Energia asko garestitzen bada, zer getatuko da dagoeneko pobrezia energetikoa nozitzen dutenekin? Aholkularitza eta laguntza espezifikoagoak beharko lirateke.
Trantsizio ekologikoak trantsizio energetikoa izan beharko du, alor horren isurien pisua ikusita. Eta, orduan, zer gertatuko da pobrezia energetikoa pairatzen dutenekin, kostu ekologikoak barneratu behar dituen trantsizio horren ondorioz garestitzen badira argindarra, berokuntza eta garraioa?
Macarena Larrea Orkestrako ikertzaile eta energia gaietan adituak dionez, orain arte inguruko herrialdeetan -Frantzia, Erresuma Batua eta Alemania- berriztagarrien finantzaketa kontsumitzaileen, industria txikiaren eta hirugarren sektorearen kontura egin da, eta berriztagarri horien sustapenak energiaren prezioak igotzea ekarri du. «Jakina, kontsumitzaile zaurgarrienentzako babes neurririk gabe, inpaktua are hadiagoa izango zen«.
Hala ere, maiz, gizartearentzat ikusezina da pobrezia energetikoaren arazoa, «neurri handi batean pobrezia orokorraren atzean ezkutatzen delako«. Horrek baldintzatzen du, Larrearen ustez arazoari aurre egiteko tresnen eraginkortasuna. Hainbat eredu aztertu ditu Orkestrako ikertzaileak, tartean Ipar Irlandakoa, Galeskoa, Eskoziakoa eta Ingalaterrakoa, zeintzuetan hainbat programak, gehiago edo gutxiago, zuzenean laguntzen dieten pobrezia energetikoa pairatzen duten etxebizitzei, adibidez, efizientzian hobetzen, zenbaitetan etxe horietara bisita zuzenak eginez.
Frantzian, berriz, argindarraren eta gasaren tarifa sozialak Energia Txekearekin ordezkatu dituzte Trantsizio Energetikoaren Legean. «Diru sarrera jakin batzuen azpitik dauden etxebizitzei ordain bat egiten zaie haien energia gastuen zati bat konpentsatuko zaio«. Larreak «mugak» ikusten dizkio Energia Txekeari: zenbait pertsonak ez dute izaten horren onurarik, ez dakitelako existitzen dela. Bestealde, estigmatizazio baten moduan ere har daiteke. Eta, horrez gain, energia gutxiago kontsumitzeko pizgarria txikiagoa da ordain sinple batekin lortuko litzatekeena baino.
Azkenean, etorkizunari begira, ikertzailearen ustez, «Ezin da energia eredu jasangarri batera igaro ez badira aintzat hartzen kolektibo horiek. Eta, Frantziako eta Erresuma Batuko esperientzia kontuan hartuta, beharrezkoa izango da jarrera proaktiboagoa, pobrezia energetikoa eta zaurgarritasun handia nozitzen duten taldeak bilatzeko eta identifikatzeko, horrela laguntzak bideratzeko, eta babes neurriak, egonda ere, ezagutza faltagatik haienganaino ez iristea saihesteko«.
Herritarrengana itzuliko liratekeen ingurumen zergen inguruan, Orkestrako ikertzaileak nahiago luke bildutako aparteko diru hori beste gauza batzuetan inbertitzea, hala nola «Kontsumitzaile bakoitzaren beharretara egokitutako emisio gutxiko teknologia alternatiboen garapenean; eta pobrezia energetikoa pairatzen duten etxebizitzetako efizientzia energetikoa hobetzen -galdarak berrituz, isolamendua sendotuz, argiztapena hobetuz-. Horrekin lortuko da isuriak murriztea eta, aldi berean, kolektiboen agoera hobetzea eta energia fakturak txikitzea«.
