Justizia eta Giza Eskubideetako sailburuak errepublikanismo zibikoaren balioa eta 1931. urtean Bigarren Errepublika aldarrikatu zuten Eibarko lehen zinegotzien konpromiso demokratikoa azpimarratu ditu
Maria Jesus San Jose Justizia eta Giza Eskubideetako sailburuak apirilaren 14ko ondarea aldarrikatu du gaur Eibarren, «askatasunaren eta bizikidetzaren sinbolo» gisa, eta errepublikanismo zibikoaren balioa eta II. Errepublika 1931n aldarrikatu zuten Eibarko lehen zinegotziek erakutsitako konpromiso demokratikoa nabarmendu ditu.
Astelehen honetan, apirilaren 14an, II. Errepublikaren aldarrikapenaren urteurrenarekin bat eginez, Eibarko Unzaga plazak Memoria Demokratikoaren Leku ofizialki aitortua izateko espedienteari hasiera eman dio. Ekitaldian Fernando Martinez Memoria Demokratikorako Estatu idazkaria, Marisol Garmendia Espainiako Gobernuak Euskal Autonomia Erkidegoan duen ordezkaria eta María Jesús San José Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideetako sailburua izan dira. Adierazpena Eibarko alkate Jon Iraolak 2023ko maiatzaren 12an aurkeztutako eskaeraren emaitza da.
Bere hitzaldian, sailburuak harro agertu ditu 1931ko udalbatza hartan herritarrek askatasunez eta demokratikoki aukeratutako errepublika bati baldintzarik gabe atxikitzea erabaki zuten Eibarko zinegotziak. «Harro gaude bere ausardiaz, sinesmenen irmotasunaz, duintasunaz eta konpromisoaz», adierazi du. Halaber, San Josek memoria demokratikoaren balioa aldarrikatu du, eta apirilaren 14a «askatasunarekiko, herritartasunarekiko eta bizikidetzarekiko konpromiso historikoa» dela azpimarratu du.
Gorrotoaren, xenofobiaren eta polarizazioaren berpizteak markatutako nazioarteko testuinguru batean, San Josek une historiko hura inspiratu zuten errepublikanismo zibikoaren balioei dei egin die: «herritartasun inklusibo eta demokratikoa, non ez duen garrantzirik kredoak, hizkuntzak, ideiek, arrazak, sexuak edo generoak, baizik eta gizarte gisa eman ditugun oinarrizko bizikidetza-arauekiko errespetua».
Sailburuak gogorarazi du demokrazia eta askatasuna ez direla emandako eskubideak, baizik eta lorpen sozialak, ahalegin kolektiboaren ondorio direnak. «Ez ziren beti existitu, eta, horregatik, erne egon behar dugu: beti gaude horiek kentzen saiatzeko arriskuan. Balio horien alde borrokatu dira milioika pertsona, eta bizitza eman dute «, azpimarratu du.
San Josek, amaitzeko, Alejandro Telleria Eibarko alkate historikoaren — «alkate txikixa» — eta 1931ko udalbatza hartako kide guztien oroimena aipatu nahi izan du, herriaren borondatean eta Euskadi demokratiko batean oinarritutako amets politiko baten sinbolo gisa. «Haren oroitzapena belaunaldiz belaunaldi ibiltzea, demokraziarekin, justiziarekin eta askatasunarekin dugun konpromiso irmoaren lekuko».
