- Eusko Legebiltzarraren 22/2023 Mozioaren ondoren, Turismo, Merkataritza eta Kontsumo Sailak Turismo Mahaiari deitu dio, eta bertan, besteak beste, Lan Batzorde bat sortu da, egonaldi turistikoen gaineko zerga bat abian jartzea ebaluatzeko.
- Javier Hurtado sailburua kezkatuta agertu da Renew eta Kontserbadoreen Europako talde parlamentarioek “Egonaldi laburreko alokairuen Europako Erregelamenduaren” aurrean duten jarreragatik, Erregelamenduaren irismena mugatu nahi dutelako.
Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko sailburu Javier Hurtado izan da gaur Turismo Mahaiko buru. Mahai horretan, turismoaren sektoreari lotutako gai hauek jorratu dira: Iraupen laburreko alokairuen Europako Erregelamendua, turismo-egonaldien gaineko zerga bat aztertzeko Lan Batzorde bat sortzea, Next Generation funtsak, eta araudiaren egoera. Saileko beste kide hauek izan dira Mahaian, Turismo eta Ostalaritzako zuzendari Aroa Jilete, Turismo eta Merkataritzako sailburuorde Jesús García de Cos, Merkataritzako zuzendari Elena Moreno eta Basquetourreko zuzendari Daniel Solana, baita erakunde hauetako ordezkariak ere: Aldundietakoak, euskal hiriburuetako udaletakoak eta Eudelekoak, merkataritza-ganberetakoak, unibertsitatekoak eta turismo-eskoletakoak, ostatu-enpresetakoak eta ekitaldiak antolatzeko enpresetakoak, bidaia-agentzietakoak eta turismo-gidarienak, turismo aktiboko enpresetakoak, ostalaritzako elkarteetakoak eta kontsumitzaileen elkarteetakoak, eta sindikatuetakoak.
Sailburua Euskadiko turismoaren egoera aztertzen hasi da, urteko lehen 6 hilabeteetako datuak ditugunean (ekaineko kanpinak izan ezik), non Euskadi % 14 inguru hazi den 2022ko datuekin alderatuta. “Hazkundea garrantzitsua da, baina ez dut horretan bakarrik zentratu nahi, hazten ari garen moduan baizik. Oso garrantzitsuak iruditzen zaizkidan 2 datu daude. Lehenik eta behin, udatik kanpo % 14 hori haztea. Eta, bigarrenik, hazkundea nazioarteko turismoan kontzentratzen dela bereziki, hori izan baita gure apustu nagusia, zehazki, distantzia luzeko turismoan, giltzarria baita egonaldia luzatzeko eta fluxuak mugitzeko. Eta baita gastu handiagoarekin ere. Nazioarteko turismoaren hazkundea % 19tik gorakoa da, eta turismo nazionalarena, berriz, % 5ekoa. Maiatzean eta ekainean nazioarteko turista gehiago jaso ditugu nazionalak baino”.
Ildo horretan, sailburuak nabarmendu duenez, “eredu hori bultzatzen jarraitzeko, proiektu eta tresna berritzaileenetan oinarritu gara, besteak beste Adimen Turistikoaren Sisteman (SIT). Sistema hori kudeatzaile publikoen, hau da, beste administrazio batzuen eta sektore pribatuaren zerbitzura jartzen dugu, erabaki oinarrituak hartu ahal izateko eta gure lurraldearen garapen orekatua eta lehiakortasunaren areagotzea lortzen laguntzeko”.
Mahaian landu den beste gai garrantzitsu bat Europar Batasuneko Erregelamendua izan da, iraupen laburreko alokairuei buruzkoa, eta aurtengo urrian amaituko ditu izapideak Europako Parlamentuan. “Euskaditik adi egon gara izan duen garapenari, Erregelamenduari ekarpena egin eta gure hausnarketak egin ahal izateko; izan ere, testu horrek aurrerapen handia ekarriko du erabilera turistikoko etxebizitzen kontrolean, agintari eskudunei tresna batzuk emango baitizkie orain ez ditugun plataformekin”, sailburuak nabarmendu duenez.
Horregatik, Euskadin parte hartzen dugu, lehenik eta behin testuari zuzenketak egiten, Eskualdeetako Lantaldearen irizpenaren bidez. Gainera, maiatzean, sailburua Bruselara joan zen, erregelamendu-proposamenaren testuaren arduradun nagusiekin eta hainbat talde politikotako europarlamentariekin biltzeko. Talde horiek Barne Merkatuaren eta Kontsumitzaileen Babesaren Batzordeko kide dira, eta bertan eztabaidatu zen proposamena.
