Gaur goizean, Herri Irratian egindako elkarrizketa batean, Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak honako gai hauek nabarmendu ditu:
Ziurgabetasun ekonomikoa
Ziurgabetasun ekonomikoz betetako egoera batean gaude, baina aurre egiten ari gara. Oraindik, 2023ko lehen seihilekoa zaila izango da, baina espero dugu duela hilabete batzuk aurreikusi genuen egoera bezain konplexua ez jasatea, eta hazkunde handiagoa izatea. Gure enpresek egoerari eutsi egiten diote.
Pandemiaren ondoren, lehengaien prezioak eta energiaren prezioak enpresa-ehunari kalte egiten zioten, baina zalantza horien gainetik, Euskadik baditu lantzen ari garen indarguneak.
Espero genuen Europako Funtsen deialdi asko urte honen amaierarako eskuragarri egotea, eta ez da horrela izan. Moteltzen ari dira, espero baino askoz motelago jasotzen hasi gara; ondorioz, inbertsioak atzeratu egiten dira, eta hori ez da ona errekuperaziorako.
Atzo jakin genuenez, RETECH (espezializazio teknologikoko lurralde-sareak) programaren barruan hautatutako hamaika proiektuen artean, eraldaketa digitalari buruzko bi euskal proiektuak aukeratu dira.
“Ekonomiaren sektore estrategikoetan balio-kateak optimizatzea. Adimen artifizialaren erabilera sustatzea industrian” izeneko proiektuan Euskadi liderra da, eta “Zibersegurtasuneko Nodoen Sarea (Argos Sarea)” proiektuan parte hartzen du. Baina, esan dudan bezala, funts horien guztien atzerapenak arriskuan jartzen du susperraldia.
Portuak
Gure portuek beti ondo lan egin dute, eta hori erakusten ari dira, nahiz eta zailtasunak beti egon. Zorionez, Bilbo zamalanetarako portua izateaz gain, inguruko industria-jarduerarekin lotuta dago. Eta Pasaia ere oso ondo ari da funtzionatzen.
Euskadik ulertu zuen gasa funtsezkoa zela aspalditik; horregatik, kanalizazioen, planten eta abarren trantsizioa egin zen, gasoliotik gasera pasatuz, eta une honetan garrantzia irabazi du, hornidura bermatzen delako eta karbonoa kentzeko trantsizioan aurrera egiten jarraitzen dugulako. Eta Bilboko Portua erreferentzia izango da horretan.
Ingurumena – Energia – Ekonomia zirkularra
Begiak ireki zaizkigu Ukrainan gertatzen ari denaren ondorioz. Badakigu oso garrantzitsua dela energia-iturri berriztagarriak izatea, baina hurrengo urratsa eman behar dugu: jardun, era guztietako instalazio berriztagarriak martxan jarri. Egoera zaila da Europa osoan, instalazio horiek martxan jartzeko baimenak garestiak eta luzeak baitira. Izapide horiek arindu egin behar dira. Euskadin industria-garapena eginda daukagu, gure enpresek hornitu ahal digute energia eoliko edo fotovoltaiko hori, baina instalatzeko urratsa eman behar da.
Euskadik EEE Energiaren Euskal Erakundea du, ekintza publiko-pribatuetan jarduteko gaitasuna duena. Arasurren parke fotovoltaiko bat dugu jada, (hogeita hamar enpresa baino gehiagok parte hartzen dute); ekiolak ditugu, eta, etorkizunean, autokontsumoaren alde landu beharreko eredu garrantzitsuetako bat da: hurbil produzitzen dena hurbil kontsumitzea. Hidrogeno berdea sortu nahi badugu ekiolak beharrezkoak dira.
Beti daude errezeloak parke eolikoak edo fotovoltaikoak instalatzeko orduan, baina energetikoki efizienteagoak izateko aukera ikusten badugu, autosufizientzian parte hartzen badugu, herritarrek urrats hori egingo dute.
Hondakinei dagokienez, esan behar da industria-hondakina gainditu gabeko irakasgaia dela. Hiri-hondakina nolabait konpondu dugu, baina industria-hondakinarentzat, denbora batez, biltegiratzeko lekua behar dugu, eta baloritzatea. Ekonomia zirkularrean sinesten badugu, hondakin industriala balorizatu behar dugu. 54 proiektu ditugu martxan, eta industria horren jakitun da.
