Euskotrenek, Eusko Jaurlaritzako Lurralde Plangintza, Etxebizitza eta Garraio Sailaren mendeko sozietate publikoak, 2021ean CAFi enkargatu zitzaizkion lau trenen lehen bi unitateak jaso ditu Arasoko tailerretan, Topoaren zerbitzuan eta Donostialdeko trenbide-pasalekuan bidaiari-gaitasun handiagoa izateko eta material mugikorra prestazio handiagoko unitateekin modernizatzen jarraitzeko. Iñaki Arriola sailburuak, Azpiegitura eta Garraioetako sailburuorde Pedro Marcorekin, Euskotreneko zuzendari nagusi Javier Seoanerekin eta CAF taldeko ordezkariekin batera, gaur tailerretan material mugikor berriaren (940 serieko EMU) xehetasunak ezagutu ditu.
Lau unitate berri horiek udan zehar sartuko dira zerbitzuan, Euskotrenek gero eta ahalmen handiagoa izan dezan gero eta eskari handiagoari erantzuteko, bai kultura-, kirol- edo jai-ekitaldietarako zirkulazio berezietan, bai tren-eskaintza erregularrean; izan ere, horien beharrak areagotu egingo dira Topoaren trazadura berria martxan jartzean. Euskal Trenbide Sarea (ETS) eraikitzen ari den azpiegitura horrek Amarako egungo geltokitik zaku-hondoa kenduko du eta Donostian hiru geltoki berri izango ditu, maiztasun hobetuak eta ibilbide erosoagoak eskaintzeko.
Berrikuntza nagusien artean, material mugikor berriak lau kotxe izango ditu – aurreko seriean, 950, baino bat gehiago –, 400 pertsona inguru garraiatzeko (120 eserita), eta unitate guztiek komunak izango dituzte. Erosketa honetarako, ia 40 milioi euroko inbertsioa egin da eta horren barne Europar Batasuneko Next Generation Funtsen bidezko Berreskurapen, Eraldaketa eta Erresilientzia Planaren finantzazioa dago.
Arriola sailburuak nabarmendu du “garraio arloan gure gobernu-ekintzaren azken helburua lokomozio-sistema eroso, seguru, eraginkor eta jasangarria eskaintzea dela, eta, horretarako, beharrezkoa dela bi frontetan jardutea: gure tren-, tranbia- eta metro-zerbitzuak lurralde osoan zehar hedatzea ahalbidetuko diguten azpiegiturak eginez, eta material ibiltaria handituz eta hobetuz, herritarrei kalitatezko zerbitzua emateko.”.
Proba teknikoak Arason
Lehen bi tren horiek fabrikazioaren azken txanpari aurre egiten diote, eta datozen asteetan azken proba teknikoak egingo zaizkie. Zerbitzu komertziala eskaintzen hasi aurretik, trenek hainbat proba estatiko (jada informatikan eginak) eta dinamiko egiten dituzte, trenbidean bertan, horien segurtasuna eta funtzionamendu egokia bermatzeko. Gaur egun, lehen bi unitate horien prozesua Arasoko tailerrean egiten ari dira, eta datorren udaberritik aurrera amaituko da; beraz, uda hasieran has liteke lehen unitatea zirkulatzen. Hortik aurrera, beste hirurak sartuko dira 2023ko udako denboraldian zehar amaitzea aurreikusten den prozesu batean.
Hasiera batean, lau unitate berriak Euskotrenen E1 trenbidean, Matiko (Bilbo) eta Amara (Donostia) artean, eta Zumaia – Amara tartean (Donostia) ibiliko dira. Topoan trazadura berria eraikitzeko lanak amaitu ondoren, unitate horiek Matiko (Bilbo) eta Altza (Donostia) artean eta Zumaia – Altza (Donostia) tartean zerbitzua ematea aurreikusten da, zerbitzu bakoitzean egindako distantzia handituz.
Hobekuntzak energia-eraginkortasunean eta irisgarritasunean, eta aurrerapen teknologikoak
Lau tren horien fabrikazioa Euskotrenek 2011n hasi zuen material mugikorraren modernizazio-prozesuaren barruan kokatzen da, 900 Serieko EMUak martxan jarri zirenean. Prozesu hori azken urteotan osatzen joan da 950 Serieko EMUak gehituta, batez ere irisgarritasunaren arloan hobekuntzak baitituzte aurrekoekin alderatuta. 940 Seriea, zerbitzuari uda honetan gehituko zaizkion trenak barne hartzen dituena, azken 950 Seriearen antzeko ezaugarriak izango ditu, eta unitateen teknologia- eta segurtasun-prestazioak hobetuko ditu, barruko eta kanpoko diseinuan flota osoaren homogeneotasun-sentsazioa eskaintzen duen bitartean.
Era berean, material mugikorrak irisgarritasun unibertsalaren arloan indarrean dagoen legeria beteko du, oinarrizko ezaugarri hauekin: kontraste kromatikoa, dibertsitate funtzionala duten pertsonentzat gordetako espazioak, sarbide-plazan arrapala automatikodun argi-abisua, gidatze-postutik arrapalak irekitzea, soinua aktibatzeko sistemak, lurzoru irristagaitzak eta abar.
Segurtasunari eta mantentze-lanei dagokienez, unitate horiek teknologia berriez baliatuko dira gidatze-parametroak eta trenaren beraren osagai kritikoen egoera eta egoera denbora errealean monitorizatzeko, egoerak aurreikusteko eta, horrela, fidagarritasuna eta zerbitzu ona irabazteko. ERTMS sistema ere badute, trenaren gidaritza eta zirkulazioko segurtasun-baldintzak ikuskatzen dituena, bai eta larrialdi-egoeretan kudeaketa errazten duten eta unitateko segurtasuna areagotzen duten gailuak ere.
Trakzio-motorren kudeaketan hobekuntzak aplikatu zaizkien tren berri horiekin, energia-eraginkortasunean eta kontsumoaren murrizketan aurrera egitea da lortu nahi den beste helburuetako bat. Treneko tenperatura erregulatzeko algoritmoa ere hobetu da, egonkorragoa izan dadin eta erabiltzaileek erosotasun handiagoa izan dezaten Euskotreneko bidaian.
