Martxoaren 28an, astelehena, indarrean sartuko da COVID-19aren aurrean Zaintza eta Kontrol Estrategia berria. Nobedade nagusiak dira COVID-19aren zaintza eta jarraipena are gehiago zentratuko dela kolektibo ahuleko pertsonengan eta horiekin harreman zuzena duten pertsonengan, baita sintomatologia larriagoa dutenengan ere.
Osasun Sailak zuhurtzia eskatu du eta erantzukizunez jokatzeko eskatu du, pandemia oraindik ez baita amaitu. Astelehenean, euskadi.eus-eko koronabirusari buruzko orrialdeko «nola jardun» atala eguneratuko da, herritarrei egoera jakin batzuetan eman beharreko urratsak errazteko, hala nola:
SINTOMAK DITUT. ZER EGIN BEHAR DUT?
COVID-19aren sintoma ohikoenak hauek dira: sukarra, eztula, eztarriko mina, aire faltaren sentsazioa edo usaimena edo gustua galtzea. Pertsona batzuek mina, sudurreko kongestioa edo beherakoa ere izaten dute.
Kolektibo zaurgarrikoa bazara,
- Inprimakia bete behar duzu Osakidetzak proba diagnostiko bat egin diezazun. Osakidetza zurekin harremanetan jarriko da (SMS/dei bidez) probaren hitzorduaren berri emateko.
- Bitartean, kontu handiz ibili, maskara zuzen eta etengabe erabili, eta interakzio sozialak ahalik eta gehien murriztu.
Kolektibo zaurgarrikoa EZ bazara,
- Kontu handiz ibili, maskara zuzen eta etengabe erabili, eta interakzio sozialak ahalik eta gehien murriztu.
- Zaindu zure sintomak. Gehienetan, gaixotasunak sintoma arinak izaten ditu (sukarra, eztula, eztarriko edo buruko mina, nekea edo usaimena edo dastamena galtzea).
- Sintomek okerrera egiten badute edo sintoma larriagoak agertzen badira, hala nola arnasteko zailtasuna, 4 egun baino gehiagoko sukar altua, eztul oso handia, jarri harremanetan zure osasun-zentroarekin edo osasun-aholkuarekin (900203050) edo deitu larrialdietara (112) koadro larriren bat baduzu.
KONFIRMATUTA DAUKAT COVID-19 DUDALA. ZER EGIN BEHAR DUT?
Proba diagnostiko bat egin baduzu (osasun-sistemaren bidez edo farmazian eskuratutako proba antigeniko batekin) eta positibo eman baduzu:
- Arreta handiz jokatu eta interakzio sozialak ahalik eta gehien murriztu, maskara etengabe erabiliz eta sintomak hasi ondorengo 10 egunetan eskuen higiene egokia mantenduz, edo sintomarik gabeko pertsonen kasuan proba egin zenuen egunean.
- Pertsona zaurgarrieneko kontaktua eta ekitaldi jendetsuetan parte hartzea saihestu.
- Ahal den guztietan eta aldi baterako ezintasunik ez baduzu, telelana gomendatzen da.
- Eman zure egoeraren berri kontaktu estuei, sintomak agertzen direla zain dezaten.
- Garrantzitsua: sintomek okerrera egiten badute edo sintoma larriagoak agertzen badira, hala nola arnasketa-zailtasuna, 4 egun baino gehiagoko sukar altua, eztul oso handia, jarri harremanetan zure osasun-zentroarekin edo osasun-aholkuarekin (900203050) edo deitu larrialdietara (112) koadro larriren bat baduzu.
Adi!
Pertsona zaurgarri baten zaintzailea bazara edo eremu kalteberetan lan egiten baduzu (sanitarioa edo soziosanitarioa edo erakunde itxiak):
- Sintomak hasi eta lehen 5 egunetan edo proba egiten denetik aurrera, ez joan zure lantokira. Denbora hori igarota eta sintomak desagertu eta 24 ordu igaro badira, beste proba diagnostiko bat egingo da.
KONTAKTU ESTUA NAIZ. ZER EGIN BEHAR DUT?
Definizioa:
Kontaktu estua kasu positibo baten leku berean, proba egin aurreko edo sintomak izaten hasi aurreko 48 orduetan, 2 metro baino gutxiagora eta 24 ordutan, guztira, 15 minutuz baino gehiagoz maskara etengabe eta behar bezala erabili gabe egon den edozein pertsona da.
Zer egin?
- Ez duzu berrogeialdirik egin behar.
- Maskara zuzen eta etengabe erabili
- Zaindu sintomak agertzen diren.
- Kontaktua izatearen ondorengo 10 egunetan pertsona zaurgarriekin eta ekitaldi jendetsuetan parte hartzea saihestu.
Adi!
Soilik identifikatuko dira kontaktu estuak zaurgarritzat jotzen diren eremuetan. Helburua da talde kalteberetako pertsonak babestea eta transmisioa kontrolatzeko diagnostiko goiztiarra egitea, bai pertsona zaurgarrien artean, bai eremu horiekin lotutako beste pertsona batzuen artean.
NOR DA KOLEKTIBO ZAURGARRIAREN PARTE?
COVID-19rako zaurgarritasun-egoeran dauden pertsonatzat hartzen dira honako talde hauetakoak direnak:
- 60 urte edo gehiago dituztenak.
- Pertsona immunodeprimituak.
- Haurdunak
- Bertan bizi, maiz joaten diren, ospitaleratuta dauden edo eremu zaurgarrietan lan egiten duten pertsonak (osasun-zentroak, zentro soziosanitarioak eta eguneko zentroak, espetxeak eta pertsona instituzionalizatuak dituzten beste zentro batzuk).
- Pertsona ahulei laguntza eta zaintza ematen dieten pertsonak.
- Beheko bideetan arnas infekzio akutua duten pertsonak, ospitaleratu behar direnak.
- Azken 14 egunetan gure lurraldean Erkidegoko zirkulaziorik erakutsi ez duen interes- edo kezka-aldaera bat zirkulatzen ari den eskualde batean egon direla egiaztatzen duten pertsonak.
- Duela gutxi Espainian bizitzera iritsi diren pertsonak
EREMU ZAURGARRIAK
Eremu kalteberak dira osasun-zentro asistentzialak, zentro soziosanitarioak eta laguntza soziosanitarioa ematen duten eguneko zentroak, espetxeak eta instituzionalizatutako pertsonak dituzten beste zentro batzuk.
Honako hauek dira kolektibo kalteberarekin lotutako pertsonak: bizi direnak edo joaten direnak (maiz), ospitaleratuta daudenak edo eremu kalteberetan lan egiten dutenak, bai eta pertsona kalteberei laguntza eta zaintza ematen dieten langileak ere.