Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agendako sailburu Denis Itxasok «Elkarbizitzen. Etxebizitza Kolektiboaren Europako Saria» erakusketaren aurkezpeneko prentsaurrekoan hartu du parte. Erakusketa ekainaren 1era arte Euskadiko Arkitektura Institutuan bisitatu ahal izango da. Gipuzkoako Kultura, Lankidetza, Gazteria eta Kirol Departamentuko foru diputatu Goizane Alvarezek eta Euskadiko Arkitektura Institutuko zuzendari Jose Angel Medinak ere parte hartu dute ekitaldian.
Bere hitzaldian, Itxasok aldarrikatu du Euskal Autonomia Erkidegoak «etxebizitza-politika berritzaileak eta Europan erreferentziazkoak» bultzatzeko zeregina duela, eta politika horiek Eusko Jaurlaritzak arkitekturarekin duen konpromisoa erakusten dutela, «ez bakarrik etxebizitzak eraikitzeko, baita komunitatean nola bizi garen birplanteatzeko ere, gizarte-kohesioa eta jasangarritasuna sustatzen duten espazioak sortuz». Ildo horretan, sailburuak aitortu duenez, «etxebizitza-merkatuak bizi duen tentsionamendu handiak eta erdiko klaseek alokairuko etxebizitza bat eskuratzeko dituzten arazoek ez dute eragotzi behar arkitektura bezalako diziplinei buruzko hausnarketa, horiek etxebizitza kolektiboaren oraina ebaluatzea eta gure hirien etorkizuna proiektatzea eskatzen baitigute».
Denis Itxasok «Etxebizitza Kolektiboaren Europako Sariaren» garrantzia azpimarratu du, lehenengo edizioan 19 herrialdetako 170 proposamen baino gehiago jaso ondoren. «Etxebizitzak banakako eta taldeko bizi-proiektuen bideratzaile gisa duen zereginari balioa emateko une egokian iritsi da sari hau, Euskal Autonomia Erkidegoak bikaintasun arkitektonikoarekin duen konpromisoa berresteaz gain», azaldu du.
Halaber, Itxasok EAIk egiten duen lanaren garrantzia aitortu du, «etxebizitzaz hitz egitea elkarrekin nola bizi nahi dugun hitz egitea baita», eta «sari honi esker, Euskal Autonomia Erkidegoa arkitekturaren eta etxebizitzaren aldeko apustua egiten duten Europako eskualdeen mapan kokatzen da, gizarte-garapenaren zutabe gisa». Sailburuak berretsi du horrelako ekimenek Euskal Autonomia Erkidegoak Europako arkitekturaren eta hirigintzaren panoraman duen kokapena indartzen dutela, eta EAI (bost urteko ibilbidearekin soilik) sendotu egiten dutela, arkitekturaren kalitatea sustatzeko funtsezko entitate gisa.
Etxebizitza kolektiboa Europako nortasunaren ikur
Euskadiko Arkitektura Institutuak eta Bordeleko Arc en Rêve Centre d ‘Architecture zentroak bultzatutako, eta Eusko Jaurlaritzako Etxebizitza eta Hiri Agenda Sailaren laguntza jasotzen duen erakusketak etxebizitza kolektiboak Europaren ongizate-estatua egituratzeko elementu gisa duen zereginari ematen dio balioa. Sariaren 18 proiektu finalisten bidez, arkitekturak elkarbizitzarako espazioak eratzeko dituen moduak aztertzen ditu erakusketak, oinarrizko ereduetatik hasi eta espazio partekatuak dituzten proposamen berritzaileetaraino.
Itxasok gogorarazi du etxebizitza kolektiboa funtsezko eredua dela Europan, baina ez dagoela bermatuta munduko beste eskualde batzuetan. “Etxebizitza kolektiboa eta espazio publikoa hiri europarraren funtsezko bi elementu dira. Ezin ditugu ziurtzat eman: babestu egin behar ditugu eta gure gizarteen funtsezko balio gisa aldarrikatu», adierazi du.
Saria bi urtez behin egingo da, eta Europako etxebizitza kolektiboaren behatoki gisa sendotzea du helburu, joerak aztertzeko eta hiri-habitataren etorkizunari buruzko eztabaida kritikoa sustatzeko.
