Ospitalean. Gainera, Osasun Mentalaren arloan, hurrengo Haur eta Gazteentzako Zentroa dago programatuta. Aipatutako ekintzei gehitu behar zaie, Lehendakariaren esanetan, “18,5 milioi euroko inbertsio garrantzitsua ekipamendu teknikoaren berrikuntza teknologikoan”.
Gainera, berariaz aipatu du telemedikuntzako proiektu berri bat, etxeko ospitalizazioan dauden pazienteak denbora errealean kontrolatzeko monitorizazio-sentsoreak sartzea aurreikusten duena: horri esker, Chiviteren esanetan, “asistentziaren kalitatea hobetuko da eta ohe kopurua handituko da”.
Hezkuntza Departamentuak aurreikusitako inbertsio berrien artean, Lehendakariak nabarmendu du “Erripagañako 0-3, Irunberriko batxilergoa, Antzineko ikastetxea edo Tuterako eta Oronozko LH berriak bezalako ikastetxeen gauzatzea”.
Osasunak eta Hezkuntzak azpiegitura publiko berrietan aurreikusitako inbertsio horien guztien batura 107 milioi eurokoa da, eta 2025eko lehen hiruhilekotik aurrera hasiko dira gauzatzen, lehen obrak lizitatzen direnean.
Fiskalitateari dagokionez, Chivite Lehendakariak iragarritako presio fiskalaren doikuntzak aipatu ditu, “errenta ertain eta baxuen mesedetan, ez errenta altuen edo kapitalaren mesedetan.”
Zerga-tasak direla eta, beste lurralde batzuekin baxu-lasterketa bat egitea ez da sartzen Nafarroako gobernuaren berehalako planetan, nahiz eta Foru Ogasunak Parlamentuak joan den abenduan onartutako zerga-neurrien jarduera ekonomikoaren ondorioak monitorizatzen dituen.
Bitartean, Lehendakariak “benetako Nafarroa” izan du berriro hizpide, non sei enpresatik bostek herrialde osoan baino zerga gutxiago ordaintzen duten. Bolumen txikieneko gure kooperatibek eta enpresek Espainiako fiskalitaterik txikiena dute”. “Hala eta guztiz ere –jarraitu du Chivitek- % 28ko Sozietateen gaineko zergak ordaintzen dituzten enpresa handiek, gainerakoek bezala, beren ekarpen erreala % 10eraino murrizten duten zerga-kenkariak dituzte”, azaldu du.
Estatu mailan etxebizitzaren arloan proposatutako neurri berriak “Nafarroa aspaldidanik lantzen ari den” ildo beretik doaz, eta, beraz, Lehendakariaren ustez, norabide onean gaudela berresten digu”, “etxebizitza eskuragarriago eta kalitate gehiagokoan” aurrera egiteko.
Chivitek gogorarazi duenez, “Nafarroan alokairuan bizi diren familien ia erdiek babes publikoa dute”, eta aurten % 90era arteko pizgarri fiskal berriak jarri dituzte martxan, etxebizitza gehiagok bat egin dezaten alokairuaren merkatuarekin eta, zehazki, poltsa publikoarekin.
Hau guztia esanda, Chivitek esan du “neurri horiekin guztiekin batera eskaintza bultzatu” behar dela, Iruñerriko eta Nafarroako beste herri batzuetako etorkizuneko hirigintza-garapenetatik igarotzen baita.
Konpromisoak betetzeko koordinazioa
Chivitek “erabakitasunez eta anbizioz joatea” eskatu die bertan dauden zuzendariei, “aurrean ditugun erronkei eta hobekuntzei aurre egiteko”, Gobernuak aurreikusitako eta legegintzaldirako Akordio Programatikoan jasotako hobekuntzak argitzeko. Aitortu duenez, hobekuntza horiek “asmo handikoak” dira, eta, horregatik, zuzendaritza taldea “modu koordinatuan lan egitera“ animatu du, “Administrazioa arinagoa izan dadin”.
Ildo horretan, egungo Nafarroako Gobernua eratzea adostu zuten hiru alderdiek, Felix Taberna lehen lehendakariordeak, Ana Ollo bigarren lehendakariordeak eta Begoña Alfaro hirugarren lehendakariordeak ordezkatuta, mahai-inguru bat egin dute, Victor Goñi Komunikazio eta Proiekzio Instituzionaleko zuzendari nagusiak moderatu duena.
Aurretik, Luis Campos Politika Publikoen Plangintza, Koordinazio, Berrikuntza eta Ebaluazioko zuzendari nagusiak “Herritarrei kontuak emateko prozesua, 2023-2024 balantzea” txostena aurkeztu du.