Erregelamendu-proposamenak aurrerapen garrantzitsuak jasotzen ditu jarduera horren gaineko kontrola hobetzeko, eta nazioko, eskualdeko eta tokiko agintariei tresnak ematen dizkie online plataformekin datuak bildu eta trukatzeko. Sailburuak oso positibotzat jotzen du Erregelamendu hori sortzea, baina, “gure ustez, Europako Erregelamendu honen aplikazioa eraginkorra izan dadin eta lortu nahi diren helburuak bete daitezen, hizkuntza inperatiboagoa erabili beharko luke alokairu-plataformen aurrean, eta administrazio autonomoekiko betebeharrak handitu”.
Hori dela eta, sailburuak bere kezka azpimarratu du taldeek Erregelamenduaren aurrean duten jarreragatik. “Eskerrak eman nahi dizkiet Europako Parlamentuan gurekin biltzeko interesa agertu duten taldeei, baita haien lankidetzagatik eta jarrera onagatik ere. Hala ere, kezkagarria iruditzen zaigu Renewren talde parlamentarioak eta kontserbadoreek Erregelamenduari egindako zuzenketei buruz duten jarrera. Bi taldeek plataformekiko babes-jarrera erakutsi dute, araudiaren irismena mugatuz, txostengilearen beraren edo plataformen lankidetza handiago eta eraginkorrago baten alde egiten duen talde sozialistaren irizpidearen aurrean. Asko dugu jokoan Erregelamendu honetan, eta Euskaditik ahalegin guztiak egiten ari gara ahalik eta eraginkortasunik handiena bermatzen jarraitzeko”.
Nabarmendu den beste gai bat turismo-tasari buruzko Lan Batzordearena izan da, 22/2023 Mozioak ezartzen duen bezala. Mozio horretan, Eusko Legebiltzarrak Turismo, Merkataritza eta Kontsumo Sailari eskatzen zion berariazko lan-batzorde bat sortzea proposa zezala, turismo-tasari buruzko azterketa sakona egin, eztabaidatu eta hausnartzeko, Turismo Mahaiaren esparruan.
“Ni oso argia izan naiz orain arte turismo-tasaren gaian, eta hala izaten jarraituko dut. Egonaldi turistikoen gaineko zerga bat ezartzeko, adostasunetik abiatu beharko litzateke. Eztabaida hori aurreko legealdian ere jorratu zen, tokiko erakundeekin eta 2019an Turismo Mahai honetan. Bilera horietan, oro har, turismo-sektorearen eta udalerri gehienen turismo-tasaren aurkako irizpide bat ezarri zen. Gai hori ez da ageri Gobernu Akordioan, ez baita lehentasunezkotzat jo pandemia batek markatutako legealdi honetarako. Beraz, ez dugu uste legealdi honetan egonaldi turistikoei zerga bat ezartzeko baldintzak eta adostasuna eman zirenik”.
“Hala ere”, sailburuak zehaztu duenez, “argi eta garbi adierazi dut Eusko Jaurlaritzan Ekonomia Ituna eta Gernikako Estatutua errespetatzen dituen edozein proposamen serio ebaluatzeko prest gaudela, betiere adostasun hori kontuan hartuta; izan ere, hemen zerga-elementuak sartzen dira jokoan arkitektura instituzional konplexua duen lurralde batean, ondo ezagutzen dugun bezala”.
Premisa horiekin, Turismo Mahai honetan Lan Batzorde bat eratu da, Eusko Legebiltzarrak zehazten duen bezala. Lan-batzorde hau adituen foro gisa sortu da, egonaldi turistikoen gaineko zerga ezartzeko orduan kontuan hartu behar ditugun aldagai guztiak jorratzeko. “Lan Batzordeak ezarri beharko du zer motako profesionalak deitu behar ditugun hurrengo legealdian izaera horretako proiektu bati aurre egiteko oinarri sendoak ezartzeko. Kontua da datuekin heltzea, kontzeptuak argituz eta ondorio argiak atereaz”.
Amaitzeko, Turismo Mahaiak Sailaren arau-garapena errepasatu du, baita helmugako hirugarren eta azken Jasangarritasun Turistikoko Plana ere. Plan horiek 80 milioiko ekarpena egin dute Euskadin, Next Generation funtsen bidez turismo-jasangarritasuna eta -lehiakortasuna sustatzeko.
