Eraispenak hilabete eta erdiko lanak eta 55.000 euroko inbertsioa behar izan ditu
Uraren Euskal Agentziak Trankaz presa txikiaren zati bat eraitsi eta Portu errekaren eskuineko ertza lehengoratu du, Hernaniko udalerrian. Jarduera horrek bat egiten du Plangintza Hidrologikoan ezarritako Euskadiko ibaien egoera ekologiko ona berreskuratzeko helburuekin, eta ibaien konektibitatea hobetzea eta uretako ekosistemaren biodibertsitatea bultzatzea du helburu.
Lanek 1,5 hilabete iraun dute, bi gauzatze-fasetan banatuta, eta udazkenean landaketak egin dira. Inbertsioa 55.192,18 eurokoa izan da.
Trankaz presa txikia, jatorrian Hernaniko Santa Barbara harrobia hornitzeko eraiki zen, eta ez zen erabiltzen 2009a geroztik. Ubidean egoteak arrain-faunarentzako joan-etorria oztopatzen zuen, eta sedimentuen zirkulazio naturala murriztu. Alegia, Urumea ibaiaren adarra den Portu errekaren ibai-dinamikari eragiten zion.
Ibai-dinamika berreskuratzea eta ekosistema hobetzea
Esku-hartzearen bidez, presa txikia zati batean eraitsi da, eta egituratik 5,6 metro kendu dira, uraren eta arrainen zirkulazio askea ahalbidetzeko. Ezkerraldean tarte txiki bat mantendu da, lurraren egonkortasuna bermatzeko eta saneamendu-azpiegitura bat babesteko.
Gainera, errekaren eskuineko ertza lehengoratu da, egitura zaharkituak kenduz, lurra birsortuz eta espezie autoktonoekin landareztatuz. Lan horiek ibai-habitataren kalitatea hobetzen lagunduko dute, bai eta ekosistemak muturreko gertakarien aurrean egokitzeko duen gaitasuna indartzen ere.
Ibaietako hesiak kentzearen onurak
Erabiltzen ez diren presak eta presa txikiak eraistea URAk eta Europako ingurumen-erakundeek ibaiak lehengoratzeko sustatutako estrategien parte da. Oztopo horiek kentzeak arrain-espezieen migrazioa errazten du, ugalketa- eta elikadura-eremuetara sartzea ahalbidetuz; sedimentuen garraio naturala ahalbidetzen du berriro (ibilguaren egitura hobetuz eta higadura-prozesuak murriztuz); uraren kalitatea handitzen du, oxigenazio handiagoa eta materia organikoaren metaketa murriztuz; eta ibai-paisaia eta uretako eta ibaiertzetako ekosistemetako biodibertsitatea berreskuratzen laguntzen du.
Proiektu honek Eskualde Garapeneko Europako Funtsaren (EGEF 2021-2027) finantzaketa du.