ETSk trenbide-azpiegiturak hobetzen eta Euskotrenen unitateentzako kotxetegiak eraikitzen jarraitzen du
Eusko Jaurlaritzako Mugikortasun Jasangarriaren sailak gaur goizean jarri du martxan azken hilabeteetan erreforma sakona izan duen Zumaiako geltoki berritua. Azpiko pasabidea handitzeak eta bi igogailu eraikitzeak terminalaren irisgarritasuna hobetu dute.
Susana García Chueca buru duen sailak 15 milioi euro inbertitu ditu azken urteotan Zumaiako hainbat trenbide-azpiegituratan. Geltokiaren obrei, joan den urrian amaitutako Urola ibaiaren gaineko ehun urtetik gorako zubibidearen eraberritzea, Euskotrenentzat kotxetegi berriak eraikitzeko hasi berri diren lanak eta mantentze-lanetako eremu berria gehitu behar zaizkie.
Gaur arte, erabiltzaileak Hegoalde eta Estazio kaleetako bidegurutzetik sartzen ziren terminalera, arrapala eta eskailera finkoen bidez nasekin lotzen duen azpiko pasabide batetik. Batez beste Zumaiako geltokiak 1.600 erabiltzaile baino gehiago ditu egunean.
Aurreko azpiko pasabidea, 2,4 metroko zabalerakoa, bikoiztu egin da eta 5 metroraino handitu da. Horrela, nasekin lotzeko igogailua edo eskailera finkoak erabil daitezke. Igogailu berriek 8 pertsonarentzako edukiera dute, eta mugikortasun urriko pertsonentzat egokituta daude. Geltokiko zoladura guztia ere ordeztu da.
Terminalaren erreforma diseinatzean sareko puntu sentsibleen azterketan hauteman diren eta ETSk argitaratutako Euskal trenbide-sareko geltokiak genero-ikuspegiarekin diseinatzeko irizpideen Liburu Zurian jasota dauden gomendioak hartu dira kontuan.
Susana García Chueca Mugikortasun Jasangarriaren sailburuak gaur goizean egindako bisitan adierazi duenez, «irisgarritasuna eta segurtasun-sentsazioa hobetu ditugu, eta horrela Eusko Jaurlaritzatik trenbide-sarean lortu nahi ditugun bi helburu garrantzitsuei erantzun diegu». Garraio arduradunak ETS Zumaian egiten ari den inbertsioei balioa eman die, eta adierazi duenez, «hobekuntza horiek guztiak funtsezkoak dira pertsonek autoa utzi eta gure egunerokoan trenera igo gaitezen errazteko, lanera edo ikastera joateko; beraz, funtsezkoak dira pertsonek oinarrizko eskubideak baliatu eta aukerak izan ditzaten».
Euskal estilo berriko eraikina Ramon Cortazar arkitekto gipuzkoarrak proiektatu zuen. 1981. urtera arte, Bilbo-Donostia lineak eta Urolako trenbidearen lineak lotzeko geltoki izan zen, eta bi eraikin desberdin zituen, linea bakoitzerako bat. 1988an Urolako trenbidearen ustiapena amaitu zenean eraikinetako bat kendu egin zen.
Geltokia eraberritzek lanen amaiera kotxetegien eraikuntzaren hasierarekin gainjarri da. Bilbo eta Donostia arteko metro bateko zabalerako trenbide plataformako zabalgunean dago, Euskotrenen autobus biltegien eta tailerren parean, Donostia aldeko nasen amaieraren eta Basusta Bidea kalearen artean. Instalazio berriek 2.000 metro karratu inguru hartuko dituzte, eta 5 unitate hartzeko eta mantentze-lanak egiteko edukiera izango dute. Garbiketa-makina eta gurpilen eta erreien arteko itsaspena hobetzeko hareatze-sistema izango dituzte. Sistema horrek 8 hornigailu eta 20 m3-ko edukiera duen silo bat izango ditu.
Datorren urtean zehar aurreikusita dagoen Donostiako Topoaren lurpeko saihesbidea martxan jarrita, gaur egun trenak hartzen dituen Amarako geltokia desagertu egingo da. Zerbitzua hobetzeko eta trenbide-lineen buruetan maiztasun hobeak izatea ahalbidetuko duten unitateak edukitzeko, Mugikortasun Jasangarriaren Sailak Zumaia bezalako puntu estrategikoaren aldeko apustua egin du, Arason (Irun) dauden tren-biltegien kokapena osatuko duten kotxetegiak eraikitzeko.
Tren-biltegi berriak, egungo trenbide bikoitzeko plataformatik garatuko den trenbideen zabalgune berria egituratzea dakar, trenbide nagusitik kotxetegietako 5 kaleetako bakoitzera iristea ahalbidetuko duten desbideratze berriak txertatuz. Era berean, mahuka edo maniobra trenbide berria izango dute, egitura berriaren eta Zumaiako tren geltokiko hegoaldeko nasaren artean, 80 metroko luzera erabilgarriarekin.
Azkenik, ETS herriko trenbide-azpiegiturak osatzen dituen eremu horretako mantentze-lanen eremu berria egiten ari da gaur egun.
