Laneko Ikuskaritzaren talka-planak 2022an lortu zuen aldizkako 494 kontratu finko mugagabe bihurtzea

Euskal Autonomia Erkidegoko Laneko Ikuskaritzak 2022ko maiatzean eta ekainean abian jarritako kontratazioaren arloko iruzurraren aurkako talka-planak aldizkako 494 kontratu finko mugagabe bihurtzea lortu zuen, Iruzurraren aurkako Tresnaren arabera egoera irregularrean egon zitezkeen kontratuen % 50,72. Lan-erreforma indarrean jarri aurretik hitzartutako kontratuak dira.

2018az geroztik, Euskal Autonomia Erkidegoko Laneko Ikuskaritzak aldian behin hainbat kanpaina egiten ditu aldi baterako kontratazioetan iruzurraren aurka borrokatzeko. Zehazki, iaz bi gutun-bidalketa masibo egin zizkien 4.844 enpresari, Iruzurraren aurka Borrokatzeko Tresnak, big data teknologia erabiltzen duenak, 11.389 kontratutan iruzurra egin zuketela hauteman baitzuen.

Zehazki, maiatzean bidalitakoak baimendutako gehieneko aldiak gainditzen zituzten aldi baterako kontratuei, aldi baterako kontratuen kateazioari eta aldizkako kontratu finkoaren erabileraren irregulartasunei buruzkoak ziren. Horrela, kontratazio horiek 2022ko martxoaren 30ean indarrean jarri zen lan-erreformara egokitu nahi ziren. Bestalde, ekainean, beste bidalketa bat bidali zen, non, enpresa batzuetako enpleguaren bilakaera aztertuta, ikusi baitzen plantillako lanpostu iraunkorrak edo egiturazkoak aldi baterako kontratuekin betetzen ari zirela. Behin gutunak bidalita, Laneko Ikuskaritzak hilabeteko epea ematen die enpresei irregulartasuna borondatez konpon dezaten, dagokion jarduera hasi aurretik.

Aldizkako finkoak

2022ko talka-planaren berritasun nagusia da balizko ez-betetze batzuk sartu direla abenduaren 28ko 32/21 Errege Lege Dekretuaren erreformaren aurretik hitzartutako aldizkako finkoen kontratu-modalitatearen erabileran. Modalitate horrek Euskadin prebalentzia handirik izan ez badu ere, 328 gutun bidali zitzaizkien 974 kontraturi eragiten zieten enpresei; horietatik 494 kontratu mugagabe arrunt bihurtu dira, % 50,72.

Eraldaketa gehien izan duten sektoreen artean nabarmentzekoak dira manufaktura-industria, eraikuntza, informazioa eta komunikazioak, jarduera artistikoak, aisialdikoak eta entretenimendukoak, eta osasunekoak eta gizarte-zerbitzuetakoak. Sexuaren arabera, bihurtutako kontratuen % 48,56 emakumeei zegozkien eta % 54,03, gizonei.

Aldi baterako beste 5.239 kontratu eraldatuta

Gainerako kontratu-modalitateei dagokienez, kanpainak aldi baterako beste 5.239 kontratu erregularizatzea ahalbidetu du, berrikusitakoen % 50,3. Zehazki, 4.515 gutun bidali zitzaizkien beste hainbeste enpresari 10.415 kontratu berrikusteko. Eraldaketa gehien izan dituzten sektoreak manufaktura-industria, eraikuntza, hezkuntza, jarduera administratibo eta osagarriak, osasuna eta gizarte-zerbitzuak, merkataritza eta ostalaritza izan dira. Sexuaren arabera, bihurtutako kontratuen % 47,5 emakumezkoenak ziren, eta % 52,89 gizonezkoenak.

2021ean, txoke-planei esker, 22.852 kontratu berrikusi ziren Euskadin, eta 14.152 eraldatu ziren. Laneko Ikuskaritzaren jardueraren ondorioz, kontratazioan irregulartasun-kopurua gero eta txikiagoa da, eta horregatik murriztu dira zifrak.