- «Lan handi eta gogor» horren aintzatespena helarazi die kolektibo guztiei, eta dei bat egin die haien ondorengoei, betiere baldintza hobeetan eta edozein aurrerapen tekniko eta prestakuntza baliatuz.
- «SARETZEN PROGRAMA» proiektu pilotuaren helburua da etorkizuneko saregileak erakartzea, prestatzea eta gaitzea.
- «Beharrezkoa da kolektiboaren zahartze-joera lehengoratzea eta euskal arrantza-jarduera sostengatuko duen iraunkortasuna bermatzea»
- Euskadiko Itsasoko Emakume Langileen Federazioak Bermeo, Lekeitio, Ondarroa, Getaria, Orio eta Hondarribiko portuetan lan egiten duten 50 emakume inguru ordezkatzen ditu.
Amaia Barredok, Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza sailburuak, Marian Uribeetxeberria buru duten euskal kostaldeko saregileekin partekatu du Orion «belaunaldien arteko erreleboa beharrezkoa delako kezka, belaunaldi berriak erakarri behar baitira zuen lanera». Hori dela eta, «lan handi eta gogor horregatik» eskerrak eman dizkie talde osoari, eta dei egin die «gerta dakizkien, betiere baldintzarik onenetan eta edozein aurrerapen tekniko eta formatibo aprobetxatuz». Hor dago belaunaldien errelebo irrikatu hori «.
Arrantza eta Itsasertzaren Garapeneko sailburuorde Leandro Azkuek, Itsasertzaren Garapeneko, Portu eta Itsas Gaietako zuzendari Koldo Goitiak, Arrantza eta Akuikulturako zuzendari Ixone Soroak eta euskal kostaldeko kofradietako hainbat lehendakarik lagunduta, Barredo emakume saregileen urteko Batzordean izan da, eta Getariako Rakel Irigoien´i omenaldia eskaini dio.
Euskal arrantza-sektoreko emakumeen kolektiboa hainbat azpisektorek osatzen dute, arrantza-ontzidiaren ekoizpen- eta funtzio-beharrei erantzuten dietenak: saregileak, neskatilak eta paketatzaileak. Euskadiko arrantza-sektoreko hiru emakume-elkarteak, Bermeoko Neskatila eta Saregin Autonomoen Elkartea, Ondarruko Neskatilen Elkartea eta Saregin eta Kai Neskatileen Euskadiko Elkartea, Euskadiko Itsasoko Emakume Langileen Federazioan biltzen dira orain. Federazio horrek Bermeo, Lekeitio, Ondarroa, Getaria, Orio eta Hondarribiko portuetan lan egiten duten 50 emakume inguru ordezkatzen ditu.
Aintzatespena
«Gaur ohiko pertsona aldaketak dituzue Batzarrean: lehenik eta behin, iristen direnak eta irteten direnak eskertu eta aintzatetsi behar dituzue. Ni bat nator belaunaldien arteko erreleboa beharrezkoa delako kezkarekin. Sektorean lurrean lan egiten duten emakume guztien garrantzia azpimarratu nahi dut. Funtsezkoak zarete. Belaunaldi berriak erakarri behar dira» adierazi du Amaia Barredok.
Sailburuaren iritziz, «beharrezkoa da kolektiboaren zahartze-joera iraultzea eta euskal arrantza-jarduera sostengatuko duen eta gure kostaldeko herrietako kultura- eta ekonomia-ondarearen parte den iraunkortasuna bermatzea».
Koefiziente murriztaileen aintzatespenak mugarri bat ezartzen du arrantza-sektoreko emakumeen historian: saregileak, neskatilak eta paketatzaileak. % 0,15eko koefiziente murriztailea aplikatzen da – hau da, lan egindako 10 urte bakoitzeko urtebete eta erdiko erretiro-adina aurreratzen zaie –, eta orain konpromiso berritu bat behar da, lan horrek bizirik irauteaz gain, aurrera egingo duela bermatzeko.
Kolektiboaren batez besteko adina 50 urtetik gorakoa da. Azken hamarkadan, Gipuzkoako saregile aktiboen kopurua % 50 baino gehiago jaitsi da: 2016an 60 baino gehiago izatetik 2024an 30 izatera igaro dira, eta horiek funtsezkoak dira Gipuzkoako inguraketa-flotarako.
Bizkaian, saregile lanbideak atzerakada nabarmena izan du, inguraketa-arrantzaren presentzia mugatua dela eta. Hala ere, Lekeition eta Bermeon langile batzuk daude oraindik, azken horiek batez ere beste arrantza-tresna batzuei lotuta, eta arrantza-sektorean funtsezko lana egiten jarraitzen dute.
Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapen, Nekazaritza eta Arrantza Sailak, Haziren bitartez eta Saregile, Opegi eta Garela Elkartearen lankidetza estuarekin, «SARETZEN PROGRAMA» proiektu pilotua jarri zuen abian, etorkizuneko saregileak erakartzeko, prestatzeko eta gaitzeko Gipuzkoako portuetan. Bertan, gaur egun, inguraketa-flota da ardatz, eta erretiroak ematen ari dira itsasoko emakume langileek erretiro-adina murrizteko koefiziente murriztaileak aplikatzea lortu dutelako.
«SARETZEN» prestakuntza-programa espezializatua bihurtu behar da, ikaskuntza eta laneratzea erraztuko dituena denbora egoki batean, eta laguntza ekonomikoa eskainiko diena lanean hastea erabakitzen duten eta, jakina, lan-irteera duina duten emakumeei «, adierazi du Leandro Azkue sailburuordeak.
Profesionaltasun-ziurtagiria
Saretzen proiektu pilotua 2024ko urtarrilaren 9an jarri zen martxan, eta apirilaren 17an amaituko da. Parte-hartzaileek «arrantzako aparailuak eta aparailuak egin eta mantentzeko» profesionaltasun-ziurtagiria lortu dute. Ikasgelako prestakuntza teorikoaren zati bat, lanekoak ez diren praktikak eta, a posteriori, praktika profesionala lortzeko prestakuntza-kontratu bat ditu.
Programan 13 pertsona inskribatu ziren eta haien egoera erregularizatu edo ziurtagiria lortu zuten jada jardunean zeuden lau emakumek. Beste bostek programaren barruan jarraitzen dute prestakuntza-kontratu batekin. Beste bat enpresa armadore batek kontratatu du.
«Programa pilotu hau amaitutakoan, ebaluatu, hobetu eta beste deialdi bat diseinatuko dugu. Asmoa bi urtean behin aktibatzea da, baina beti beharren arabera «, gaineratu du Azkuek. Bileran izan dira Orioko alkatea, OPEGI´ko presidentea, Hondarribiko Kofradia eta Gipuzkoako Federazioko presidentea, OPESCAY´Ako, Ondarroako Kofradiako eta Bizkaiko Federazioko presidentea, Orioko Kofradiako presidentea, Garenekoa eta HAZI zenbait teknikari.
